فنوباربیتال یکی از انواع داروهای آرام بخش و خواب آور است که در طبقه باربیتورات‌ها قرار داشته و مکانیسزم اثر طولانی دارد. با اینکه فنوباربیتال از جمله داروهای ضد اضطرابی است اما بیشتر در درمان تشنج فراگیر تجویز می‌شود. از آنجایی که مصرف بیش از حد این دارو می‌تواند عوارض بسیار خطرناکی را به بار بیاورد، هرگز این دارو را به طور خودسرانه مصرف نکنید و در مورد عوارض و تداخلات آن با پزشک خود مشورت نمایید. ما در این مقاله به توضیحات بیشتری در مورد موارد مصرف، عوارض و آثار قرص فنوباربیتال پرداخته‌ایم پس تا انتها با ما همراه باشید.
موارد مصرف فنوباربیتال
فنوباربیتال در طبقه بندی دارویی در دسته باربیتورات‌ها قرار دارد. این دارو عملکرد سیستم عصبی شما را کند می‌کند و فعالیت مغزی را کاهش می‌دهد. از این دارو معمولاً به صورت قرص در پیشگیری و درمان تشنج استفاده می‌شود. در برخی شرایط نیز پزشکان این دارو را برای درمان کوتاه مدت اضطراب و برای ایجاد اثرات آرامش بخشی تجویز می‌کنند.
موارد منع مصرف قرص فنوباربیتال
در صورت ابتلا به هریک از مشکلات زیر حتماً موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید و از مصرف فنوباربیتال بپرهیزید.
- دچار بودن به بیماری‌های کبدی
- آسم شدید
- سابقه وابستگی به هر نوع دارو یا مواد
- پورفیریا
- سابقه واکنش آلرژیک به سایر باربیتورات‌ها نظیر سکوباربیتال
نحوه مصرف قرص فنوباربیتال
فنوباربیتال یکی از داروهایی است که حتماً باید با تجویز پزشک و طبق دستورالعمل او مصرف شود. تغییر دوز دارو به مقادیر کمتر یا بیشتر می‌تواند عوارض جدی را برای شما به همراه داشته باشد. به همین خاطر اگر احساس کردید که این دارو نمی‌تواند تأثیرات مورد انتظار را در شما ایجاد کند پیش از ایجاد تغییر در نحوه مصرف خود حتماً موضوع را با پزشک در میان بگذارید.
توجه داشته باشید که باربیتورات‌ها می‌توانند با انواع مسکن‌ها و داروهای مخدر تداخل ایجاد کنند. در نتیجه هنگام مصرف داروهای دیگر همراه با فنوباربیتال دقت کنید. اگر این قرص را برای درمان صرع استفاده می‌کنید در زمان‌هایی که تشنجتان بهبود پیدا می‌کند نیز به مصرف دارو ادامه دهید و به طور سرخود آن را قطع نکنید.
علائم اوردوز با فنوباربیتال
مصرف بیش از اندازه و غیر طبیعی این دارو می‌تواند به اوردوز منجر شده و حتی به مرگ فرد بیانجامد. علائم اوردوز با این دارو معمولاً به شرح زیر است. در صورت مشاهده هریک از این موارد فوراً به اورژانس مراجعه نمایید.
- کم عمق شدن و کوتاه شدن سرعت تنفس
- نبض ضعیف و سریع
- پوست سرد و خیس
- احتباس ادرار
- احساس سرمای زیاد
- سبکی سر و احساس غش کردن قریب الوقوع
آنچه باید بعد از مصرف قرص فنوباربیتال رعایت نمایید
از آنجایی که مصرف همزمان الکل و فنوباربیتال می‌تواند به عوارض جانبی بیشتر و تضعیف سیستم عصبی مرکزی بیانجامد لازم است که در این باره احتیاط کنید و از مصرف نوشیدنی‌های الکلی در زمان مصرف این دارو بپرهیزید. همچنین به دلیل ایجاد حالات خواب‌آلودگی و کاهش قدرت تفکر در پی مصرف این دارو ترجیحاً لازم است که از رانندگی و هرگونه فعالیتی که به هشیاری کامل نیاز دارد خودداری نمایید.
عوارض جانبی رایج فنوباربیتال
همه افرادی که فنوباربیتال مصرف می‌کنند دچار عوارض جانبی نمی‌شوند. با این حال برخی علائم ناخوشایند وجود دارند که معمولاً بین مصرف کنندگان این دارو به طور شایع اتفاق می‌افتند. از جمله این علائم باید به موارد زیر اشاره کرد.
- احساس خستگی مفرط و بی انرژی بودن
- سرگیجه
- خلق افسرده
- بروز حالاتی شبیه به مستی
- احساس بی‌قراری (این علامت معمولاً در کودکان یا سالمندان بیشتر مشاهده می‌شود)
برای جلوگیری از چنین عوارضی بهتر است از درمان‌های غیر دارویی استفاده کنید.
عوارض جانبی نادر فنوباربیتال
برخی عوارض جانبی در مصرف فنوباربیتال وجود دارد که به ندرت اتفاق می‌افتند و تعداد بسیار کمی از افراد آن‌ها را تجربه می‌کنند. این علائم که به عوارض جانبی نادر در مصرف فنوباربیتال معروف هستند موارد زیر را دربرمی‌گیرند. در صورت مشاهده هریک از این‌ها با پزشک خود تماس بگیرید و در مورد ادامه یا قطع مصرف با او مشورت نمایید.
- احساس تنگی نفس
- احساس درد غیر معمول در هر نقطه‌ای از بدن به خصوص در گردن، بازوها و شانه‌ها
- بروز اختلال در گلبول‌های قرمز خون با علائمی نظیر رنگ پریدگی، ضعف عضلانی، کاهش وزن، اسهال، افزایش ضربان قلب، ورم زبان، احساس سوزن سوزن شدن انگشتان دست یا پا.
- بروز واکنش‌های پوستی
علائم آلرژی به فنوباربیتال
برخی افراد هنگام مصرف انواع باربیتورات‌ها دچار واکنش‌های آلرژیک می‌شوند. در این شرایط مصرف دارو باید فوراً قطع شود و فرد به اورژانس منتقل گردد. علائم آلرژی به فنوباربیتال اغلب شامل موارد زیر است.
- بروز کهیر پوستی
- تنگی نفس
- تورم صورت، گلو، زبان و یا چشم‌ها
تداخلات دارویی فنوباربیتال
مصرف همزمان فنوباربیتال با انواع ضد افسردگی‌ها، داروهای مسکن، شل کننده‌های عضلانی، سایر آرام بخش‌ها و خواب‌آورها می‌تواند با این دارو تداخل کرده و عوارض جانبی آن را تشدید نماید. در نتیجه قبل از مصرف هرگونه دارو با پزشک خود مشورت کنید.
سؤالات متداول
– در صورت فراموش کردن یک وعده از این دارو باید چه کار کنیم؟
اگر زود متوجه فراموش کردن مصرف دارو شدید می‌توانید دوز فراموش شده را استفاده نمایید. اما اگر زمان زیادی از آن گذشته است و شما به مصرف وعده بعدی نزدیک هستید لازم نیست این کار را انجام دهید. به عبارت دیگر به خاطر فراموشی یک دوز دارو هرگز در وعده بعد دوز را دو برابر مصرف نکنید.
