علت بیزاری از غذا در دوران بارداری
زنان هنگام بارداری تغییرات رفتاری و فیزیولوژیکی متعددی را تجربه میکنند. گرایش به مصرف زیاد غذا و ویار به مفهوم میل زیاد به یک نوع خوراکی خاص و یا برعکس بیزاری از برخی غذاها، جزو شایعترین مشکلاتی است که زنان در دوران بارداری ممکن است با آن مواجه شوند. از طرفی بیشتر مواقع زنان باردار احتمال دارد از غذا یا مزهای که زمانی به آن علاقه داشتند، متنفر شوند.
عدم رغبت شدید نسبت به غذا، مزه و یا بوی خاصی ممکن است به بروز حالت تهوع و حتی استفراغ منجر شود. بهطورکلی، بیزاری غذایی ممکن است در هر موقع از دوران بارداری به وجود آمده و پیشرفت کند.
اما، این وضعیت معمولاً در سه ماهه اول یا دوم بارداری شایعتر است. عموماً پس از تولد نوزاد، بیزاری از غذایی خاص بهتر شده و بهمرور ناپدید میشود.
اما گاهی اوقات ممکن است این مشکل مدت طولانی پابرجا بماند.
به دنبال مطالعهای در سال 2002 که محققان انجام دادند، مشخص شد 61 درصد از زنان در دوران بارداری خود، ویار و 54 درصد از آنها بیزاری از غذا را تجربه میکنند.
علاوه بر این، 60 درصد زنانی که حالت تهوع و بیزاری از غذا را گزارش دادهاند، همگی ازنظر زمان بارداری در هفته و یا ماههای مشابه یکدیگر قرار داشتند.
علت بیزاری از غذا در بارداری:
دلایل تنفر از غذا و بوی غذا در دوران بارداری چیست؟
تنفر غذایی از تغییرات هورمونی که در بدن زنان رخ میدهد، ناشی میشود.
مقدار سطح هورمون گونادوتروپین جفتی انسان (HCG) در سه ماهه اول بارداری افزایش مییابد که این تغییر هورمونی دلیل اصلی بروز حالت تهوع، ویار و یا تنفر غذایی در زنان باردار است.
بهجای استفاده از سیر یا پیاز در پختوپز، میتوانید از گیاهان دارویی مثل ریحان، رزماری، مریمگلی و یا آویشن برای بهتر کردن مزه غذاها، استفاده کنید
علاوه بر این، حس بویایی زنان در این دوران معمولاً بهشدت تقویتشده و درنتیجه، رایحههای قوی و نافذ باعث حالت تهوع و استفراغ در آنها میشود.
بنابراین، ممکن است نسبت به یک غذای خاصی ابراز بیزاری و تنفر کنند. علاوه بر این، برخی از متخصصان تنفر غذایی را یک نوع سلاح دفاعی درونی میدانند که زنان باردار بهطور کاملاً ناخودآگاهی آن را برای ممانعت از صرف غذاهایی که برای سلامت خودشان و یا جنین در این دوران مضر است، به کار میگیرند.
اما این موضوع هنوز جای تحقیق داشته و بهطور کامل اثبات نشده است.
تنفرهای غذایی شایع در بارداری
معمولاً غذاهایی که دارای رایحهای شدید هستند، زنان باردار نسبت به آنها تنفر پیدا میکنند. از برخی از این غذاها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
گوشت بهویژه جوجه و گوشت قرمز، تخممرغ، غذاهای دریایی، شیر، غذاهای پرچرب و سرخشده، پیاز، سیر، چای و قهوه و غذاهای پر ادویه.
روشهای مقابله با بیزاری از غذا در بارداری
بهطورکلی، مقابله با بیزاری از غذا کار آسانی نیست، زیرا اکثراً باعث بروز حالت تهوع و استفراغ در زنان باردار میشوند. اما برای برخورد با این حالت میتوان روشهای زیر را به کار بست:
مقابله با بیزاری از غذا و بوی غذا در دوران بارداری
1- تنوع غذایی
میتوانید بهراحتی جایگزینهای غذایی سالم و مناسبی پیداکرده و هر وقت گرسنه شدید، از آنها مصرف کنید؛ درنتیجه، تمام مواد غذایی لازم به بدنتان میرسد. در ضمن، تنوع غذایی باعث میشود تا خوراکیهایی که هر روز صرف میکنید یکنواخت و کسلکننده نباشند.
