سرفه به تمیز کردن گلو، ریه‌ها و راه تنفسی از مواد خارجی کمک می‌کند بااین‌حال، سرفه‌های مداوم نیز دردناک و بد هستند. سرفه خشک به‌طورکلی به سرفه‌ای گفته می‌شود که خلط ندارد و باعث درد و خشکی در گلو می‌شود. این بیماری ممکن است ناشی از عفونت‌های مختلف ویروسی و باکتریایی ازجمله سل، سیاه‌سرفه، سرماخوردگی (نوع ذات‌الریه باکتریایی)، سرطان ریه (نوع بیماری ویروسی)، سرطان معده، آسم، بیماری مزمن ریوی (COPD، مبتلابه برونشیت مزمن و آمفیزم) و آماس سامه ریه (التهاب غشا اطراف ریه‌ها و قفسه سینه) باشد.
علائم متداول سرفه خشک، عبارت‌اند از: تهوع، خس‌خس، استفراغ، تورم غدد لنفاوی، صدای خشن، سردرد، گلودرد و درد، گرفتگی بینی. چنانچه در این بخش از سلامت خواهیم گفت علائم کمتری نیز وجود دارد، مانند خستگی، درد مفاصل، تنفس بدبو، از دست دادن اشتها، خونریزی لثه، کاهش ناخواسته وزن و اسهال؛ به‌طورمعمول، 7 تا 10 روز طول می‌کشد تا از شر سرفه خشک خلاص شوید.
علل ایجاد سرفه
هنگامی‌که جسمی خارجی از طریق استنشاق وارد مجاری تنفسی می‌شود مکانیزم دفاعی بدن سرفه را شروع می‌کند تا براثر انقباض عضلانی مسیر تنفس تخلیه شود. علت‌های زیادی برای شروع سرفه وجود دارد که در زیر به برخی از علل مهم آن اشاره می‌کنیم:
- قرار گرفتن در معرض دود سیگار، گردوغبار و غیره
- ترشحات اضافی مجاری هوایی، ریه و غیره
- قرار گرفتن در مقابل مواد شیمیایی که سبب تحریک ریه شده و التهاب مجاری را به دنبال دارد
- ابتلا به برخی بیماری‌ها مانند سیاه‌سرفه، آسم، آبسه‌های ریوی، پنومونی و بیماری‌های قلبی
- مصرف داروهای مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین در بیماران قلبی
انواع سرفه
سرفه به‌طورکلی به دو صورت دیده می‌شود:
- سرفه خشک که هیچ‌گونه ترشح خاصی ندارد
- سرفه خلط دار که همراه با ترشحاتی است
روش‌های درمان سرفه
سرفه نوعی واکنش دفاعی است که در صورت استمرار آن باید نسبت به درمان اقدام کرد؛ راه‌های مختلفی برای درمان سرفه وجود دارد که درمان‌های خانگی شامل گیاه‌درمانی و درمان‌های پزشکی شامل دارودرمانی است؛ با ما همراه باشید تا بهترین روش درمان را بررسی کنیم.
درمان‌های دارویی و پزشکی
به‌منظور درمان سرفه یک سری داروهای شیمیایی وجود دارد که بیشتر به‌منظور بی‌حس کردن و تسکین مجاری تنفسی استفاده می‌شوند. این داروها شامل:
- داروهای خلط‌آور: این داروها با افزایش حجم خلط و رقیق نمودن موکوس، ترشحات گلو را به بیرون هدایت می‌کنند. خلط‌آوری‌ها بانام اکسپکتورانت و یا گایا فنزین در داروخانه‌ها توزیع می‌شوند.
- داروهای بی‌حس‌کننده: انواع قرص‌های حاوی لیدوکایین و بنزوکایین با بی‌حسی موضعی باعث تسکین گلو می‌شوند. شربت‌های آنتی‌هیستامین و دیفین هیدرامین ازجمله این داروهاست.
- داروهای مهارکننده: برای درمان سرفه شدید، داروهایی مانند دکسترومتورفان استفاده می‌شود که با کنترل سیستم عصبی منجر به کاهش تعداد سرفه می‌شود.
- داروهای آنتی‌هیستامین: درمان سرفه با کاهش ترشحات و یا خشک شدن آن انجام می‌شود. آنتی‌هیستامین‌ها با خشک‌کردن ترشحات منجر به کاهش خلط و باز شدن مجرای تنفسی می‌شوند.
