از گاز زدن یخ گرفته تا استفاده از روش‌های سفید کردن دندان، می‌تواند باعث حساسیت دندان شود. حساسیت دندان‌ها می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که باید توسط دندان‌پزشک بررسی شود. ما در این مطلب 13 علت حساس شدن دندان‌ها را بررسی کرده‌ایم.
اگر دندان‌های شما به سرما، گرما و یا برخی غذاها حساس است، این مطلب را تا پایان بخوانید.
حساسیت دندان چیست؟
آکادمی دندانپزشکان آمریکایی (AAE) حساسیت دندان را به‌عنوان یک حس کوتاه‌مدت ناشی از قرار گرفتن عاج دندان یا همان لایه زیر مینای دندان در معرض محرکی مانند گرما یا سرما، توصیف می‌کنند. هنگامی‌که عاج پوشش محافظتی خود را از دست می‌دهد، اعصاب داخل دندان‌ها دیگر دارای سپر محافظتی خود نیستند.
ریچارد پرایس، از مرکز بهداشت دندانپزشکی Riverview در هانوفر، ماساچوست و سخنگوی انجمن دندانپزشکی آمریکا در این خصوص می‌گوید: “عصب دندان تنها در صورت تحریک شدن واکنش نشان می‌دهد و این واکنش باعث درد می‌شود.
حساسیت دندان امری نسبتاً شایع است. طبق مطالعه منتشرشده در مارس 2013 در مجله انجمن دندانپزشکی آمریکا (JADA) تقریباً از هر 8 نفر، 1 نفر دندان حساس دارد.
علت حساس شدن دندان‌ها چیست؟
چندین مشکل دندانی می‌تواند باعث بروز حساسیت دندانی شود و البته بیشتر این مشکلات به از دست دادن پوشش محافظتی عاج دندان ختم می‌شوند. عوامل کلیدی که باعث حساسیت دندان‌ها می‌شوند عبارت‌اند از:
خوردن غذاهای اسیدی
خوردن غذاهای اسیدی یا سفت ممکن است به دندان‌هایتان آسیب برساند. آبمیوه‌ها، میوه‌های اسیدی (لیمو، آناناس، پرتقال، کیوی و…) و نوشیدنی‌های ورزشی می‌توانند به ایجاد حساسیت دندان کمک کنند.
جویدن یخ
حساس شدن دندان به دلیل جویدن یخ
اگر شما عادت دارید یخ بجوید این عادت باید کنار گذاشته شود، زیرا می‌تواند مینای دندان‌های شمارا از بین ببرد یا در طول زمان باعث ساییده شدن دندان‌ها شود.
مسواک زدن شدید
عادت‌هایی مانند استفاده از مسواک زبر و مسواک زدن شدید دندان‌هایتان می‌تواند به حساسیت دندان کمک کند.
سفید کردن دندان
حساسیت می‌تواند یکی از اثرات جانبی و موقت سفیدکننده‌های دندان باشد، اما می‌تواند نتیجه استفاده بیش‌ازحد از محصولات سفیدکننده دندان نیز باشد. با توجه به تحقیقاتی که در ژوئن 2014 در مجله دندانپزشکی منتشر شد، شما می‌توانید با پیروی از راهکارهای دندان‌پزشک خود و رعایت دستورالعمل‌های نوشته‌شده بر روی هر محصول سفیدکننده خطر ابتلا به حساسیت دندان را کاهش دهید.
پوسیدگی دندان
حتی یک حفره کوچک می‌تواند مینای دندان را در معرض هوا قرار داده و باعث حساسیت دندان شود. در این مورد پر کردن یا عصب‌کشی می‌تواند مؤثر باشد.
مراجعه به دندان‌پزشک
حساس شدن دندان بدلیل جراحی دندان
پس از انجام جراحی‌های دندانی، ممکن است حساسیت موقتی داشته باشید. این حساسیت باید در عرض چهار هفته بهبود پیدا کند، اما اگر ادامه یافت آن را با دندان‌پزشکتان در میان بگذارید.
برای پیدا کردن علت حساس شدن دندان، دندان‌پزشک احتمالاً یک معاینه سرپایی انجام می‌دهد و در مورد زمانی که این درد را احساس می‌کنید، سؤالات بیشتری را مطرح می‌نماید.
آسیب‌دیدگی لثه
ساییدگی ناشی از مسواک، کاهش پلاک‌ها، کارهای مقدماتی بر روی تاج دندان، استفاده بیش‌ازحد از نخ دندان و بیماری‌های لثه می‌توانند به حساسیت دندان و آسیب‌دیدگی لثه منجر شوند. لثه‌ها نیز با افزایش سن، بیشتر پس‌روی می‌کنند و همین امر می‌تواند حساسیت دندان را افزایش دهد.
