در این مطلب از مجله اینترنتی مثبت 1، به بررسی عوارض دارو برای سلامت دهان و دندان میپردازیم. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
اغلب افراد با شروع مصرف داروی جدید متوجه تغییراتی در دهان خود می‌شوند و معمولاً آن را نادیده می‌گیرند، اما توجه به بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است و تغییرات آن بر سلامت کلی شما تأثیر می‌گذارد. شاید ندانید اما بسیاری از داروهای معروف عوارض جانبی مرتبط با دهان، از خشکی دهان گرفته تا سیاهی زبان و آسیب دیدن دندان ایجاد می‌کنند.
چرا سلامت دهان و دندان مهم است؟
دندان‌ها و لثه‌های سالم برای بهداشت دهان و دندان بسیار حائز اهمیت اند و باید در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید به دندانپزشک خود اطلاع دهید. قطعاً پیشگیری بهتر از درمان است، زیرا ترمیم دندان بسیار گران و زمانبر است.
بسیاری از داروها می‌توانند بر سلامت دهان و دندان تأثیر بگذارند. علاوه بر این داروهای تجویز شده و بدون نسخه، ویتامین‌ها، مواد معدنی و مکمل‌های گیاهی باعث مشکلات بهداشت دهان و دندان می‌شوند. علاوه بر این آیا می دانید سلامت دهان و دندان شما سرنخ‌هایی در مورد سلامت کلی شما ارائه می‌دهد یا اینکه مشکلات دهان شما می‌تواند بر بقیه بدن شما تأثیر بگذارد؟ بنابراین باید به بهداشت دهان و دندان خود برسید.
عوارض دارو برای سلامت دهان و دندان
مانند سایر مناطق بدن، دهان مملو از باکتری است که بیشتر آنها بی ضرر هستند. دهان نقطه ورود غذا و تنفس است و برخی از این باکتری‌های آن می‌تواند باعث بیماری شود. برخی از داروها مانند داروهای ضد احتقان، آنتی هیستامین، مسکن، داروهای ادرار آور و ضد افسردگی با کاهش جریان بزاق دهان منجر به تکثیر باکتری دهانی می‌شوند.
1. خشکی دهان
خشکی دهان یکی از رایج‌ترین عوارض دارویی موجود در آن است و معمولاً در نتیجه کاهش بزاق اتفاق می افتد. برخی از داروهایی که باعث خشکی دهان می‌شوند:
- SSRI ها و داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای مانند سرترالین (Zoloft) و آمیتریپتیلین (Elavil)
- مسدود کننده‌های آلفا مانند ترازوسین، برای درمان علائم بزرگ شدن پروستات و کاهش فشار خون بالا
- برخی از داروهای آنتی هیستامین و آلرژی مانند لوراتادین (کلاریتین)، فکسوفنادین (آلگرا) و ستیریزین
- داروهای ضد افیونی مانند هیدروکدون و اکسی کدون
- داروهای تریپتان مانند سوماتریپتان و ریزاتریپتان که برای سردردهای میگرنی استفاده می‌شوند.
- داروهای ادرار آور (قرص‌های آب) مانند فوروزماید (Lasix) و بومتانید (Bumex)
- شل کننده‌های عضلانی تیزانیدین و باکلوفن
2. رشد بیش از حد لثه
رشد بیش از حد لثه‌ها (بزرگ شدن لثه) نتیجه بهداشت ضعیف دهان یا عارضه جانبی دارو است و اغلب با داروهای ضد تشنج، فنی توئین (دیلانتین)، داروهای فشار خون، وسیکلوسپورین (سرکوب کننده سیستم ایمنی که در افراد مبتلا به بیماری خود ایمنی یا پیوند اعضا استفاده می‌شود) رخ می‌دهد.
بهداشت دقیق دندان و تمیز کردن منظم آنها برای جلوگیری از رشد بیش از حد لثه و تجمع باکتری و پلاک بسیار حائز اهمیت است.
3. عوارض دارو برای دهان | زخم‌های دهان
زخم‌های دهان اغلب کوچک و دردناک هستند و در قسمت داخلی دهان ظاهر می‌شوند و معمولاً طی یک یا دو هفته خود به خود برطرف می‌شوند. داروهایی که باعث این عارضه می‌شوند:
- متوترکسات، یک سرکوب کننده سیستم ایمنی برای درمان بسیاری از بیماری‌های روماتولوژی مانند آرتریت روماتوئید و موارد شدید پسوریازیس.
- مهار کننده‌های ACE مانند لیزینوپریل (و سایر داروهایی که به “il” ختم می‌شوند)، برای درمان فشار خون بالا استفاده می‌شود.
- مسکن‌های NSAID مانند ایبوپروفن (Advil)، ناپروکسن (Aleve) و آسپرین
- آنتی بیوتیک ها (مانند آموکسی سیلین و آمپی سیلین) و داروهای ضد تشنج (مانند فنی توئین و فنوباربیتال)، که باعث ایجاد زخم‌های دهانی می‌شوند.
4. عفونت مخمر دهان
عفونت‌های مخمری در دهان، که به آن “برفک” نیز گفته می‌شود، ظاهری سفید و شبیه پنیر در بالای زبان قرار دارد. داروهای استروئیدی استنشاقی برای آسم باعث عفونت‌های مخمری می‌شود. برای جلوگیری از این مشکل، به یاد داشته باشید که در حین استفاده، استنشاق کنید و پس از آن دهان خود را کاملاً بشویید.
5. عوارض دارو برای دهان | زبان سیاه
برخی از آنتی بیوتیک های طیف گسترده، با بسیاری از باکتری‌ها مبارزه می‌کنند، با تغییر تعادل باکتری‌های مختلف که به طور طبیعی در دهان زندگی می‌کنند، باعث ایجاد بیماری به نام “زبان سیاه” می‌شوند. از علل دیگر آن می‌توان به سیگار کشیدن، کم آبی بدن و عدم رعایت بهداشت اشاره کرد. بعد از اتمام درمان با آنتی بیوتیک، این بیماری بی خطر است و معمولاً به خودی خود برطرف می‌شود، مسواک زدن زبان نیز می‌تواند کمک کننده باشد.
هر دارویی را که می‌خورید یا اخیراً مصرف کرده‌اید، از جمله داروهای تجویز شده، بدون نسخه و داروهای گیاهی، به دندانپزشک خود بگویید. برخی از داروها مانند آسپرین و داروهای رقیق کننده خون می‌توانند خطر خونریزی کنترل نشده را افزایش دهند.