داروهای خانگی برای درمان سرفه خشک
درمان سرفه خشک با طب سنتی
زنجبیل مناسب برای درمان سرفه خشک
در داروهای مسکن طبیعی، زنجبیل اغلب در شربت‌های مخصوص لوزه و سرفه یافت می‌شود و گلودرد را تسکین می‌دهد و آسودگی زیادی فراهم می‌کند.
- کافی است ریشه زنجبیل تازه را پوست بکنید و آن را خردکنید.
- یک فنجان آب را بجوشانید و زنجبیل خردشده را به آن اضافه کنید و سپس کمی عسل را به آن اضافه کنید.
- این عصاره را سه بار در روز بنوشید.
علاوه بر این، شما می‌توانید تکه‌های زنجبیل را بجوید و روغن آن را بمالید تا اثر این درمان را افزایش دهید.
درمان سرفه خشک با لیمو
- یک قاشق سوپ‌خوری عسل و 2 قاشق سوپ‌خوری آب‌لیمو را مخلوط‌کنید.
- مخلوط را حرارت دهید تا گرم شود؛ چندین بار در روز بنوشید تا از شر سرفه خشک خلاص شوید.
همچنین می‌توانید عصاره لیمو را باکمی عسل ترکیب کرده و کمی فلفل قرمز به آن اضافه کنید و هرروز بنوشید.
سیر مؤثر در درمان سرفه خشک
سیر درمان کننده سرفه خشک
یک درمان شگفت‌انگیز دیگر برای درمان سرفه خشک‌کردن، استفاده از سیر است.
- یک فنجان آب را با 2-3 حبه سیر بجوشانید.
- یک قاشق چای‌خوری پونه کوهی را اضافه کنید. بعدازاینکه مخلوط در دمای اتاق خنک شد، مقداری عسل مخلوط‌کنید و آن را بنوشید تا علائم سرفه را کم کنید.
همچنین یک حبه سیر را خردکنید. آن را باکمی عسل و چند قطره روغن میخک مخلوط‌کنید. آن را بخورید تا درد را کاهش دهید.
درمان سرفه خشک با مصرف پیاز
این‌یکی از ساده‌ترین روش‌های خانگی برای درمان سرفه‌های خشک مزمن است.
- به‌سادگی یک قاشق چای‌خوری عسل و یک قاشق چای‌خوری از آب پیاز را مخلوط‌کنید.
- این مخلوط را حداقل به مدت دو بار در روز مصرف کنید.
علاوه بر این شما می‌توانید شربت سرفه‌ای را با ترکیب کردن چای کامفری، آب پیاز پخته‌شده و عسل آماده کنید و هرروز آن را بخورید. همچنین می‌توانید با استفاده از عسل، پیاز و سیر چای درست کنید.
شیر داغ با عسل برای درمان سرفه خشک
- عسل به‌طور سنتی برای درمان مشکلات مربوط به سرفه استفاده می‌شود. شیر داغ را با عسل بنوشید؛ این آسان‌ترین راه است.
- همچنین شما می‌توانید 1 قاشق چای‌خوری عسل را با معده خالی مصرف کنید.
- علاوه بر این، شما می‌توانید 1.5 قاشق چای‌خوری عسل را قبل از خواب را مصرف کنید (این درمان سرفه برای کودکان زیر 1 سال مناسب نیست)
درمان سرفه خشک با فلفل قرمز
فلفل قرمز باعث تحریک و گرم شدن است و باعث تسکین سرما و سرفه می‌شود.
- یک‌چهارم قاشق چای‌خوری فلفل قرمز، یک قاشق سوپ‌خوری عسل، یک‌چهارم قاشق سوپ‌خوری عسل، دو قاشق غذاخوری آب و یک قاشق سوپ‌خوری سرکه سیب را باهم مخلوط‌کنید.
- این شربت را سه بار در روز بنوشید.
آب هویج مناسب برای رفع و درمان سرفه خشک
آب هویج غنی از مواد مغذی و ویتامین‌ها است و علائم سرفه را بهبود می‌بخشد. هویج منبع خوبی از ویتامین C است. مطالعات ثابت کرده‌اند که ویتامین C مانند یک آنتی‌اکسیدان عمل می‌کند که مشکلات سرفه و خس‌خس را کاهش می‌دهد.
