نور هراسی، فتوفوبیا (به انگلیسی: Photophobia) به معنی “ترس از نور” است. اگر شما فتوفوبیا دارید درواقع از نور نمیترسید بلکه نسبت به آن خیلی حساس میشوید. نور خورشید یا نور لامپ داخل خانه میتواند ناخوشایند و حتی دردناک باشد. فتوفوبیا یک بیماری نیست ولی خودش نشانه مشکل دیگری است. معمولاً سردردهای میگرنی، خشکی چشم ها و فرورفتگی داخل چشمهایتان به حساسیت به نور وابسته هستند. هر موقع که در معرض نور آفتاب یا لامپ داخل خانه قرار میگیرید میتواند باعث درد شود، در این شرایط میخواهید چشمک بزنید یا چشمهایتان را ببندید. بعضی از افراد دچار سردرد هم میشوند.
دلایل فتوفوبیا یا ترس از نور
فتوفوبیا به ارتباط بین سلولهای چشمتان که نور و عصبی که به سرتان میرود را شناسایی میکنند، مرتبط میباشد. میگرنها رایجترین دلیل بروز حساسیت به نور میباشند. بیش از 80 درصد افراد فتوفوبیا را به همراه سردردهایشان دارند. بسیاری از این افراد حتی زمانی که سردرد ندارند هم دچار حساسیت به نور میشوند. انواع سردردهای دیگر هم میتواند به دلیل نور ترسی باشد. افرادی که دچار سردرد تنشی و خوشهای میشوند هم میگویند که در مقابل نور راحت نیستند.
علت فتوفوبیا چیست؟
چند مورد از مشکلات مغزی که میتواند باعث بروز نور ترسی شود عبارتاند از:
- مننژیت (التهاب در اطراف پوششهای محافظتی مغز و نخاع)
- جراحی شدید مغزی
- فلج فوق هستهای (یک بیماری مغزی است که باعث بروز مشکلاتی در تعادل، راه رفتن و حرکات چشم میشود)
- تومورها در غدد هیپوفیز
بعضی از مشکلات چشمی که باعث بروز این علامت میشوند، عبارتاند از:
- خشکی چشم
- تورمهای رنگینه چشم (تورم در داخل چشم)
- آماس قرنیه (تورم در قرنیه، لایه شفافی که بخش رنگی چشمها را میپوشاند)
- آماس رنگینه یا التهاب عنبیه (ورم حلقه رنگی دور مردمک چشم)
- آب مروارید(پوششهای غبارآلودی که روی لنزهای چشم را میپوشاند)
- خراش قرنیه (خراش روی قرنیه چشم)
- آماس ملتحمه (التهاب در ملتحمه، بافت شفافی که روی قسمت سفیدچشم قرار میگیرد)
- صدمه به رتینای (لایه حساس به نور در قسمت پشت چشم)
- آماس پلک چشم (شرایطی که باعث میشود پلک چشم غیرارادی بسته شود)
شاید فتو فوبیا بر افرادی که مشکلات روحی دارند هم اثر بگذارد:
- مشکل انزواطلبی (ترس از قرار گرفتن در مکانهای شلوغ)
- اضطراب
- اختلال دوقطبی
- افسردگی
- اختلال وحشتزدگی
همچنین ممکن است بعد از جراحی لیزیک یا جراحیهای دیگر برای رفع مشکلات بینایی هم دچار فتو فوبیا شوید. بیشترین حساسیت را طولموجهای نور خاصی مانند: نور آبی که کامپیوتر و گوشی هوشمند بیرون میدهند، به وجود میآورد.
نشانههای فتوفوبیا:
فتوفوبیا چه علائمی دارد؟
فتوفوبیا میتواند بر افراد در همه سنین تأثیر بگذارد. این یک تجربه مکرر و خوب (نه ازلحاظ پزشکی) است، اما ممکن است به خاطر شرایط پزشکی، توسعه یابد. اگر برای اولین بارفتوفوبیا دارید، باید به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید.
معمولاً، در حساسیت به نور فرد هر دو چشمها را بهطور مساوی بر هم میزنند. اما گاهی اوقات مشکلات چشمی میتوانند منجر فتوفوبیا در یک چشم شوند.
