معرفی مواد اولیه برای تغذیه و مکملهای ورزشی

تغذیه ورزشی تقریباً بر تمام فرآیندهای مربوط به تولید انرژی و ریکاوری پس از ورزش تأثیر میگذارد و نقش مهمی در عملکرد ورزشکاران (چه حرفهای و چه آماتور) ایفا میکند. در تغذیه ورزشی، استفاده از مکملها به دلیل اثرات مفید آنها بر عملکرد و سلامتی رایج است. این مکملهای غذایی به اطمینان از دریافت کافی کالری، کربوهیدراتها و پروتئینها کمک میکنند و نشریات علمی اثرات مداخلات غذایی برای افزایش قدرت و توده عضلانی را ارزیابی میکنند.
در این بخش به بررسی کلی مواد اولیه برای تغذیه ورزشی و شرح کوتاهی بر مهمترین مواد مورد استفاده در این مکملها خواهیم پرداخت.
به طور کلی مواد اولیه برای تغذیه ورزشی عبارتند از:
- BCAA 2:1:1
- پودر بتا آلانین
- کندرویتین سولفات
- کراتین اتیل استر HCL مالات
- کراتین مونوهیدرات
- پودر کراتین مونوهیدرات
- دی-آسپارتیک اسید
- دی-ریبوز
- ترکیبات اسید آمینه ضروری
- گاما آمینو بوتیریک اسید
- گلوکوزامین HCL
- مکمل گلوکوزامین سولفات
- هیدروکسی متیل بوتیرات
- اینوزیتول
- اینولین (فیبرها)
- نوشیدنی ایزوتونیک
- ال-آرژنین
- ال-آرژنین آلفا کتوگلوتارات
- ال-آرژنین مونو هیدروکلراید
- ال-کارنیتین باز
- ال-کارنیتین تارتارات
- ال-سیترولین
- ال-سیترولین مالات
- ال-گلوتامین
- ال-ایزولوسین
- ال-لوسین
- ال-اورنیتین آلفا-کتوگلوتارات (OAKG) 2:1
- ال-ترئونین
- ال-والین
- مالتودکسترین
- کازئین میسلی
- پروتئین شیر
- پودر MSM
- ان-استیل-ال-کارنیتین (NAC)
- ان-استیل-ال-تیروزین
- پروتئین نخود فرنگی
- پروتئین سویا
- تری کراتین مالات
- نشاسته ذرت مومی
- کنسانتره پروتئین وی
- ایزوله پروتئین وی
اکنون برخی از این مواد را به همراه فواید آن به صورت کوتاه شرح خواهیم داد.
پودر بتا آلانین
با پودر بتا آلانین، ماده ای قدرتمند که از نظر علمی ثابت شده است استقامت عضلانی را افزایش میدهد، سبد محصولات تغذیه ورزشی خود را تقویت کنید. با گنجاندن پودر بتا آلانین در محصولات خود، شما به ورزشکارانی پاسخ میدهید که به دنبال عبور از محدودیتهای خود و دستیابی به اوج عملکرد در طول تمرین و مسابقات هستند.
پودر کراتین مونوهیدرات
ان-آمیدینو سارکوزین مونوهیدرات، که بیشتر با نام کراتین مونوهیدرات شناخته میشود، مادهای است که به طور طبیعی در بدن وجود دارد و انرژی عضلات را تامین میکند. این ماده اغلب به عنوان مکمل غذایی توسط افراد فعال و ورزشکاران برای کمک به عضلهسازی و افزایش عملکرد استفاده میشود. علاوه بر کراتین به عنوان یک مکمل مستقل، یک افزودنی محبوب در فرمولهای سفارشی نیز میباشد.
دی-آسپارتیک اسید
اسید دی-آسپارتیک نوعی اسید آسپارتیک است که یک آمینو اسید (یا نوعی پروتئین) است و به طور طبیعی در بدن شما وجود دارد و در سیستم عصبی مرکزی و غدد درون ریز شما، از جمله بیضهها، نقش دارد. این را دکتر آکیل موتیگی، متخصص اورولوژی و باروری مردان در بیمارستان متدیست هوستون، میگوید.
یکی از عملکردهای اسید دی-آسپارتیک تولید و ترشح هورمونها در بدن است. این شامل تستوسترون نیز میشود. دکتر ولز لایتنر میگوید:
“احتمالاً منشأ بسیاری از علاقهمندیها به این مکملها همین موضوع است.”
