با چه کسانی دوستی و معاشرت نکنیم؟
در این مطلب به این موضوع خواهیم پرداخت که با چه کسانی دوستی و معاشرت نکنیم، باما همراه باشید 🙂
دوستان و هم‌نشینانی که صفات مذموم را در خود پرورش داده‌اند نه‌تنها مانع رشد کمالات انسانی می‌شوند، بلکه گاهی انسان را از کسب علم بی‌بهره می‌نمایند. چه‌بسا جوانان پاکی که به دلیل دوستی با افراد فاسق به انحراف کشیده شده‌اند و آینده خود و خانواده را تباه کرده‌اند و فرصت‌های طلایی را در زندگی ازدست‌داده‌اند.
جوان با داشتن فرصت‌های طلایی و مناسب می‌تواند آینده درخشانی را برای خود پیش رو داشته باشد؛ یعنی تحصیلات خود را به اتمام برساند و پس از تشکیل خانواده در راه رفع نیازهای جامعه و خانواده خود به تلاش و کوشش بپردازد.
جوان اگر در مسیر زندگی خود حدود الهی و بایدها و نبایدهای شرع را در نظر نگیرد و با افراد فاسق و شیطان‌صفت معاشرت کند به‌طورقطع زمینه سقوط و انحطاط خود را فراهم می‌کند و خود را از بهره‌مند شدن نعمت‌های الهی محروم می‌سازد.
برای برخوردار شدن از یک زندگی شرافتمندانه دوستان خود را باید به‌طور دقیق و سنجیده گزینش کنیم که مبادا با دست خود زیان‌هایی را به بارآوریم که گاه خسارات ناشی از آن غیرقابل‌جبران باشد.
بر کسی پوشیده نیست که دوستی و رفاقت نقش مهمی در آینده انسان ایفا می‌کند و تأثیر تعیین‌کننده‌ای در به دست آوردن موفقیت‌های آینده دارد یک دوست خوب و شایسته می‌تواند راه‌های پله‌های ترقی را برای آدمی هموار سازد.
با چه کسانی دوستی نکنیم؟
منع رفاقت با احمقان
دوستی با احمقان
یکی از شرایطی که دین مقدس اسلام برای گزینش دوست توصیه می‌کند عاقل بودن است و به همان اندازه بلکه بیشتر توصیه می‌کند از دوستی با افراد ابله و احمق پرهیز شود و دوستی با آنان را منع و سرزنش می‌کند، زیرا دوست احمق دردسرساز است و با طناب خود انسان را به چاه می‌اندازد و مایه رنج و سختی است. دوستی با احمق ناپایدار است، فرد احمق در لجنزار غفلت فرورفته و پیروی از شخص عاقل و خردمند را ننگ و عار می‌داند و درنتیجه سقوط و به هلاکت می‌رسد.
باید مراقب بود هم‌نشینی با احمقان خطرناک است؛ دوست احمق می‌خواهد به رفیق خود سودی رساند، ولی از روی نادانی به او ضرر و زیان می‌زند. حضرت علی (ع) می‌فرماید: “کسی که از هم‌نشینی با احمقان پرهیز نکند به‌زودی به اخلاق آنان نیز گرفتار آید.”
عدم دوستی با دروغ‌گویان
دوستی نکردن با دروغ‌گویان
از بدترین مفاسد اخلاقی و مهم‌ترین عامل فساد اجتماعی دروغ می‌باشد. دروغ در دین اسلام از گناهان کبیره و حرام است و اسلام پیروان خود را از دروغ گفتن منع نموده است و همچنین هم‌نشینی و دوستی با دروغ‌گویان را خطرناک و زیان‌آور می‌داند و از دوستی با این گروه بر حذر می‌دارد. فرد دروغ‌گو هم خود از حق دور می‌شود و هم دوست خود را به این درد مبتلا می‌کند.
امام سجاد (ع) به فرزندش امام باقر (ع) فرموده است: “فرزندم، مبادا با دروغ‌گو هم‌نشین شوی، زیرا او همانند سراب است دور را برایت نزدیک، نزدیک را برایت دور جلوه می‌دهد.”
دوستی نکردن با تن‌پروران
عدم دوستی با افراد تنبل
از دوستی با افرادی که بیکاره، تنبل و عمر خود را بیهوده تلف می‌کنند و از فعالیت، کار و تلاش دوری می‌گزینند و در زندگی فاقد تحرک اجتماعی هستند و در کارهای دنیوی‌اش سستی و تنبلی به خرج می‌دهد و مطمئناً در کارهای اخروی نیز تنبل خواهد بود باید دوری کرد. دوستی با شخص تن‌پرور اثرات سوئی دارد و روح کار و تلاش را در رفیق از بین میبرد و افراد بسیاری بوده‌اند و هستند که با تن‌پروران دوست شده‌اند و خود را از ارزش‌های انسانی جدا و دچار سقوط شده‌اند و دوستی با این افراد اصلاً شایسته و سزاوار نیست و مباشرت نکردن با آنان ضروری است.
