خواص تخم کتان؛ طریقه مصرف بذر کتان و عوارض جانبی

تخم کتان یکی از دانه‌هایی است که مصرف آن فواید بسیار زیادی دارد. همچنین تخم کتان می‌تواند کمک زیادی به کاهش وزن کند.در این مقاله قصد داریم به مطالبی در مورد تخم کتان و چگونگی مصرف آن بپردازیم. از شما دعوت می‌کنیم در ادامه این مقاله ما را همراهی کنید.

امروزه گیاه کتان در منطقه وسیعی از اروپا و آسیا می‌روید. از گیاه کتان استفاده‌های زیادی به عمل می‌آید. از الیاف کتان برای یافتن پارچه استفاده می‌شود. پارچه کتان برای البسه مخصوصاً در تابستان نوعی مناسب بشمار می‌رود.

کتان گیاهی است که از قدیم‌الایام شناخته‌شده و بکار می‌رفته است. حتی پرورش آن در مصر در حدود پنج قرن قبل از میلاد مسیح معمول بوده است.

ترکیبات شیمیایی کتان:

از دانه‌های کتان در اثر فشار و بدون حرارت دادن روغنی به دست می‌آید که به روغن کتان (برای اینکه با روغن برزک اشتباه نشود) نامیده می‌شود.

افزودن دانه تخم کتان به رژیم غذایی روزانه سبب افزایش سلامتی قلب و سلامت سیستم گوارش می‌شود، از طرفی دانه‌ها تخم کتان سبب کنترل وزن شده و پیشگیری‌کننده از سرطان نیز می‌باشند.

تحقیقات اخیر حاکی از آن است که دانه‌های تخم کتان سبب کاهش کلسترول، تثبیت قند خون، جلوگیری از پوکی استخوان، کمک به کاهش وزن، تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از سرطان می‌شوند.

فواید تخم کتان

✓ تخم کتان می‌تواند سبب کاهش کلسترول خون و همچنین پایین آمدن قند خون گردد. فیبر محلول موجود در تخم کتان می‌تواند سبب کاهش کلسترول گردد و از افزایش پلاک در خون جلوگیری کند و درنتیجه از تنگ شدن دیواره عروق خونی که می‌تواند منجر به افزایش فشارخون و درنهایت سکته قلبی و حملات قلبی گردد، جلوگیری و پیشگیری نماید. فیبر موجود در تخم کتآن‌همچنین می‌تواند از افزایش قند خون در بیماران دیابتی جلوگیری کند.

✓ تخم کتان از پوکی استخوان و تحلیل رفتن بافت استخوانی جلوگیری می‌کند. تحقیقاتی که بر روی موش‌های آزمایشگاهی انجام شد، حاکی از به تأخیر افتادن تحلیل استخوانی در موش‌های آزمایشگاهی بود که با تخم کتان تغذیه‌شده بودند و این امر به سبب وجود اسیدهای چرب امگا-3 موجود در تخم کتان می‌باشد.

✓ تخم کتان برای افرادی که تمایل به کاهش وزن و کنترل وزن‌دارند بسیار مناسب می‌باشد. خوردن تخم کتان 30 دقیقه قبل از خوردن وعده غذایی سبب پر شدن معده و احساس سیری در افراد شده و درنتیجه موجب کنترل اشتها و کم خوری می‌شود.

تخم کتان (Flaxseed) خوراکی و دارویی است که در قرن‌های متوالی در طب سنتی مدیترانه‌ای به‌عنوان دارو استفاده می‌شود. روغن تخم کتان نیز از محصولات همین ماده خوراکی بوده و حاوی بخشی از خواص و فواید تخم کتان می‌باشد.

تخم کتان حاوی ریزمغذی‌های زیادی همچون فیبر خوراکی، منگنز، ویتامین B1 و اسید چرب ضروری آلفالینولینک اسید که به امگا 3 معروف است، می‌باشد.

تخم کتان نه‌تنها سرشار از چربی‌های سالم، آنتی‌اکسیدان و فیبر می‌باشد، بلکه تحقیقات جدید نشان می‌دهند که تخم کتان می‌تواند به کاهش خطر دیابت، سرطان و بیماری‌های قلبی کمک نماید.