گلوکوزامین HCL
برای مدت طولانی، گلوکوزامین در میان مکملهای مورد استفاده برای تسکین درد مفاصل، بر بازار تسلط داشت. اکنون، بسیاری از پزشکان ترجیح میدهند از ترکیبی از گلوکوزامین و کندرویتین سولفات استفاده کنند. بسیاری دریافتهاند که این ترکیب موثر است، به ویژه برای دوندگان که مستعد ابتلا به مشکلات زانو هستند.
گلوکوزامین و کندرویتین سولفات به خوبی توسط مولکولهای سازنده غضروف جذب میشوند. آنها از طریق غذا در دسترس نیستند. غیرمعمول نیست که برای ادامه تجربه تسکین درد، مجبور به مصرف این مکملها به طور نامحدود باشید.
پودر اینوزیتول
اینوزیتول یک کربوهیدرات ساده است، اما به دلیل محتوای ویتامینهای B خود نمیتوان آن را قند نامید. این ماده عمدتاً در غشای سلولی تشکیل میشود. وظیفه اصلی اینوزیتول انتقال چربی به قسمتهای مختلف بدن است. بنابراین، نقش مهمی در رشد عضلات و بافتها ایفا میکند. اینوزیتول اغلب همراه با سایر مواد برای بهبود رشد عضلات، عملکرد مغز و کاهش وزن استفاده میشود.
هنگامی که پودر اینوزیتول به مقدار مناسب مصرف شود، میتواند از تجمع مولکولهای چربی در قسمتهای خاصی از بدن جلوگیری کند.
اینولین
اینولین یک کربوهیدرات است که در معده هضم یا جذب نمیشود. این ماده به عنوان یک پریبیوتیک عمل میکند تا به رشد برخی باکتریهای مفید کمک کند. به عنوان یک مکمل، برای درمان یبوست، کاهش وزن، کاهش کلسترول و تریگلیسیرید استفاده میشود.
ال آرژنین بیس
ال-آرژنین (پایه) یکی از اسیدهای آمینه مهم و رایج است. دلیل ضروری تلقی شدن آن این است که بدن انسان قادر به ساخت این ماده مغذی خاص نیست و معمولاً از طریق مصرف غذا به دست می آید.
اساساً، این ماده مغذی خاص توسط بدن در شرایط فشار یا استرس مداوم استفاده می شود. پروتئین ها یکی از اجزای اصلی موجود در ال-آرژنین پایه هستند. این ماده می تواند از سد خونی مغزی عبور کند. با این حال، این امر تنها در صورتی امکان پذیر است که به شکل آزاد و مکمل باشد. همچنین، می تواند به راحتی به تحریک ترشح هورمون های رشد از طریق غده هیپوفیز قدامی کمک کند.
جالب توجه است که ال-آرژنین بیس پیش ساز اکسید نیتریک است. بنابراین، به این معنی است که یک رادیکال آزاد است که به سادگی بر فشار خون تأثیر می گذارد و به عنوان یک ضد انعقاد عمل می کند. برخی افراد در مورد مصرف مکمل ال-آرژنین پایه برای علائم پس از حمله قلبی تردید دارند.
ال-کارنیتین
ال-کارنیتین یک آمینو اسید غیرضروری است، به این معنی که بدن انسان میتواند آن را از آمینو اسیدهای لیزین و متیونین تولید کند. این ماده نقش اساسی در انتقال اسیدهای چرب با زنجیره بلند به داخل میتوکندری سلولها دارد، جایی که این اسیدها برای تولید انرژی اکسید میشوند. این فرآیند برای عملکرد صحیح عضلات و همچنین قلب حیاتی است.
برخی از خواص این ماده برای مکملهای ورزشی:
بهبود عملکرد فیزیکی
ال-کارنیتین برای تولید انرژی در بدن شما مهم است. اگر به طور منظم ورزش میکنید، قطعا به بهبود عملکردتان کمک خواهد کرد.
افزایش استقامت:
با تسهیل متابولیسم چربی، به ورزشکاران اجازه میدهد طولانیتر تمرین کنند و خستگی را به تاخیر بیندازند. مطالعات نشان دادهاند که مصرف مکمل ال-کارنیتین میتواند با افزایش اکسیداسیون چربی در طول ورزش، استقامت فیزیکی را بهبود بخشد.
ریکاوری سریع:
ال-کارنیتین به کاهش درد عضلانی و تسریع ریکاوری پس از ورزش کمک میکند. همچنین به کاهش نشانگرهای استرس عضلانی کمک میکند که باعث ریکاوری سریعتر و کارآمدتر پس از تمرینات سنگین میشود.
