قرص کوآموکسی کلاو؛ موارد مصرف، نحوه مصرف و عوارض جانبی آن
قرص کوآموکسی کلاو چیست؟
قرص کوآموکسی کلاو (Co-amoxiclav) دارویی است که برای درمان بیماری‌های عفونی به‌خصوص عفونت‌های مقاوم به آموکسی سیلین مانند سینوزیت، عفونت گوش میانی، عفونت مجاری تنفسی و برونشیت مزمن تجویز می‌شود.
کوآموکسی کلاو ترکیبی از آموکسی‌سیلین و اسید کلاولانیک است که هر دو از راه خوراکی به‌خوبی جذب می‌شوند. کو اموکسی کلاو داروئی است که از دو ماده مؤثره داروئی ساخته‌شده است، یعنی از آموکسی سیلین و اسید کلاونیک.
علت افزوده شدن اسید کلاونیک افزایش دادن طیف ضد باکتریایی داروی ساخته‌شده می‌باشد. گروهی از باکتریها هستند که با تولید یک نوع آنزیم خاص بنام بتا لاکتامازپنی‌سیلین‌های دارای هسته بتا لاکتام را از ناحیه همان هسته شکسته و آن‌ها را غیرفعال می‌کنند درنتیجه عفونت‌های ایجادشده با آن‌گونه باکتریها به درمان آنتی‌بیوتیکی با آن نوع پنی‌سیلین‌ها جواب نمی‌دهد.
پس چاره کار در این هست که آن نوع باکتریها را با افزودن داروئی دیگر به یک داروی خاص و در حالت کلی تولید آنتی‌بیوتیک‌های مقاوم به بتالاکتاماز (پنی‌سیلیناز) از بین ببریم و عفونت ایجادشده را درمان کنیم.
در کو آموکسی کلاو داروی اسید کلاونیک آنزیم بتالاکتاماز باکتریها را غیرفعال می‌کند و درنتیجه آن باکتری در مقابل آموکسی سیلین بی‌سلاح می‌شود و آموکسی سیلین باقدرت ضد باکتریایی زیادی که دارد و طیف وسیعی از باکتریها را پوشش می‌دهد (باکتری‌های گرم و گرم-) عامل ایجادکننده عفونت را از بین میبرد و بیماری بهبود می‌یابد.
خود اسید کلاونیک به‌تنهایی طیف ضد باکتریایی ضعیفی دارد به‌تنهایی اثر چندانی ندارد درصورتی‌که خود اموکسی سیلین به‌تنهایی طیف وسیعی از باکتریها را نابود می‌کند و بر روی باکتریها اثر باکتریسیدی دارد یعنی باکتریها را می‌کشد.
کوآموکسی/کلاوولانات یا کوآموکسی کلاو یک آنتی‌بیوتیک رایج است که از آن برای درمان عفونت‌های باکتریایی گوناگون مثل عفونت گوش میانی، سینوزیت و عفونت‌های پوست، دستگاه تنفسی و دستگاه ادراری استفاده می‌شود.
آموکسی سیلین/کلاوولانات را می‌توان با یا بدون غذا مصرف کرد. خوردن آن با غذا می‌تواند از دل به هم خوردگی ناشی از آن جلوگیری کند. بهتر است این دارو در فواصل زمانی برابر در طول شبانه‌روز مصرف شود تا مقادیر ثابتی از آن در خون و ادرار وجود داشته باشد.
قبل از مصرف کوآموکسی:
بعضی از داروها برای افرادی که شرایط خاصی دارند مناسب نیستند و بعضی‌اوقات فقط در صورت مراقبت بیشتر از دارو می‌توان از دارو استفاده کرد. به همین دلایل، قبل از شروع مصرف آموکسیکلاو مهم است که پزشک شما موارد زیر را بداند:
- اگر شک دارید ممکن است تب غده داشته باشید.
- اگر یک بیماری آلرژیک دارید، یا اینکه تاکنون واکنش آلرژیک به یک دارو داشته‌اید. این امر به‌ویژه درصورتی‌که تاکنون واکنش بدی به هر آنتی‌بیوتیک پنی‌سیلین نشان داده‌اید، مهم است.