دوستی نکردن با افراد بدسابقه
بدون شک عامل سازنده شخصیت انسان امور مختلفی است که از اهم آن‌ها هم‌نشین و دوست خوب است، چراکه انسان خواه‌ناخواه تأثیرپذیر است. انسان بخش مهمی از افکار و صفات اخلاقی خود را از دوستان می‌گیرد و حفظ ابرو و حیثیت از هر چیز مادی برای انسان‌های شرافت‌اند باارزش‌تر است، انسان شریف از جایگاه و محافلی که افراد بدسابقه در آنجا رفت‌وآمد دارند پرهیز می‌کند چون امکان اتهام و تهمت از طرف مردم وجود دارد و اگر حتی شخصی برای نمازخواندن به‌جایی برود متهم می‌گردد به شراب خوردن و به طریقت دوستان ناباب و بدسابقه متهم می‌گردد.
عدم دوستی با افراد بدسابقه
اسلام از دوستی و مراوده با دوستانی که در نظر مردم بدسابقه هستند بر حذر داشته، چراکه با معاشرت با این افراد خود را در معرض تهمت قرار می‌دهیم و سبب از دست دادن حیثیت و شرافت خود می‌شویم. حضرت علی (ع) می‌فرمایند: هر کس درجاهای ناشایست وارد شود تهمت‌زده خواهد شد.
امام باقر (علیه‌السلام) می‌فرمایند: پدرم به من سفارش فرمودند، با چند نفر نه هم‌نشین باش و نه هیچ راهی را با آنان برو و نه سخنی با آنان بگو: عرض کردم چه کسانی اند؟ فرمودند:
1- دروغ‌گو (که دور را نزدیک و نزدیک را دور می‌نماید)
2- فاسق و گناهکار (تو را به کمتر از لقمه‌ای می‌فروشد)
3- احمق (که می‌خواهد به تو سودی برساند آسیب می‌رساند)
4- کسی که رابطه‌اش را با فامیل قطع کرده (که رحمت خدا به او قطع‌شده) (تحف العقول ص 319)
معیارهای دوستی چی هستند؟
بهترین شاخص معاشرت
در بین تمامی معیارها و مشخصه‌های دوستان و معاشران، اصلی‌ترین شاخص این است که محصول و خروجی معاشرت، ایجاد آرامش، دوری از گناه و معصیت، تقویت بهینه شاختی و علمی در بین شما و اعضای خانواده به‌ویژه فرزندان باشد.
معاشرتی که نتیجه آن غیبت و حسادت و ناراحتی و ناآرامی و اضطراب و خودنمایی باشد. نه‌تنها هدر دادن سرمایه فهم زندگی یعنی عمر و اوقات گران‌بها می‌باشد بلکه آسیب‌ها و آفت‌های خانمان‌سوز و آزاردهنده‌ای است که پیامدهای تلخ و گزنده آن اگرچه فاصله پس از پایان محال است نمایان می‌شود ماه‌ها و حتی سال‌های بعد در رفتار و اخلاق خود، همسر و فرزندان بروز و ظهور یابد.
حضرت علی (علیه‌السلام) تصریح فرموده‌اند: معاشرت با مردم فاسد بپرهیز چراکه طبع تو، انحرافات و ناپاکی‌های آنان به‌طور ناخودآگاه جذب می‌کند.
عدم‌تغییر حالت
یکی دیگر از مؤلفه‌های معاشران و هم‌نشینان ممتاز این است که ثروت، ریاست موقعیت‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، تغییری در رفتار و گفتار آنان در ارتباط با اطرافیانشان ایجاد نکند. افراد ضعیف‌النفس همواره به رنگ محیط و موقعیت خود درمی‌آیند. متزلزل و بی‌ثبات‌اند. با فقر و نداری به ذلت و خواری و با ثروت و موقعیت بالاتر به غرور و خودخواهی می‌رسند. مثل حوض کوچکی که با دو تا هندوانه که درونش انداخته می‌شود سرریز می‌شوند و ظرفیت پذیرش پُست و مال و مقام بالاتر را ندارند.
با چه کسانی دوست نشویم؟
نکته مهم در خصوص انتخاب دوستان
در پایان یادآوری این نکته مهم لازم است که مبادا در ایجاد ارتباط و طراحی معاشرت و انتخاب دوستان و معاشران دچار افراط و تفریط‌های سلیقه‌ای شد. به‌عبارتی‌دیگر نباید با این تصور که معاشران و هم‌نشینان ما می‌بایست در همه زمینه‌ها با ما همسو و همسان باشند به جذب و دفع اطرافیان خود بپردازیم؛ و یا از آن‌طرف با هر کس و در هر جا رابطه دوستی برقرار کنیم. چاره چیست؟ معیار کدام است؟
همان‌طور که قبلاً اشاره شد معیار و شاخص اصلی در انتخاب معاشران، اعتقادات و شاخص‌های شرعی و عقلی است نه تمایلات و امیال شخصی و فردی، لذا هر آن‌کس که در دین و رعایت حلال و حرام خدا قرار گرفت از دوستان و یاران ما و هر آن‌کس که از این دایره پا فراتر نهاد و بدون توجه به اصول و ارزش‌های دینی به معاشرت و تعاملات پرداخت و تذکر و امربه‌معروف و نهی از منکر نیز بسی تأثیر بود، از دایره دوستی خارج می‌شود.
دوره دانلودی آموزش مکالمه عربی لهجه اماراتی (خلیجی: کشورهای حاشیه خلیج فارس شامل امارات، عمان، قطر، بحرین و کویت) برای مهاجرت، مسافرت، مترجمی و آموزش
مشاهده آموزش
