یکی از مواردی که ممکن است برای کودکان اتفاق بیفتد، ریزش مو است؛ که باعث نگرانی بسیاری از والدین شده است و دنبال چرایی و همچنین راه درمان برای ریزش موی فرزندشان هستند. در این مقاله ما دلایل ریزش موی کودکان و همچنین روشهای درمان ریزش موی کودکان را گردآوری نمودهایم با آگاهی بیشتر با ما همراه باشید.
دلایل ریزش موی کودکان:
ریزش مو در کودکان اتفاق نادری نیست اما دلایل رخ دادن آن ازجمله مواردی است که علل بشماری دارد در ابتدا لازم است بدانید تا حدی از ریزش مو در ششماهه اول عمر کودک طبیعی است. موهای نوزاد در بدو تولد موقتی است و لذا برای رشد موی دائم، ریزش بخشی از مو منطقی به نظر میرسد؛ اما ریزش مو بعد از ششماهگی یا ریزش موی قابلتوجه تا ششماهگی میتواند نشانگر وجود اختلالی در بدن کودک باشد.
ریزش مو در کودکان بیشتر به وضعیت جسمی کودک مربوط است که باید بهموقع تشخیص دادهشده و درمان شود. البته والدین باید توجه داشته باشند که برخـی از نوزادان با موهای بسیار کم و سری صاف و براق به دنیا میآیند؛ بنابراین چنین وضعیتی نباید باعث نگرانی آنها شود زیرا قرار نیست این نوزادان در آینده طاس شوند.
1- بیماری خود ایمنی و ریزش مو در کودکان:
در کودکان مبتلابه بیماری خود ایمنی علاوه بر ریزش موی سر، معمولاً ابرو و مژهها نیز دچار ریزش میشوند، در این کودکان سیستم ایمنی بهاشتباه به سلولهای بدن و ازجمله ریشه موها حمله میکند و موجب از بین رفتن ریشه موها و ریزش تارهای مو میگردد. علت این بیماری بهطور واضح در پزشکی مشخص نیست.
در آزمایش خون CBC این کودکان معمولاً میزان گلبولهای سفید (WBC) و زیر ساختارهای آن بیشازحد طبیعی است که نشان از فعالیت بیشازحد سیستم ایمنی بدن دارد.
2- ریزش مو ناشی از استرس شدید
نوع دیگری از ریزش مو در کودک وجود دارد که به دلیل استرس شدید و ناگهانی میباشد مانند تب شدید، جراحی، تحت بیهوشی عمومی، مرگ فردی که بسیار موردعلاقه است.
آسیبهای جدی و شدید استفاده از داروهای خاص که این موارد ممکن است منجر به توقف رشد طبیعی موهای کودک شود و با توقف رشد فولیکولهای مو وارد مرحله استراحت و عدم رشد میشوند. بین ۶ تا ۱۶ هفته بعد موها میریزند و کودک بهطور جزئی یا کامل کچل میشود.
برای این نوع از ریزش مو، روش تشخیصی و راه درمانی وجود ندارد. البته ممکن است با به پایان رسیدن شرایط بحرانی، رشد موها طی شش ماه یا یک سال آینده برگردد.
علل ریزش مو در کودکان
3- بیماری آلوپسی
بیماری آلوپسی به صورتی است که در طی آن، موی کودک بهصورت تکهتکه و در یک الگوی دایرهای یا بیضیشکل بهطور ناگهانی شروع به ریزش میکند. این ریزش مو در عرض چند روز اتفاق میافتد. هنگامیکه سیستم ایمنی کودک بهطور اشتباهی به فولیکولهای موی خود حمله میکند، آلوپسی رخ میدهد.
این وضعیت نسبتاً نادر است و در هر زمان معین حدوداً بر 1 در 1000 کودک تأثیر میگذارد. هیچ آزمایش خاصی برای آلوپسی وجود ندارد و معمولاً پس از بررسی پوست سر و با رد شدن شرایط دیگر، تشخیص داده میشود. معمولاً این بیماری درمان خاصی ندارد اما متخصصین پوست میتوانند داروهایی را برای رشد مجدد مو تجویز کنند.