- اگر باردار هستید یا شیر می‌دهید. کو آموکسیکلاو برای نوزادان مضر نیست. بااین‌وجود، هنوز هم مهم است که اگر به کودک شیر می‌دهید، به پزشک خود بگویید.
- اگر در نحوه عملکرد کبد خود مشکلی دارید یا در نحوه عملکرد کلیه‌های خود مشکل‌دارید.
- اگر داروهای دیگری مصرف می‌کنید. این شامل داروهایی است که شما می‌توانید بدون نسخه و همچنین داروهای گیاهی و مکمل‌های دیگر است.
آموکسی کلاو در کودکان و جوانان برای درمان شرایط زیر استفاده می‌شود:
- عفونت سینوسی و گوش میانی
- عفونت‌های تنفسی ریه یا گلو
- عفونت ادراری
- عفونت بافت نرم و پوست
- عفونت دندانی
- عفونت مفصلی و استخوانی
این دارو فقط با نسخه پزشک فروخته می‌شود و معمولاً به شکل قرص یا شربت در دسترس قرار می‌گیرد. همچنین می‌توان از نوع آمپول و تزریقی آن نیز در بیمارستان استفاده کرد.
آنتی‌بیوتیک آموکسی کلاو
برخی حقایق در مورد آموکسی کلاو
- در صورت ابتلا به عفونت، چند روز بعد از مصرف آن احساس بهتری خواهید داشت.
- معمولاً این دارو را 3 بار در روز تجویز می‌کنند.
- مهم‌ترین عارضه جانبی این دارو، اسهال، احساس مریضی یا برفک است.
- شربت کو-آموکسی کلاو می‌تواند عاملی برای پوسیدگی یا لک افتادن دندان باشد. این اثر دائمی نیست و با مسواک زدن برطرف می‌گردد.
چه کسانی برای مصرف این دارو مجاز و چه کسانی غیرمجاز هستند؟
این دارو می‌تواند برای افراد جوان، خانم‌های باردار یا شیرده استفاده شود. همچنین می‌توان آن را به کودکان نیز داد.
کو-آموکسی کلاو برای همه مناسب نیست. برای اینکه مطمئن شوید تا مشکلی بعد از مصرف این دارو مشکلی برای شما ایجاد نخواهد شد، باید هرگونه از موارد زیر را به پزشک اطلاع دهید:
- واکنش آلرژیک به آموکسی سیلین، کلاولانیک اسید، پنی‌سیلین یا هر ماده‌ای شبیه به این‌ها درگذشته.
- واکنش شدید آلرژیک به هرگونه آنتی‌بیوتیک درگذشته که باعث قرمزی پوست یا ورم صورت و گلو می‌گردد.
- مشکلات کبدی یا یرقان درگذشته هنگام مصرف آنتی‌بیوتیک.
- تب غده‌ای
- مشکلات کبدی یا کلیه‌ای
- مدفوع نکردن به‌اندازه کافی و منظم
چگونه و چه وقت از آموکسی کلاو استفاده کنیم؟
- دوز معمول آموکسی کلاو، یک قرص 375 میلی‌گرمی یا 625 میلی‌گرمی است که باید سه بار در روز استفاده شود.
- دوز این دارو برای کودکان باید کمتر از این مقدار باشد. پزشک برای تعیین دوز مناسب، وزن نوزاد را نیز در نظر می‌گیرد.
- حداقل بین هر بار مصرف این دارو باید 4 ساعت زمان دهید.
چگونگی مصرف آموکسی کلاو
- بهتر است که این دارو رابین وعده غذایی و میان وعده مصرف کنید تا کمتر احساس مریضی به شما غلبه کند.
- اگر بلع دارو برایتان سخت بود، می‌توانید آن را به دونیم تقسیم کنید، خطی روی آن است نصف کردن را راحت می‌کند. هر دوتکه را باید یکی پس از دیگری مصرف کنید.
- اگر از آموکسی کلاو مایع و به‌صورت شربت استفاده می‌کنید، باید آن را قبل از مصرف، تکان دهید.