- 4-5 هویج را بردارید، کمی آب اضافه کنید و آب تازه‌اش را آماده کنید.
- می‌توانید یک قاشق چای‌خوری عسل را برای طعم و مزایایش اضافه کنید.
- این عصاره را 3-4 بار در روز بنوشید.
تأثیرات انگور در درمان سرفه
درمان سرفه خشک با انگور
انگور را مصرف کنید تا خلطتان تمام شود و می‌توانید یک لیوان انگور تازه را با یک قاشق عسل بنوشید. انگور غنی از ویژگی‌های ضدالتهابی است که به رهایی از شر سرفه خشک کمک می‌کند.
درمان سرفه خشک با بادام
- 5-6 عدد بادام را در آب به مدت 8 تا 10 ساعت در آب خیس کنید و یک خمیر نرم از این بادام‌های خیس تهیه کنید.
- یک قاشق چای‌خوری کره را به این خمیر اضافه کنید و آن را 3-4 بار در روز بخورید.
بادام به خاطر خواص مغذی‌اش فواید سلامتی متعددی دارد. التهاب را کاهش می‌دهد و مشکل سرفه خشک را درمان می‌کند.
آب‌نمک عالی برای درمان سرفه خشک
- یک‌چهارم تا نصف قاشق چای‌خوری نمک را در 8 اونس آب گرم اضافه کنید.
- خوب مخلوط‌کنید تا تمام ذرات نمک به‌طور کامل حل شود.
- برای 15 ثانیه قرقره انجام دهید و بعد تف کنید و همان فرآیند را با باقیمانده آب تکرار کنید.
توجه: قرقره برای کودکان زیر 6 سال مفید نیست، چون آن‌ها قادر به انجام درست این کار نیستند.
درمان سرفه خشک با کشمش
- 100 گرم کشمش را با مقداری آب مخلوط‌کنید تا سسی تهیه شود.
- 100 گرم شکر را به آب اضافه کرده و کل مخلوط را تا زمانی که یک سس مثل مایع به دست آید، اضافه کنید. روزانه 20 گرم از این سس را در اول صبح مصرف کنید.
توجه: شواهد کافی برای اثبات استفاده از کشمش در درمان سرفه وجود ندارد.
دستگاه بخور برای درمان سرفه خشک
مردم عموماً در طول شب سرفه خشک می‌کنند بنابراین یک بخور در اتاق‌خواب خود بگذارید تا خواب خوبی داشته باشید.
درمان سرفه خشک با بخار
- یک‌کاسه را تا نیمه با آب جوش‌پرکنید. بعد از حدود 30 تا 60 ثانیه، وقتی آب کمی خنک شد، 3 قطره روغن درخت چای و 1-2 قطره روغن اکالیپتوس را اضافه کنید.
- سرخود را با یک حوله تمیز بپوشانید و این بخارات تولیدشده را به مدت 5 تا 10 دقیقه تنفس کنید.
- این فرآیند را دو بار در روز انجام دهید.
روغن اکالیپتوس همیشه باید رقیق شود. می‌تواند برای درمان درد و تورم ناشی از مشکل سرفه خشک نیز استفاده شود.
فلفل سیاه برای درمان سرفه خشک
- در یک فنجان، یک قاشق چای‌خوری فلفل سیاه تازه و یک قاشق سوپ‌خوری عسل را اضافه کنید.
- 8 اونس آب جوشیده را اضافه کنید و خوب تکان دهید تا دانه‌های فلفل به‌طور کامل پراکنده شوند.
- بگذارید حدود 10 دقیقه بماند، دوباره مخلوط‌کنید و آن را بنوشید.
- 1-2 بار در روز این ترکیب را بنوشید.
همچنین شما می‌توانید مخلوطی از 5 میلی‌لیتر عسل و 10 میلی‌لیتر از آب‌لیمو را تهیه کنید. کمی فلفل سیاه به مخلوط اضافه کنید. این معجون را هرچند ساعت یک‌بارمصرف کنید تا از سرفه خشک خلاص شوید. فلفل سیاه جریان خون را به گلو افزایش می‌دهد، درنتیجه باعث تسکین سریع می‌شود. عسل یکی از رایج‌ترین روش‌ها در درمان بیماری‌های مربوط به سرفه است.
