کیسه صفرا یکی از ارگان‌های حیاتی در سیستم گوارشی بدن انسان است که وظیفه ذخیره‌سازی مایع صفراوی را بر عهده دارد. این اندام گلابی شکل کوچک که تقریبا 10 سانتی‌متر اندازه آن است درست زیر کبد و در سمت راست شکم در ناحیه یک چهارم بالایی قرار گرفته است. کیسه صفرا دچار بیماری‌های مختلفی می‌شود که یکی از رایج‌ترین آن‌ها مشکلات مربوط به سنگ صفرا است. در صورتی که این سنگ‌ها بیش از اندازه بزرگ باشند یا اینکه به کیسه صفرا آسیب رسانده باشند پزشکان به کمک جراحی کل اندام را از بدن خارج می‌کنند. با اینکه ریسک این عمل کم است اما می‌تواند عوارضی برای بیماران به همراه داشته باشد که یکی از آن‌ها بزرگ شدن شکم بعد از جراحی است. در ادامه بیشتر در مورد این موضوع صحبت خواهیم کرد.
کیسه صفرا چیست و کجا قرار دارد؟
کیسه صفرا (Gallbladder) کیسه‌ای گلابی شکل و توخالی بوده که محلی برای ذخیره‌سازی مایع صفراوی تولیدشده توسط کبد است. عموم مردم بر این باور هستند که کیسه صفرا مایع صفراوی را تولید می‌کند، این در حالی است که این مایع در کبد تولید شده و از طریق مجاری صفرا به این کیسه منتقل می‌شود.
این اندام کوچک و حیاتی درست در ناحیه یک چهارم بالایی و در قسمت راست شکمی، درست زیر کبد قرار گرفته است. این کیسه مایع صفراوی را برای هضم چربی‌ها به سمت روده کوچک هدایت می‌کند. مایع صفرا متشکل از کلسترول، نمک صفراوی و بیلی روبین است. ذخیره‌سازی و ترشح به‌موقع صفرا از مهم‌ترین وظایف کیسه صفرا به‌شمار می‌روند.
انواع بیماری‌های کیسه صفرا
در صورتی که خود این ارگان یا اندام‌های داخلی مجاور دچار مشکل شوند در عملکرد کیسه صفرا اختلال ایجاد می‌شود که این می‌تواند فرآیند هضم چربی‌ها را با مشکل مواجه کند که در نتیجه همین موضوع مشکلات گوارشی متعددی برای فرد به‌وجود می‌آید. از رایج‌ترین بیماری‌های صفرا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کیسه صفرا چینی
- التهاب کیسه صفرا
- آبسه کیسه صفرا
- پولیپ کیسه صفرا
- سرطان کیسه صفرا
- سنگ کیسه صفرا
- کیسه صفرا سوراخ‌شده
- قولنج صفراوی
- زردی
- رفلاکس صفرا
- پانکراتیت
- کلانژیت
جراحی کیسه صفرا
دارو درمانی و جراحی از اساسی‌ترین روش‌های درمان بیماری‌های مربوط به این اندام هستند. در صورتی که دارو درمانی کمکی به بهبود عملکرد کیسه صفرا نکند پزشکان به سراغ روش‌های جراحی می‌روند که در روش‌های جراحی عموما یا مجاری صفرا باز می‌شوند، سنگ‌ها برداشته می‌شوند و یا اینکه این اندام به طور کلی از بدن خارج می‌شود.
جالب است بدانید با اینکه کیسه صفرا اندامی حیاتی و ضروری برای بدن به‌حساب می‌آید اما انسان می‌تواند بدون این اندام هم به زندگی خود ادامه دهد. البته دقت کنید که بعد از عمل برداشتن کیسه صفرا فرد باید سبک زندگی و رژیم غذایی خاصی را دنبال کند.
از رایج‌ترین روش‌های جراحی می‌توان به لاپاراسکوپی و عمل کوله‌سیستکتومی اشاره کنیم.
علت بزرگ شدن شکم بعد از عمل کیسه صفرا
یکی از روش‌های درمانی برای مشکلات صفرا عمل لاپاراسکوپی است که میزان برش محل جراحی را به حداقل می‌رساند و از همین‌رو به عنوان روش‌های کم‌تهاجمی شناخته می‌شود. با این که عمل کیسه صفرا ریسک کمی دارد اما باز هم این سوال برای افراد پیش می‌آید که بعد از عمل کیسه صفرا با لیزر چه اتفاقی می افتد؟ بیماران بعد از این جراحی با عوارض مختلفی روبرو می‌شوند که یکی از آن‌ها نفخ و ورم شکمی است.
ورم شکمی برای اکثر بیماران بعد از جراحی دیده می‌شود که همراه با ناراحتی معده، نفخ و بزرگ شدن شکم است. اما خبر خوب اینجاست که این عوارض در اکثر مواقع موقتی هستند و بعد از 12 هفته به پایان می‌رسند.
نکته‌ای که باید به آن دقت کنید این است که ورم شکم بعد از جراحی تا 48 ساعت به بیشترین حد خود می‌رسد که بعد از این مدت زمان رفته‌رفته کمتر می‌شود.
از دلایل اصلی ورم و بزرگ شدن شکم بعد از جراحی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اختلال در سیستم صفراوی
- کندی کارکرد دستگاه گوارش
- دریافت وریدی مایعات
- عدم داشتن میزان تحرک مناسب
پزشکان توصیه می‌کنند بعد از جراحی کیسه صفرا با رعایت نکاتی از جمله تحرک کافی، دریافت مقدار کافی فیبر و افزایش مصرف مایعات میزان ورم شکمی را کمتر کنید.
عوارض برداشتن کیسه صفرا
همان‌طور که گفتیم جراحی‌های این اندام خطر کمی دارند و ریسک بعد از جراحی به دلیل روش‌های نوین به حداقل رسیده است. با این حال از شایع‌ترین عوارض برداشتن کیسه صفرا به کمک جراحی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خونریزی
- لخته‌شدن خون
- یبوست
- مشکلات گوارشی
- نشت صفرا
- باقی ماندن سنگ
- آسیب به اندام‌های مجاور
- عفونت شدید
سخن پایانی
همان‌طور که دیدید ورم شکم بعد از برداشتن این اندام طبیعی است که بعد از سپری شدن دوران نقاهت تا نهایتا 12 هفته از بین می‌رود. به طور کلی پیشنهاد می‌کنیم در صورتی که جراحی انجام داده‌اید با پزشک خود در ارتباط باشید و شرایط خود را حتما با پزشک در میان بگذارید. به علاوه اینکه توصیه‌های پزشک در این دوران را جدی بگیرید.
📢 دانش‌آموز عزیز، کلمه‌ای که دنبالش هستی رو پیدا نکردی؟ 🤔
ما اینجاییم تا کمکت کنیم! اگه کلمه‌ای توی سایت نبود و دوست داری براش جمله‌سازی بشه، همین‌جا توی کامنت‌ها بنویس! ✍️ ما در سریع‌ترین زمان ممکن برات جمله‌های جذاب و آموزشی می‌سازیم.
