در این مطلب از مجله اینترنتی مثبت 1، به بررسی علت سوزش سر دل در بارداری و درمان آن میپردازیم. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
سوزش سر دل در چیست؟
سؤال متداول بسیاری از زنان باردار این است که چرا بعد از خوردن غذا احساس سوزش معده پیدا میکنند و آیا این مشکل در بارداری طبیعی است؟
برای اولین بار بسیاری از زنان در دوران بارداری سوزش سردل را تجربه میکنند که امری عادی و بیخطر بوده اما میتواند دردناک نیز باشد.
سوزش سردل احساس سوزشی است که اغلب از پایین قفسهی سینه تا زیر گلو گسترش مییابد. این اتفاق زمانی میافتد که اسید معده شما به سمت بالا حرکت میکند و وارد مری و گلوی شما میشود و احساس طعم ترشی یا تلخی به شما دست میدهد.
چه عاملی باعث سوزش سردل در بارداری است؟
تغییرات هورمونی و فیزیکی بدن شما در دوران بارداری میتواند به صورت موقتی باعث سوزش سرِ دل و ریفلاکس (برگشت اسید) معده گردد.
افزایش هورمون پروژسترون در زمان بارداری باعث شل شدن عضلات صاف رحم میگردد، این هورمون همچنین باعث شل شدن دریچهای که مری را از معده جدا میکند، میشود. این عامل اجازه میدهد که اسید معده به مری نفوذ یافته و باعث احساس سوزش شود و همچنین پروژسترون، انقباضات موجمانند معدهی شما را کاهش میدهد در نتیجه هضم غذا کُند و اسید معدهتان بیش از حد ترشح میشود.
احساس سوزش سرِ دل از هفته 30 تا 36 بیشتر میشود. زمانی که رحم بزرگ شما ـ که تقریباً تمام حفره شکم شما را فرا گرفته است ـ به معدهی شما فشار وارد میکند و آن را به سمت بالا هل میدهد اسید معدهتان به داخل مری وارد شده و شما در گلوی خود احساس سوزش میکنید.
سوزش سر دل در حاملگی
آیا این مورد طبیعی است؟ چه زمان متوقف خواهد شد؟
سوزش سرِ دل یک مسئله عادی است و زمانیکه شما باردار هستید به خصوص از اواسط بارداری تا اواخر بارداری ایجاد میگردد. حدود یک سوم زنان باردار سوزش سرِ دل را در سه ماههی اول تجربه میکنند و در سه ماههی سوم به میزان دو سوم زنان باردار افزایش مییابد. نگران ادامهی سوزش سرِ دل بعد از تولد کودکتان نباشید، این علائم یکباره بعد از زایمان ناپدید میشوند.
آیا سوزش سر دل در بارداری میتواند دلیل دیگری داشته باشد؟
درد سوزش معمولاً به سمت بالا از استخوان جناغ تا گلوی شما گسترش مییابد. اگر درد شدید در بالای شکم خود و زیر دندهها دارید احتمالاً میتواند نشانهای از پرهاکلامپسی باشد. اگر از دردتان مطمئن نیستید با ماما یا پزشکتان مشورت نمایید.
در صورتی که درد در سمت راست و بالای شکمتان است و احساس کسالت دارید امکان یک مشکل کبدی مربوط به بارداری یا یک مشکل گوارشی غیر مرتبط با بارداری مانند زخم گوارشی وجود دارد.
اگر شما مشکلاتی مانند اختلال در بلع، از دست دادن وزن یا علایم دیگری که در بالا ذکر شد را دارید و نگران هستید با پزشک یا مامای خود مشورت نمایید.
آیا راهکاری برای کاهش سوزش سر دل وجود دارد؟
عمدهترین محرکها برای ایجاد سوزش سر دل خوردن، دراز کشیدن و خم شدن بیش از حد است. اگر فعالیتی سوزش سر دل شما را بدتر میکند سعی کنید از آن اجتناب کنید. اگرچه شما قادر به از بین بردن سوزش سر دل خود به طور کامل نیستید، اما برخی از موارد زیر میتواند باعث تسکین سوزشتان شوند.
اگر سیگار میکشید، آن را ترک کنید. سیگار کشیدن باعث شل شدن دریچهی بین معده و مری میگردد و به احتمال زیاد ریفلاکس اسید اتفاق میافتد، همچنین سیگار کشیدن برای جنین بسیار خطرناک است.
افزایش وزن خود را کنترل نمایید. افزایش وزن دوران بارداری باید تدریجی و متوسط باشد تا اِعمال فشار به دستگاه گوارش به حداقل برسد. اضافهوزن میتواند سوزش سر دل را بدتر کند.