سرکه سیب فوق‌العاده برای درمان سرفه خشک
درمان سرفه خشک با سرکه سیب
- مقادیر مساوی از عسل و سرکه سیب بردارید.
- آن‌ها را با یک فنجان آب گرم مخلوط‌کنید.
- این مخلوط گرم را قورت دهید.
نکته: مزه خوبی ندارد اما به‌طور مؤثر گلو را تسکین می‌دهد.
درمان سرفه خشک با نبات
این‌یکی از قدیمی‌ترین انواع آب‌نبات‌هاست. عموماً برای درمان سرفه خشک به کار می‌رود چون بزاق را افزایش می‌دهد.
نارون آمریکایی برای درمان سرفه خشک
- یک فنجان آب بجوشانید و یک قاشق غذاخوری از پودر نارون آمریکایی را روی حرارت اضافه کنید.
- اجازه دهید به مدت 5 دقیقه بماند. این عصاره را بنوشید تاکمی تسکین پیدا کنید.
همچنین شما می‌توانید از مدل قرص آن، برای درمان مشکل سرفه خشک استفاده کنید.
توجه: زنان باردار یا شیرده باید از استفاده از نارون آمریکایی اجتناب کنند.
حمام داغ برای درمان سرفه خشک
پنجره‌ها را ببندید و حمام آب گرم بگیرید تا مجاری هوایی و خلط ریه‌ها و گلوها تسکین یابد.
درمان سرفه خشک با چای سبز با عسل
- چای سبز را در خانه آماده کنید و مقداری عسل به آن اضافه کنید.
- آن را بنوشید تا سرفه خشک درمان شود و گلوی شمارا تسکین دهد.
دارچین برای درمان سرفه خشک
دارچین خواص ضد باکتریایی دارد که به درمان سرفه خشک کمک می‌کند. این‌یک درمان خانگی بزرگ دیگر برای تسکین گلو خشک است. یک فنجان چای‌دارچین را آماده کنید و آن را در صورت نیاز مصرف کنید.
خواص زردچوبه برای درمان سرفه خشک
زردچوبه در درمان سرفه و ناخوشی‌های مختلف بسیار مفید است. می‌توانید از زردچوبه برای درمان سرفه خشک به روش‌های زیر استفاده کنید:
- در یک قابلمه نیم فنجان آب بریزید. حالا یک قاشق چای‌خوری فلفل سیاه و یک قاشق چای‌خوری زردچوبه به آن اضافه کنید.
- اگر بخواهید می‌توانید مقداری چوب دارچین هم اضافه کنید.
- مخلوط را به مدت 2-3 دقیقه بجوشانید.
- اجازه دهید تا خنک شود و بعد 1 قاشق سوپ‌خوری عسل را اضافه کنید.
- این عصاره را هرروز بنوشید.
یک چای گیاهی را با 1 قاشق چای‌خوری دانه‌های زیره، مخلوط‌کنید:
- 1 قاشق چای‌خوری زردچوبه و یک فنجان آب تهیه کنید.
- آن را بجوشانید تا اینکه آبش به نصفه کاهش یابد.
- کمی عسل به آن اضافه کنید و هرروز دو بار آن را بنوشید.
- کمی ریشه زردچوبه را بوداده کنید و پودر کنید.
- این پودر را با آب و عسل مخلوط‌کنید و این محلول را دو بار در روز بنوشید.
یک قاشق چای‌خوری زردچوبه را به یک لیوان شیر جوشیده اضافه کنید. این‌یک درمان بسیار مفید برای سرفه‌های خشک است.
ریشه شیرین‌بیان برای درمان سرفه خشک
درمان سرفه خشک با ریشه شیرین بیان
- 8 اونس آب تازه را بجوشانید و 2 قاشق سوپ‌خوری ریشه شیرین‌بیان خشک‌شده را در یک لیوان بریزید.
- سر لیوان را بپوشانید و بگذارید 10 تا 15 دقیقه بماند.
- حداقل 2 بار در روز بنوشید.
شیرین‌بیان دارای خواص ضدالتهابی است که به درمان سرفه ه ای خشک کمک می‌کند.
درمان سرفه خشک با آویشن
- 2 قاشق سوپ‌خوری آویشن خشک و یا یک‌مشت کوچک آویشن تازه را در نظر بگیرید و آن را به‌آرامی بکوبید.