دندان‌شکسته
اگر در هنگام گاز زدن چیزی احساس حساسیت می‌کنید، ممکن است دندان شما شکسته باشد. داشتن دندان‌شکسته یکی از شایع‌ترین دلایل حساس شدن دندان‌ها است. اگر دندان‌شکسته دارید حتماً به دندان‌پزشک مراجعه کنید.
اختلالات گوارشی
استفراغ مکرر همراه با پراشتهایی منجر به رفلکس اسید معده در سطح دندان می‌شود. رفلکس اسید می‌تواند باعث حساسیت دندان شود.
عفونت سینوسی
عفونت سینوسی می‌تواند به دلیل فشار و التهاب و تورم سینوس‌ها به دندان‌های شما آسیب برساند. اگر دچار آسیب سینوسی شوید ممکن است دندان‌هایتان دچار آسیب شدید شوند.
بارداری
حساس شدن دندان بدلیل بارداری
بارداری به‌طور مستقیم باعث ایجاد حساسیت دندان نمی‌شود، اما تغییرات هورمونی آن می‌تواند لثه‌ها را تحت تأثیر قرار دهد و ممکن است منجر به ناراحتی یا درد در تمام یا برخی دندان‌هایتان شود.
هوای سرد
هوا سرد بر روی دندان‌هایتان تأثیر می‌گذارد و ممکن است باعث حساس شدن آن‌ها شود. دندان‌پزشک ممکن است این نوع حساسیت را با دمیدن هوا روی دندان‌ها تست کند.
استرس
استرس می‌تواند باعث به هم ساییده شدن دندان‌هایتان شده و درنهایت به دندان‌هایتان آسیب برساند. ازآنجاکه این ساییده شدن که دندان‌قروچه، نامیده می‌شود اغلب در خواب رخ می‌دهد، شما ممکن است متوجه انجام این کار نشوید.
طبق تحقیقات منتشرشده در سال 2014 در مجله (BioMed Research International)، به هم ساییدن دندان می‌تواند مشکلات زیادی نظیر آسیب دندان، سردرد و اختلالات شنوایی به وجود آورد.
با توجه به اینکه علل بسیاری ممکن است باعث حساسیت دندان شوند، بهتر است برای پیدا کردن علت و درمان حساسیت دندان به دندان‌پزشکتان مراجعه و با او همکاری کنید. بهترین راه‌حل ممکن استفاده از یک خمیردندان فاقد حساسیت‌زا دارای فلوراید است.
حساسیت دندان چگونه درمان می‌شود؟ راه‌حل‌های کلی
- اگر حساسیت دندان شما ملایم باشد، می‌توانید از درمان‌های دندانپزشکی استفاده کنید خمیردندانی را انتخاب کنید که برای دندان حساس ساخته‌شده است این خمیردندان، هیچ مواد مضری ندارند و در عوض دارای موادی هستند که از انشعاب درد به عصب جلوگیری می‌کند.
- در مورد دهان‌شویه، دهان‌شویه بدون الکل را انتخاب کنید، زیرا دندان‌های حساس را کمتر تحریک می‌کند، همچنین از مسواک‌های نرم استفاده کنید. درجه‌بندی مسواک‌ها برچسب‌گذاری می‌شود. به‌طورمعمول، بعد از استفاده از این روش‌ها حساسیت دندان باید در عرض یک هفته کاهش یابد ولی اگر درمان‌های خانگی کارساز نباشند، می‌توانید با دندان‌پزشک خود در مورد تجویز خمیردندان و دهان‌شویه صحبت کنید.
- همچنین ممکن است ژل فلوراید تجویز کنند این ژل می‌تواند به تقویت مینای دندان و محافظت از دندان‌ها کمک کند.
- درمان بیماری‌هایی که باعث حساسیت دندان می‌شود: مشکلات و بیماری‌هایی که موجب حساسیت دندان شما می‌شود، باید قبل از اینکه مینای دندان را از بین ببرند و به دندان آسیب برسانند، درمان شوند، رفلکس معده را می‌توان با کاهش‌دهنده اسید معده، درمان کرد و بولیمیا تحت نظر روان‌پزشک درمان می‌شود.
- با مسواک زدن و حفظ بهداشت دهان و دندان، به‌راحتی می‌توان بافت‌های فرسوده را درمان کرد.
- در موارد حساسیت شدید و ناراحتی ناشی از نازک شدن لثه، دندان‌پزشک شما ممکن است از پیوند لثه استفاده کند.
- بهتر است روی دندان‌قروچه کردن خود تمرکز کنید و آن را انجام ندهید.
- کاهش استرس و کافئین قبل از خواب نیز، می‌تواند مانع از دندان‌قروچه در شب شود همچنین می‌توانید در طول شب، برای محافظت از دندان‌ها از محافظ دهان استفاده کنید.