خواص و فواید درمانی تخم کتان هنوز کاملاً شناخته‌شده نیست و هنوز تحقیقات بیشتری برای آشنایی با همه خواص و فواید آن لازم می‌باشد. بااین‌حال بعضی از خواص آن شامل:

کاهش کلسترول خون

تحقیقات نشان داده که سطح کلسترول خون در مردانی که از تخم کتان در رژیم غذایی‌شان استفاده کرده‌اند کاهش‌یافته است. همچنین در صورت مصرف زیاد این ماده خوراکی (روزانه 38 تا 60 گرم) میزان تری گلیسیرید خون نیز کاهش پیدا می‌کند.

تخم کتان چه خواصی دارد؟

محافظت در برابر سرطان

مصرف تخم کتان ممکن است بتواند به فرد برای مقابله و محافظت از خود در برابر سرطان‌هایی ازجمله سرطان پروستات، سرطان روده بزرگ (کولون) و سرطان پستان کمک نماید. به نظر می‌رسد تخم کتان بتواند در پیشگیری از رشد سلول‌های سرطانی کمک کرده و همچنین می‌تواند جلوی ایجاد رگ‌های خونی جدید توسط تومورها را بگیرد. یکی از تحقیقات جدید نشان داده که تخم کتان یک خوراکی ایمن بوده و به فرد در مقابله با سرطان پروستات کمک می‌نماید.

پیشگیری از گرگرفتگی

تایج یکی از تحقیقاتی که درباره تخم کتان انجام‌شده نشان می‌دهد که تخم کتان می‌تواند از گرگرفتگی در زنان یائسه پیشگیری کرده و همچنین تأثیرات خوبی بر روی سلامت عمومی آن‌ها نیز داشته باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که روزانه 40 گرم تخم کتان مانند درمان هورمونی برای بهبود گرگرفتگی و عرق کردن‌های شبانه مفید بوده و همچنین برای بهبود یبوست نیز مفید است.

بهبود قند خون

مدارک نشان می‌دهند که مصرف روزانه تخم کتان به مردان و زنان چاق که در مرحله پیش از دیابت هستند برای پایین آوردن قند خون کمک می‌کند.

بهبود عملکرد کلیه

مدارک نشان می‌دهند که تخم کتان در افراد مبتلابه بیماری لوپوس باعث بهبود عملکرد کلیه‌ها می‌شود. بااین‌حال درصورتی‌که مبتلابه بیماری لوپوس هستید قبل از مصرف تخم کتان با پزشکتان مشورت نمایید.

توجه داشته باشید که هنوز نیاز به تحقیقات بیشتر و جامع‌تری درباره تأثیر تخم کتان بر روی بیماری‌های قلبی، سرطان، پوکی استخوان و دیابت لازم می‌باشد.

دو نوع کلی تخم کتان موجود است که یکی از آن‌ها تخم کتان طلایی و دیگری تخم کتان قهوه‌ای می‌باشد. ارزش غذایی هردو این تخم کتان‌ها تقریباً یکسان بوده و هردو حاوی اسیدهای چرب امگا 3 می‌باشند. تخم کتان میزان بسیار کمی کلسترول و سدیم داشته و در هر 20 گرم آن 54.7 کیلوکالری انرژی موجود است.

آب‌کردن چربی‌ها

تخم کتان دارای میزان زیادی چربی غیراشباع است که نسبت به چربی‌های مضر بسیار مفیدند و موجب کاهش چربی و افزایش سوزاندن چربی در بدن می‌شوند و بدین طریق قدرت زیادی در سوخت‌وساز چربی‌ها ایجاد می‌کند. پس اگر دارای رژیم کاهش چربی شکم هستید می‌توانید از تخم کتان برای حذف چربی‌ها و افزایش سوخت‌وساز استفاده کنید.

کاهش اشتها

تخم کتان اشتها را کاهش میدهد

تخم کتان به دور روش موجب کاهش اشتها می‌شود که هر دو بسیار کاربردی‌اند.