ال گلوتامین
گلوتامین یک آمینو اسید غیرضروری است که معمولاً به وفور در بدن یافت میشود. مانند تمام آمینو اسیدها، یک جزء ساختاری پروتئینها است و به نظر میرسد نقش مهمی در سلامت روده و سیستم ایمنی ایفا میکند. این ماده عمدتاً در عضلات یافت میشود، جایی که ذخیره نیز میگردد، و همچنین در جریان خون وجود دارد.
فواید گلوتامین
در مطالعهای بر روی ورزشکاران استقامتی مانند دوندگان ماراتن، سطح گلوتامین پلاسما یک ساعت پس از مسابقه به میزان 20 درصد کاهش یافت. به نظر میرسید مصرف گلوتامین پس از ورزش اثر خوبی بر عفونتهای بعدی داشته باشد. به همین دلیل، مکمل گلوتامین اغلب به ورزشکاران استقامتی که در معرض خطر سرماخوردگی یا بیماری چند روز پس از مسابقه هستند، توصیه میشود.
چندین مطالعه نشان میدهد که گلوتامین به ریکاوری پس از ورزش کمک میکند زیرا در سنتز گلیکوژن و گلوتاتیون نقش دارد و از تجمع آمونیاک جلوگیری میکند. اثر گلوتامین بر روده به جذب بهتر مایعات و الکترولیتها کمک میکند. به نظر میرسد که وقتی با کربوهیدراتها ترکیب شود، اثر بهتری بر خستگی و عملکرد دارد!
ال-ترئونین
ال-ترئونین یک اسید آمینه ضروری با خواص کلیدی است که میتواند از عملکرد ورزشی و ریکاوری در مکملهای ورزشی پشتیبانی کند:
خواص کلیدی برای مکملهای ورزشی:
- سنتز پروتئین عضلانی – از تولید پروتئینهای عضلانی حمایت میکند و به ریکاوری و رشد کمک میکند.
- تشکیل کلاژن – برای سنتز کلاژن و الاستین حیاتی است و سلامت مفاصل، تاندونها و رباطها را تقویت میکند که برای پیشگیری از آسیبدیدگی بسیار مهم است.
- حمایت از سیستم ایمنی – به حفظ عملکرد سیستم ایمنی کمک میکند و خطر عفونتها را در طول تمرینات شدید کاهش میدهد.
- سلامت روده – از یکپارچگی مخاط روده حمایت میکند، جذب مواد مغذی را بهبود میبخشد و استرس ناشی از ورزش بر روده را کاهش میدهد.
- متابولیسم انرژی – میتواند به گلوکز تبدیل شود (از طریق گلوکونئوژنز) و در طول تمرینات طولانی مدت انرژی فراهم کند.
اگرچه به اندازه BCAAs (لوسین، ایزولوسین، والین) برجسته نیست، اما ال-ترئونین نقش حمایتی در ترمیم عضلات، سلامت مفاصل و ریکاوری کلی در تغذیه ورزشی ایفا میکند.
مالتودکسترین
مالتودکسترین یک کربوهیدرات پیچیده است که منبع غنی کربوهیدرات بوده و خطر افزایش وزن را به همراه ندارد. برخلاف کربوهیدراتهای ساده مانند مونوساکاریدها و دیساکاریدها که ممکن است وزن بدن انسان را افزایش دهند.
برخلاف سایر کربوهیدراتهای پیچیده که مولکولهای زنجیره بلند هستند، مالتودکسترین نسبتاً کوتاهتر است. این ماده عمدتاً از نشاسته سیب زمینی، ذرت یا برنج تهیه میشود. مالتودکسترین نیز مانند کربوهیدراتهای ساده مستقیماً توسط بدن جذب میشود، بنابراین منجر به افزایش سطح انسولین و قند خون میشود.
جهت خرید مالتودکسترین میتوانید با کارشناسان فروش بهبود شیمی در تماس باشید.
پروتئین شیر
پروتئین شیر که عمدتاً از پروتئین وی (آب پنیر) و کازئین تشکیل شده است، دارای چندین ویژگی کلیدی است که آن را برای مکملهای ورزشی مفید میسازد:
- پروفایل کامل اسیدهای آمینه: حاوی تمام اسیدهای آمینه ضروری است که برای ترمیم و رشد عضلات حیاتی هستند.
- هضم سریع و آهسته: پروتئین وی به سرعت جذب میشود و برای ریکاوری بعد از تمرین ایدهآل است، در حالی که کازئین آزادسازی آهسته اسیدهای آمینه را فراهم میکند و آن را برای دورههای طولانی بدون غذا مناسب میسازد.