نشانهها عبارتاند از:
- حساسیت به نور
- ناسازگاری به نور
- حسی که نورپردازی منظم بیشازحد روشن به نظر میرسد
- دیدن خالهای قهوه ای روشن، حتی در تاریکی و یا با چشمهای بسته
- سختی در خواندن یا نگاه کردن به تصاویر و یا متن
- درد یا ناراحتی در هنگام نگاه کردن به نور
- دوبینی با یکی از چشمها و یا هر دو چشمها
- سر درد
- ریختن اشک از چشمان
- حسی خشکی چشمان
- حسی که میخواهید چشمانتان را ببندید
داروهایی که میتواند باعث بروز فتوفوبیا شوند:
- آنتیبیوتیکها، مانند: داکسی سایکلین و تتراسایکلین
- فورزماید (لازیکس) این دارو بدنتان را پر آب نگه میدارد و برای درمان مشکلات گرفتگی قلبی، کبد، بیماریهای کلیه و مشکلات دیگر استفاده میشود.
- کینین دارویی است که برای درمان مالاریا به کار میرود.
تشخیص فتوفوبیا
اگر فکر میکنید که دچار فتوفوبیا هستید، به چشمپزشک مراجعه کنید. او در مورد علائم و مشکلات پزشکی که دارید، سؤال خواهد کرد. بعد سلامت چشم و مشکلات احتمالی مغزتان را بررسی میکند. آزمایشهایی که احتمالاً پزشکتان استفاده میکند شامل:
- آزمایش اسلیت لمپ (کنترل روشنایی):او از میکروسکوپ مخصوص با نور برای بررسی چشمهایتان استفاده خواهد کرد.
- MRI (ام ار آی یا روش تصویر برداری با تشدید مغناطیس): در این روش از مغناطیسها و امواج رادیویی قویی برای گرفتن عکس از جزئیات چشمتان استفاده میشود.
روشهای درمان فتوفوبیا
درمان فتوفوبیا چیست؟
بهترین روش برای آسودگی از فتوفوبیا درمان شرایط یا قطع مصرف داروهایی که باعث بروز این بیماری شدند، میباشد. اگر هنوز هم تحت تأثیر حساسیت به نور قرار دارید، استفاده از عینکهای آفتابی پلاریزه میتواند مفید باشد. بعضی از افراد با استفاده از لنزهای رنگی از این مشکل خلاص شدند. اما لنزهای پلاریزه برای همه افراد مناسب نیستند. این لنزها میتواند حتی بعضی از افراد را نسبت به نور خیلی حساس کنند، بنابراین با پزشکتان در مورد اینکه چه روشی برای شما بهترین درمان است، صحبت کنید.
- عینک آفتابی بزنید.
- در معرض نور قرار نگیرید.
- در صورت امکان از نور سبزرنگ روشن و یا شیشههای دودی استفاده کنید چون فتو فوبیا را بهاندازه رنگهای دیگر تحریک نمیکند.
- از قطرههای چشم برای راحتی استفاده کنید.
- داروهای ضد درد مانند استامینوفن و غیراستروئیدی بعد از بحث با پزشک در نظر بگیرید.
زندگی با حساسیت نوری:
مدیریت حساسیت نور میتواند موضوع ایجاد تغییرات سبک زندگی برای محافظت از چشمهای شما در برابر نور خورشید باشد یک پیشنهاد این است که در هنگام گذار از مناطقی که سطوح مختلفی از نور دارند، یک لحظه صبر کند. این کار به چشمها کمک میکند با تغییر سازگار شوند و ناراحتی را کاهش دهند.
روشهای دیگر برای به حداقل رساندن حساسیت عبارتاند از:
- چشمان خود را از نور خورشید در بیرون از منزل بپوشانید.
- از عینک آفتابی با لنزهای قطبی استفاده کنید تا به کاهش نور خورشید کمک کنید.
- تمام لنزها باید برای محافظت از چشم در برابر اشعه مضر یو وی مناسب باشد.
- برای کمک به کاهش تأثیر نور خورشید از عینک دودی استفاده کنید.
اگر پزشک فتوفوبیا شمارا به خاطر چشمهای خشک تشخیص داد سعی کنید کمتر اشک بریزید تا ناراحتی کمتر شود. بااینحال، اگر عوامل اساسی دیگری مانند آبمروارید و تورم وجود داشته باشد، پزشک چشم ممکن است توصیههای سبک زندگی دیگری داشته باشد.