4- ریزش مو بر اثر ابتلا به سندرم آناژن
عارضهی سندرم آناژن از حدود ۶ ماهگی تا ۶ سالگی ممکن است کودک را درگیر کند. سندرم آناژن در کودکان با موهای طلایی و روشن بیشتر دیده میشود. والدین فرزندان مبتلابه این سندرم ابراز میکنند موهای فرزندشان خیلی راحت و بدون درد به شکل دستهای کنده میشود.
به نظر میرسد موها در این اختلال در قسمت پشت سر و در ناحیه نزدیک گردن رشد نکردهاند و بیشتر باعث ریزش موی منطقهای میشوند؛ بنابراین ممکن است با بیماریهایی مانند ریزش موی سکهای و تریکوتیلومانیا اشتباه شود.
درمان سندرم آناژن تنها توسط پزشک متخصص و استفاده از داروهای مخصوص انجام میشود؛ اما بهطورکلی چندان نگرانکننده نبوده و درمان کامل اتفاق میافتد.
5- سوءتغذیه عاملی برای ریزش مو
گاهی کمبود مواد غذایی و معدنی باعث ریختن موها میشود. بیوتین یکی از ویتامینهای گروه B است که به بدن در تبدیل کربوهیدرات به گلوکز، برای سوخترسانی بدن، کمک میکند. روی (Zn) نیز یک ماده آلی است که از جنبههای مختلف به متابولیسم سلولهای بدن کمک میکند همچنین باعث بهبود روند رشد در دوران کودکی و نوجوانی میشود پس به رشد سلولهای سازنده مو هم کمک میکند.
کمبود این مواد در بدن، باعث ریزش مو میشود. گاهی اوقات کمبودهای غذایی ازجمله کمبود روی، آهن و ویتامینهای گروه B در ریزش موی کودکان بسیار اثرگذار هستند. البته در برخی موارد ریزش مو میتواند به دلیل مصرف بیشازحد ویتامین A هم باشد.
6- عفونت پوست سر
عفونتهای پوستی که شامل عفونتهای قارچی که باعث ریزش مو یا کچلی میشوند، میتوانند باعث ریزش مو در کودکان شوند. این ریزش مو میتواند در آینده منجر به ایجـاد طاسی در پوست سر گردد.
7- ریزش مو در اثر اختلالات هورمونی
کودکانی که از اختلال عملکرد تیروئید رنج میبرند، اغلب به ریزش مو دچار میشوند. وقتیکه غده تیروئید کودک پرکار یا کمکار است، سوختوساز بدن نامنظم میشود.
8- کمخونی و ریزش مو در کودکان:
در کودکان مبتلابه کمخونی، خون که حاوی مواد مغذی و اکسیژن است کمتر به ریشه موها رسیده و سبب تضعیف آنها میگردد. کودکان مبتلابه کمخونی معمولاً ریزش شدید مو را تجربه نمیکنند و صرفاً دارای موهای نازک و شکننده میباشند. خستگی زودرس، رنگپریدگی، نفسنفس زدن با فعالیتهای بدنی، عدم تمرکز فکری و زودرنجی از علائم کمخونی میباشند.
علائم ریزش مو در کودکان چیست؟
- وقتی موهای کودک خود را شانه یا برس میزنید تعداد زیادی از موها کنده میشوند.
- روی بالشت و یا مکانی که کودک مشغول بازی کردن است تعداد زیادی مو دیده میشود.
- نبود مو بهصورت تکهای در قسمتهای از پوست سر
- هنگامیکه کودک خود را نوازش میکنید و دست در لابهلای موهایش میکنید تعداد زیادی مو در دستان شما میآید.