چه زمانی به دلیل حساسیت دندان حتماً باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر حساسیت دندان شما زیاد است، با دندان‌پزشک خود در مورد یافتن یک راه‌حل صحبت کنید اگر دچار علائم حفره یا آسیب احتمالی ریشه هستید، می‌توانید به دندان‌پزشک مراجعه کنید تا به‌سرعت درمان کمک کنید و از عوارض پیشگیری کنید این علائم عبارت‌اند از:
- درد دندانی خود به خودی که بدون علت مشخص رخ می‌دهد
- حساسیت محدودشده به یک دندان
- درد شدید به‌جای درد خفیف
- تغییر رنگ سطح دندان‌ها
- درد به هنگام غذا خوردن
درمان‌های طبیعی، خانگی و طب سنتی برای رفع حساسیت دندان:
1. روغن نارگیل:
درمان حساس شدن دندان با روغن نارگیل
یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل را در دهان ریخته و به مدت 15 تا 20 دقیقه روی دندان‌ها بکشید. روغن را بیرون بریزید و دندان‌هایتان را مسواک بزنید. شما باید این روش را یک‌بار در روز انجام دهید، ترجیحاً هرروز صبح.
2. شست‌وشو با آب نمک:
یک‌دوم قاشق چای‌خوری نمک و یک لیوان آب گرم. نمک را به آب اضافه کنید و به‌خوبی مخلوط نمایید و سپس برای شستشوی دهان خود از آن استفاده کنید. شما باید این کار را دو بار در روز تکرار کنید.
3. ماست:
شما فقط به یک نصف کاسه ماست ساده نیاز دارید. روزانه یک‌بار ماست را بخورید.
4. برگ گواوا:
برگ‌های گواوا را کاملاً بشویید، سپس آن‌ها را به مدت 1 الی 2 دقیقه بجوید و بیرون بیندازید. شما باید روزانه یک یا دو بار، این کار را تکرار کنید.
5. سیر:
درمان حساس شدن دندان با سیر
یک حبه سیر ، چند قطره آب و مقدار کمی نمک . سیر را له کنید و سپس آب و نمک را به آن بیفزایید. مخلوط به‌دست‌آمده را روی دندان خود قرار دهید و بعد از 10 الی 15 دقیقه، آن را بردارید و بعد با آب، شست‌وشو دهید. این عمل را یک‌بار در روز تکرار کنید.
6. پیاز:
یک‌تکه پیاز کوچک را چند دقیقه کوتاه می‌توانید روی دندان آسیب‌دیده خود بگذارید و بعد از 10 دقیقه آن را بشویید.
این کار را یک یا دو بار در روز تکرار کنید.
7. اسانس‌ها:
روغن گل میخک:
درمان حساس شدن دندان با روغن میخک
6 قطره روغن گل میخک و یک قاشق چای‌خوری روغن نارگیل. این دو را باهم مخلوط‌کنید و سپس روی دندان و لثه بگذارید و بعد از 5 تا 10 دقیقه با آب، دهانتان را شستشو دهید. این کار را یک یا دو بار در روز انجام دهید.
روغن درخت چای:
قطره روغن درخت چای و یک قاشق چای‌خوری روغن نارگیل . این دو را باهم مخلوط‌کنید و سپس روی دندان یا لثه آسیب‌دیده، بگذارید و بعد از 5 تا 10 دقیقه با آب، بشویید. این کار را نیز یک یا دو بار در روز تکرار کنید. فقط مراقب باشید که اسانس‌ها را نباید ببلعید.
8. ویتامین‌ها:
اگر از حساسیت دندان رنج می‌برید، باید مطمئن شوید که به‌اندازه کافی از ویتامین A و B استفاده می‌کنید که سلامت دندان‌ها و لثه‌ها را افزایش می‌دهند.
9. دهان‌شویه فلوراید:
تنها به یک فنجان کوچک از دهان‌شویه فلوراید نیاز دارید. آن را خوب، یک تا دو دقیقه قرقره کنید. شما باید این کار را دو بار در روز انجام دهید.
پیشگیری از حساسیت دندان:
- از یک مسواک نرم استفاده کنید و دندان‌هایتان را به‌آرامی مسواک کنید.
- از غذاهای اسیدی استفاده نکنید.
- مراقب بهداشت دهان و دندان خود باشید.
- به‌طور منظم به دندان‌پزشک مراجعه کنید.
- علاوه بر غذاهای اسیدی، از خوردن مواد غذایی زیر هم اجتناب نمایید. بستنی، نوشابه ،قهوه یا چای داغ، آب‌نبات، تافی‌های چسبناک، گوجه فرنگی و نوشیدنی‌های سرد.