بعضی غذاها میتواند سوزش سر دل را تشدید کند، مانند غذاهای با چاشنی تند، کافئین (شل شدن دریچهی مری)، الکل، غذاهای چرب، همه نوع مرکبات (در صورت امکان آب آن باشد و از نوع کماسید) و نعنای فلفلی. سعی کنید مواد غذایی و نوشیدنیهایی را انتخاب کنید که به آسانی هضم میشوند.
از نوشیدن مایعات قبل و بعد از غذا اجتناب کنید. سعی کنید زمانی که مشغول غذا خوردن هستید مایعات ننوشید یا کم بنوشید. مخلوط شدن مایعات با غذا باعث اتساع معده میگردد و در نتیجه سوزش سر دل پیدا خواهید کرد.
حجم غذا را کم کنید و تعداد دفعات غذا را بیشتر کنید. شش وعدهی غذایی کوچک راهحل مناسبی برای کاهش سوزش سر دل و نفخ میباشد. کم غذا خوردن باعث میشود اسید معدهی کمتری ساخته شده و غذا اسید معده را خنثی کند.
بین صرف غذا و خوابتان سه ساعت فاصله بگذارید و موقع خوابیدن سر خود را به وسیلهی بالش بالاتر از سطح بدن قرار دهید. این مسئله کمک میکند تا اسید معده در جای خود باقی بماند. لباسهای گشاد و راحت بپوشید. لباسهای تنگ باعث فشار به معده و افزایش سوزش سر دل میشوند.
به طرز نشستن خود توجه کنید. اطمینان حاصل کنید که موقع غذا خوردن صاف مینشینید. حداقل تا یک ساعت بعد از غذا خوردن دراز نکشید. دولا نشوید. هنگامی که مجبور به خم شدن شدید، به جای اینکه از کمر خم شوید زانوها را خم کنید و با زانو بنشینید.
خوب و زیاد بجوید. جویدن اولین مرحله در روند گوارش بوده و اغلب در غذا خوردن از آن غفلت میکنیم. در صورت خوب جویدن غذا کار معده کمتر میشود. زمانی که تند تند غذا میخورید اغلب همراه با غذا هوا میبلعید.
بعضی داروها میتوانند سوزش سر دل را بدتر کنند، مثل داروهای ضدافسردگی و داروهای مُسکن. اگر در مورد داروهای خود نگران هستید با پزشک خود مشورت نمایید.
با سوزش سر دل در بارداری چه کنیم
چه درمانهایی وجود دارند؟
1 ـ جویدن آدامس بعد از غذا؛ میتواند به کاهش اسید بیش از حد کمک کند (افزایش بزاق میتواند اسید را در مری خنثی کند).
2 ـ داروهای آنتیاسید حاوی کلسیم؛ از داروهای حاوی سدیم یا بیکربنات سدیم اجتناب کنید.
3 ـ مسدودکنندهها؛ اگر سوزش سر دل شما ماندگار باشد، ممکن است پزشکتان از داروهای ضد سوزش سر دل که تولید اسید را کنترل میکنند استفاده نماید، مانند مهارکنندههای پمپ پروتون یا مسدودکنندهی H2. آنها به طور کلی در بارداری بیخطر هستند.
4 ـ اگر شما میخواهید از درمان بیش از حد جلوگیری نمایید، میتوانید از راهحلهای سنتی برای تسکین سوزش سر دل در بارداری استفاده کنید، مانند بادام که کلسیم خوبی دارد و همچنین برای افزایش حرکات معده مفید است. یک قاشق غذاخوری عسل را در شیر گرم حل کنید و بنوشید. برخی میگویند لبنیات کمککننده هستند و برخی مخالف مصرف آن هستند. (در صورت مصرف حداقل کلسیم دریافت میکنید)
شما باید مطمئن باشید که درمانها برای شما ایمن و بیخطر بوده و مناسب برای علایم شما باشند. برخی از داروهای سوزش سر دل ممکن است برای شما عوارضی در پی داشته باشد. هر کدام که برای شما تجویز شد از دوز توصیه شده تجاوز نکنید.
اگر در معرض فشارخون بالا یا پرهاکلامپسی هستید، از مصرف داروهای سوزش سر دل اجتناب کنید.
اگر قرص آهن مصرف میکنید ممکن است به آنتیاسید احتیاج داشته باشید، اما به دلیل اینکه آنتیاسیدها میتوانند با جذب آهن تداخل داشته باشند، بهتر است آنها را دو ساعت پس از مصرف قرص آهن استفاده نمایید.
اگر رفلکس اسیدتان بیش از دو بار در هفته رخ میدهد و یا بعد از دو هفته پس از درمان سوزشتان تسکین پیدا نکرد، ممکن است نیاز به تغییر شیوهی زندگی یا داروی تجویز شده داشته باشید. بنابراین با پزشک متخصص مشورت نمایید تا تشخیص و درمان برای شما انجام شود.