روش اول کاهش اشتها:

ازآنجاکه تخم کتان یک دانه روغنی است می‌تواند موجب احساس سیری بشود بنابراین اگر ۳۰ دقیقه قبل از مصرف غذا از یک قاشق پودر تخم کتان استفاده کنید احساس سیری به شما دست داده و نمی‌توانید زیاد غذا بخورید و بدین طریق دریافت چربی‌ها و کالری‌ها از طریق وعده‌های روزانه کمتر خواهد شد و به‌مرور موجب کاهش وزن و کاهش چربی شکم می‌شود.

روش دوم کاهش اشتها:

اگر از تخم کتان در هنگام خوردن غذا استفاده کنید باعث می‌شود که هنگام هضم غذا، محتویات معده بیشتر در معده بمانند و به‌صورت آهسته و کم‌کم وارد روده کوچک شوند و این موجب می‌شود که سطح انسولین پایدار بشود و موجب کاهش اشتها می‌شود. از طرفی پایگاه traineo می‌گوید تخم کتان با تنظیم سطح انسولین موجب کاهش هوس خوردن غذاهای چرب را در بدن موجب می‌شوند که خود نقش بسیار مهمی در کاهش وزن و کاهش چربی شکم دارد.

چگونگی مصرف تخم کتان

بهتر است دانه‌های تخم کتان را خریداری کرده و خود آن را در منزل آسیاب نمایید. ازآنجایی‌که تخم کتان یک دانه روغنی است، خرید تخم کتانی که قبلاً آسیاب شده، ممکن است گذشت زمان سبب اکسیده شدن آن گردد، درحالی‌که شما می‌توانید دانه‌های تخم کتان را خریداری کرده و به هنگام مصرف و به میزان نیاز خود، آن را با آسیاب برقی در منزل آسیاب نمایید و به شکل پودر درآورید و مصرف کنید. دانه‌های تخم کتان می‌توانند بیش از یک سال قابل‌مصرف باشند.

بهتر است پودر تخم کتان را در دمای اتاق نگهداری کنید. میزان مصرف تخم کتان برای افراد سالم و بزرگ‌سال که در مصرف آن محدودیتی ندارند، یک قاشق سوپ‌خوری در روز می‌باشد.

محققان اظهار می‌دارند مردانی که در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات می‌باشند، باید از مصرف تخم کتان اجتناب نمایند.

برای افراد جوان‌تر، بیشتر از یک قاشق چای‌خوری تخم کتان در روز توصیه نمی‌گردد. ازآنجایی‌که تخم کتان حاوی فیبر بالایی می‌باشد، برای واردکردن آن در رژیم غذایی خود از میزان کم شروع کنید و به‌تدریج آن را افزایش دهید.

یک قاشق سوپ‌خوری تخم کتان حاوی 36 کیلوکالری و یک قاشق سوپ‌خوری از تخم کتان آسیاب شده حاوی 50 کیلوکالری انرژی می‌باشد. ازآنجایی‌که دانه‌های تخم کتان طعم و مزه سبک و ملایمی دارند، می‌توانید به چندین روش آن را در رژیم غذایی روزانه خود وارد نموده و مصرف کنید.

عوارض جانبی، تداخلات تخم کتان

به نظر می‌رسد که در مقادیر مناسب و نرمال تخم کتان و روغن تخم کتان بی‌خطر می‌باشد. تخم کتان (نه روغن آن) حاوی فیبرهای محلول است. مصرف تخم کتان ممکن است باعث اسهال، گرفتگی، باد و نفخ شکم شود.

تداخلات

اگر هر نوع دارو و یا مکملی را به‌طور منظم مصرف می‌کنید قبل از شروع به مصرف تخم کتان با پزشکتان مشورت نمایید. تخم کتان ممکن است با بعضی از داروهای مسکن، رقیق‌کننده خون، فشارخون، کلسترول خون، داروهای هورمونی و داروهای دیابت تداخل داشته باشد. همچنین در صورت تخم کتان را با احتیاط در کنار مخمر سنت جان و یا سنبل‌الطیب مصرف نمایید.