روشهای درمانی ریزش مو در کودکان:
ریزش موی کودکان را چگونه درمان کنیم؟
✓ اگر ریزش مو در حد یکی دوتکه کوچک باشد و تکهها به هم متصل نشده و ناحیه وسیعی را در برنگرفته باشند، بهراحتی قابلدرمان است اما درصورتیکه این ریزش منتشرشده باشد و موهای ابرو و مژه و بدن را نیز درگیر کرده باشد، درمان بهسختی انجام میشود اما بهطورکلی با درمان مناسب درصد بالایی از بیماران تمامی موهای ازدسترفته خود را ظرف مدت یک سال بازمییابند. البته در برخی بیماران این بازگشت زودتر اتفاق میافتد. این کودکان باید فقط و فقط تحت نظر متخصص پوست درمان شوند.
✓ برای درمان کچلی قارچی سر، معمولاً از داروهای خوراکی ضد قارچی و شامپوهای درمانی استفاده میشود. بسته به صلاحدید پزشک داروهایی مانند گریزئوفولوین، تربینافین، ایتراکونازول یا فلوکونازول به مدت ۴ تا ۶ هفته برای بیمار تجویز میشود. شامپوهای درمانی نیز باید دو بار در هفته و به مدت ۴ تا ۸ هفته مورداستفاده قرار بگیرند. برخی از این شامپوها عبارتاند از: کتوکنازول، پیریتیون روی و سلنیوم سولفید.
✓ اگر ریزش مو به خاطر استرس است نباید کودک را شماتت و سرزنش کنید بلکه به دنبال علت استرس و رفع آن باشید
✓ اگر علل ریزش موی فرزندتان سندرم آناژن هست تنها توسط پزشک متخصص و استفاده از داروهای مخصوص انجام میشود؛ اما بهطورکلی نگرانکننده نیست و درمان کامل اتفاق میافتد.
✓ بیماری عفونت قارچی با یک داروی ضد قارچ به مدت هشت هفته بهعلاوه شامپوی مخصوص قابلدرمان است. این شامپو دو تا سه بار در هفته باید استفاده شود. این بیماری متأسفانه مسری است، بنابراین کودک بدون درمان نمیتواند به مدرسه یا مهدکودک وارد شود. اگر کودک به مدرسه میرود و البته تحت درمان دارویی قرار دارد، نیازی به ممانعت از ورود او به مدرسه نیست.
درمانهای خانگی برای ریزش موی کودکان
- استفاده از روغن نارگیل میتواند نرمی و لطافت مو را افزایش دهد و از شکنندگی موها جلوگیری کند. استفاده از نرمکننده نیز در این امر مؤثر است.
- روغن زیتون نیز میتواند تارهای مو را تقویت کند. البته باید مراقب باشید که کودک شما به این نوع روغنها حساسیت نداشته باشد.
- روغن نعناع نیز به رشد موهای سر کمک زیادی میکند و عاملی برای جلوگیری از ریزش آن است.
- ترکیب روغنها و عصارهها نیز در جلوگیری از ریزش مو مؤثر میباشند.
- از یک رژیم غذایی سالم حاوی ویتامین آ، ث، ای، زینک و آهن برای کودکتان استفاده کنید.
- همچنین میتوانید شش ساعت سرکه سیب را روی پوست سر بزنید و بعد آن را آب بکشید. البته قبل از استفاده از این روش با پزشک مشورت کنید.
ریزش مو در کودکان تا چه حد طبیعی است؟
چرخه رشد مو در کودکان مانند بزرگسالان بوده و قابل پیشبینی است. هر رشته موی کودک به مدت دو تا شش سال فعالانه رشد میکند. پسازآن مو، به چرخه استراحت به نام فاز تلوژن میرود. پس از حدود سه ماه در این مرحله، موها از بین میروند و موهای جدید رشد میکنند.
ریزش مو در کودکان مانند بزرگسالان بهصورت روزانه نیست، یعنی همانطور که میدانید موی بزرگسالان بهصورت طبیعی به تعداد 50 تا 100 عدد در روز ریزش دارند، اما در کودکان اینطور نیست. واقعیت این است که ریزش موی روزانه از سنین کمی بزرگتر از کودکان شروع میشود.