2- انعطافپذیری
نسبت به زمان و همچنین وعدههای غذایی خود انعطافپذیر باشید. مثلاً ممکن است صبح حس خوبی نسبت به تخممرغ نداشته باشید، درحالیکه، ممکن است موقع ناهار شرایط فرق کند. بنابراین، نسبت به غذاهایی که در هر وعده مصرف میکنید انعطافپذیر بوده و برای تغذیه خود روش و استراتژی مخصوص به خود را اتخاذ نمایید.
3- منحرف کردن ذهن
ذهن خود را نسبت به غذاها منحرف کنید. یعنی از قبل، طرح و برنامهای برای وعدههای غذایی خود نریزید و در لحظات آخر مثلاً 10 دقیقه آخر تصمیم بگیرید که چه چیزی بخورید. این کار ذهن شما را فریب داده و به آنوقت کافی نمیدهد تا در مورد خوراکی موردنظر واکنشی از خود نشان دهد. علاوه بر این، اگر تنفر غذایی دارید، زیاد نگران زمان وعدههای غذایی خود نبوده و هر زمان که اشتها داشتید میتوانید مقدار کمی از خوراکی مطلوب خود را صرف نمایید. این کار سطح انرژیتان را بهطور یکنواختی بالا نگهداشته و احساس خستگی را از شما دور میکند.
4- جایگزینهای غذایی
مقدار سطح هورمون گونادوتروپین جفتی انسان (HCG) در سه ماهه اول بارداری افزایش مییابد که این تغییر هورمونی دلیل اصلی بروز حالت تهوع، ویار و یا تنفر غذایی در زنان باردار است
اگر در دوران اولیه بارداری خود از غذایی بیزار شده و گوشت، ماهی و یا تخممرغ شما را دچار حالت تهوع و انزجار میکند، حتماً منابع پروتئینی دیگری از قبیل سویا، توفو، آجیل، حبوبات و دانهها را جایگزین پروتئینهای حیوانی کنید. در ضمن، اگر نمیتوانید شیر بنوشید، کلسیم موردنیاز خود را از محصولات لبنی دیگر مثل پنیر یا ماست، دریافت کنید. همچنین میتوانید مقدار کلسیم روزانه خود را از آبمیوههای غنیشده از کلسیم، محصولات سویا، دانههای کنجد، سبزیجات گردویی، کلم بروکلی و یا لوبیا خشکشده تأمین کنید.
5- مخفی کردن غذاهای تهوعآور
اگر غذایی باعث تهوع و احساس ناراحتی در شما میشود، سعی کنید آن را در غذاهایی که لذتبخش است بهنوعی پنهان کنید. مثلاً اگر تخممرغ حالتان را بد میکند، آن را در غالب یک پنکیک و یا سوپ خوشمزه صرف کنید.
6- مصرف بسیار میوه
چنانچه تمایل زیادی به مصرف سبزیجات ندارید، بهجای آن، بیشتر از میوههای تازه در رژیم غذایی خود بهره ببرید تا مواد مغذی ضروری به بدن شما برسد. در ضمن، میوههایی از قبیل گرمک، انبه، توتفرنگی، هندوانه، گریپفروت و زردآلو برای زنان باردار بسیار مفید هستند.
7- استفاده از گیاهان دارویی
بهجای استفاده از سیر یا پیاز در پختوپز، میتوانید از گیاهان دارویی مثل ریحان، رزماری، مریمگلی و یا آویشن برای بهتر کردن مزه غذاها، استفاده کنید.
8- جایگزینی مناسب برای چای و قهوه
اگر نسبت به چای یا قهوه حالت تهوع و بیزاری دارید، اصلاً جای نگرانی نیست، زیرا کافئین بهخودیخود برای سلامت شما مضر است. بهجای صرف قهوه یا چای میتوانید یک لیوان آبلیموی تازه یا آبمیوه خانگی بنوشید.