- ارزش بیولوژیکی بالا: ارزش بیولوژیکی بالایی دارد که نشاندهنده استفاده کارآمد آن توسط بدن برای سنتز عضلات است.
- غنی از لوسین: لوسین نقش حیاتی در تحریک سنتز پروتئین عضلانی و تقویت رشد عضلات دارد.
- پپتیدهای فعال زیستی: حاوی پپتیدهای فعال زیستی است که ممکن است فواید سلامتی داشته باشند، از جمله حمایت از سیستم ایمنی و بهبود هضم.
- تطبیقپذیری: به راحتی در غذاها و نوشیدنیهای مختلف گنجانده میشود و برای ورزشکاران استفاده از آن را راحت میکند.
- سرشار از مواد مغذی: مواد مغذی اضافی مانند کلسیم و ویتامینها را فراهم میکند و از سلامت و عملکرد کلی حمایت میکند.
این ویژگیها پروتئین شیر را به یک انتخاب محبوب برای ورزشکارانی تبدیل میکند که به دنبال مکملهای موثر برای ریکاوری و عضلهسازی هستند.
پروتئین سویا
پروتئین سویا یک منبع گیاهی و کامل پروتئین است که از دانههای سویا استخراج میشود. این پروتئین حاوی تمام ۹ اسید آمینه ضروری است و برای عضلهسازی، ریکاوری و سلامت عمومی مفید است.
مزایای پروتئین سویا به زبان ساده:
✅ منبع کامل پروتئین گیاهی
✅ تقویت عضلهسازی و ریکاوری
✅ کاهش التهاب و حفظ سلامت قلب
✅ مناسب برای گیاهخواران و افراد حساس به لبنیات
تفاوت ایزوله سویا با پروتئین سویا در چیست؟
1. میزان پروتئین:
- ایزوله سویا: حدود ۹۰-۹۵% پروتئین دارد و تقریباً بدون چربی و کربوهیدرات است.
- سویای معمولی: حدود ۷۰-۸۰% پروتئین دارد و مقداری چربی و کربوهیدرات حفظ میکند.
2. فرآیند تصفیه:
- ایزوله: فرآیند تصفیه شدیدتر (مثل فیلتراسیون میکروفیلتراسیون) دارد و فیتواستروژنها و مواد ضدمغذی کمتری دارد.
- معمولی: تصفیه کمتر، ممکن است حاوی مقداری فیتات و ترکیبات گوارشی سخت باشد.
3. کاربرد در مکملها:
- ایزوله: سریعالجذب، مناسب برای ورزشکاران و کسانی که هضم حساس دارند.
- معمولی: ارزانتر، مناسب برای ترکیب در غذاها یا مکملهای عمومی.
پروتئین وی
پروتئین وی ایزوله یکی از پرمصرفترین مکملها در زمینه ورزش و سبک زندگی سالم است.
این مکمل برای افزایش مصرف پروتئین و تامین نیاز روزانه برای افزایش رشد عضلات و کمک به ریکاوری استفاده میشود. وی ایزوله از تمام مواد به جز پروتئین فیلتر میشود تا خالصترین شکل آن با بیش از 90% پروتئین به دست آید. به دلیل این فرآیند، یک منبع پروتئینی بسیار کم چرب و تقریباً بدون لاکتوز است.
تری کراتین مالات
تری-کراتین مالات فوایدی مشابه کراتین مونوهیدرات ارائه میدهد و در عین حال به طور بالقوه حلالیت و جذب را بهبود میبخشد، که منجر به عوارض جانبی گوارشی کمتری میشود.
مزایای کلیدی تری کراتین مالات:
- تولید آدنوزین تری فسفات را افزایش میدهد و سوخت لازم برای تمرینات با شدت بالا را فراهم میکند.
- از تولید انرژی از طریق اکسیداسیون هوازی پشتیبانی میکند و استقامت و پایداری را بهبود میبخشد.
- ممکن است احتباس آب کمتری نسبت به کراتین مونوهیدرات ایجاد کند.
- به طور بالقوه برای دستگاه گوارش راحتتر است و منجر به گزارشهای کمتری از ناراحتی معده میشود.
- بر خلاف کراتین مونوهیدرات، نیازی به دوره بارگیری ندارد.
منابع:
- تارنمای Sports Ingredients
- تارنمای ainia
- تارنمای Men’s Health
- تارنمای PeaceHealth
- تارنمای Fitness World Nutrition
- تارنمای Mr Supplement
- Vita4you
- تارنمای Nutrition Meets Food Science