- آن را در لیوان بریزید و 8 اونس آب جوشیده اضافه کنید.
- در لیوان را بپوشانید و بگذارید 10 تا 15 دقیقه بماند.
- برای طعم بهترش کمی عسل یا لیمو بریزید.
- هرروز 2-3 بار از آن استفاده کنید. آویشن برای بسیاری از مشکلات تنفسی دیگر شامل سرفه خشک به کار می‌رود.
نکته: هیچ مدرک کافی در مورداستفاده از آویشن برای سرفه‌های خشک وجود ندارد.
شربت نعناع فلفلی و زنجبیل برای درمان سرفه خشک
نعناع یک مسکن است و درد گلوی ناشی از سرفه خشک را تسکین می‌دهد. زنجبیل آنتی‌هیستامین طبیعی است که به رهایی از سرفه خشک کمک می‌کند.
- سه قاشق سوپ‌خوری زنجبیل خردشده و 1 قاشق سوپ‌خوری نعناع خشک را در 4 فنجان آب مخلوط‌کنید.
- مخلوط را بجوشانید تا اینکه آبش به نصف کاهش پیدا کند.
- یک فنجان عسل اضافه کنید و بگذارید کمی خنک شود.
- هرچند ساعت یک‌بار یک قاشق سوپ‌خوری از این محلول را بخورید.
دانه‌های کتان برای درمان سرفه خشک
- در یک فنجان آب 2-3 قاشق سوپ‌خوری دانه‌های کتان را بجوشانید تا زمانی که مایع غلیظ شود.
- بگذارید بماند و 3 قاشق سوپ‌خوری آب‌لیمو و عسل را اضافه کنید.
- 1 قاشق سوپ‌خوری آن را در صورت نیاز بخورید.
دانه‌های کتان یک داروی کاربردی و درمانی برای سرفه است.
درمان سرفه خشک با پونه کوهی
چای پونه کوهی عموماً برای تسکین گلودرد استفاده می‌شود. یک فنجان آب و مقداری پونه کوهی بردارید و بجوشانید. برای کم کردن اثرات سرفه خشک از آن استفاده کنید.
بادیان رومی برای درمان سرفه خشک
مصرف یک فنجان چای بادیان رومی می‌تواند به شما کمک کند از سرفه خشک خلاص شوید، چون به شل کردن مخاط و خلط کمک می‌کند. یک فنجان آب بجوشانید و 3 قاشق چای‌خوری بادیان رومی تازه (خردشده) را اضافه کنید. بگذارید چند دقیقه بماند و به‌تدریج بنوشید.
درمان سرفه خشک با ریشه گل ختمی
در یک فنجان پر از آب جوشیده 3 گرم برگ‌های خشک گل ختمی را اضافه کنید. بگذارید 01-21 دقیقه بماند. 3 فنجان از این محلول گیاهی را برای تسکین دادن مصرف کنید.
ریحان برای درمان سرفه خشک
کمی از برگ‌های ریحان را خردکنید تا خمیری درست شود. آن را کنار بگذارید و خمیری از زنجبیل نیز آماده کنید. یک قاشق چای‌خوری از خمیر زنجبیل و ریحان را بردارید. آن‌ها را صاف کنید و سپس سه قاشق چای‌خوری عسل اضافه کنید. یک قاشق چای‌خوری از این خمیر را سه بار در روز بخورید. علاوه بر این، چای ریحان یک درمان بسیار مؤثر برای سرماخوردگی و سرفه است.
بایدهای درمان سرفه خشک
- از یک دستمال برای پوشاندن دهان و بینی خود هنگام عطسه کردن و یا سرفه استفاده کنید.
- دست‌هایتان را به‌طور مرتب بشویید.
- مایعات زیادی مصرف کنید.
نبایدهای درمان سرفه خشک
- از مصرف غذاهای سرخ‌شده پرهیز کنید.
- از سیگار کشیدن یا استفاده از هر نوع استعمال دخانیات دیگر خودداری کنید.
- از نوشیدنی‌های کافیین دار دوری‌کنید.
- از خوردن خیلی زیاد در شب اجتناب کنید.
- از افرادی که سرماخوردگی یا آنفولانزا دارند، دوری‌کنید.