- همچنین از قاشق‌های پلاستیکی درون خود جعبه دارو استفاده کنید. از قاشق آشپزخانه استفاده نکنید زیرا مقدار دقیق را به شما نخواهد داد.
در صورت مصرف یک وعده از این دارو باید چه‌کار کرد؟
- اگر هر وعده از این دارو را فراموش کردید، در سریع‌ترین زمان ممکن و چهار ساعت قبل از مصرف داروی بعدی، دوز فراموش‌شده را مصرف کنید. اگر دیدید که زمان مصرف وعده بعدی نزدیک است، بهتر است که اضافه‌تر مصرف نکنید.
- هرگز دو تا از این دارو را هم‌زمان نخورید، حتی اگر آن را در وعده قبل فراموش کرده باشید.
- بهتر است که برای فراموش نکردن حتماً از هشدار گوشی استفاده کنید.
در صورت زیاد مصرف کردن دارو چه کنیم؟
یک‌بارمصرف بیشتر دارو باعث اووردوز نمی‌شود و به شما آسیب نخواهد زد. علائم آن نیز دل‌درد، اسهال یا حمله است. اگر دو دوز بیشتر مصرف کردید، در سریع‌ترین زمان ممکن به پزشک مراجعه کنید.
عوارض جانبی آموکسی کلاو
برخی عوارض جانبی رایج مصرف آموکسی کلاو شامل موارد زیر است:
- اسهال
- خارش، قرمزی، ناراحتی دهانی، زیر بغل، واژن، کشاله ران، آلت مردانه که معمولاً علت این ناراحتی، عفونت مخمری یا برفک است.
- احساس مریضی (حالت تهوع یا استفراغ)، مخصوصاً بعد از مصرف دوز بالای آموکسی کلاو.
عوارض جانبی جدی
عوارض جانبی جدی آموکسی کلاو رایج نیستند و از هر 100 نفر در کمتر از 1 نفر رخ می‌دهد:
- خارش پوست به دلیل جوش و ظاهر شدن لکه‌های قهوه‌ای در پوست.
- اسهال آبکی معمولاً با خون و ترشح
- دل‌درد با دمای بدن بالا که باعث التهاب و مشکلات روده می‌گردد.
- مدفوع بی‌رنگ یا تیره، زرد شدن سفیدی چشم که نشان‌دهنده مشکلات کبدی یا مثانه‌ای است و حتی ممکن است بعد از تمام شدن مصرف دارو نیز اتفاق بیافتد.
واکنش‌های شدید آلرژیک
در موارد نادری این دارو باعث واکنش‌های شدید آلرژیک می‌گردد.
عوارض آموکسی کلاو
چگونه با عوارض جانبی آموکسی کلاو مقابله کنیم ؟
اسهال: به‌اندازه کافی مایعاتی مثل آب، آبمیوه طبیعی بنوشید تا کم‌آبی را از بین ببرید. علائم کم‌آبی شامل کم شدن مدفوع و بوی بد آن می‌باشد. بدون مشورت با پزشک از داروهای ضد اسهال استفاده نکنید.
برفک: از پزشک دارو بگیرید.
احساس مریضی: از غذاهای ساده استفاده کنید و از غذاهای تند و بیش‌ازحد قوی بپرهیزید. این دارو را با غذا مصرف کنید و مایعات زیاد بنوشید.
دوران بارداری و شیردهی
مصرف این دارو در دوران بارداری یا شیردهی امن و بی‌خطر است.
تداخل آموکسی کلاو با داروهای دیگر
بعضی از داروها هستند که در صورت مصرف شدن همراه با آموکسی کلاو باعث ایجاد مشکلاتی می‌گردند.
اگر داروهایی ازجمله موارد زیر را مصرف می‌کنید، حتماً به پزشک متخصص اطلاع‌رسانی کنید تا دچار مشکل نشوید:
- داروهای درمان نقرس مصل آلوپورینول یا پروبنسید
- داروهای رقیق‌کننده خون مثل وارفارین
- داروهای درمان سرطان و بیماری‌های روماتیسمی مثل متوترکسات
- داروهای مخصوص جلوگیری از پس زدن اعضای اهداشده مثل میکوفنولات موفتیل
مصرف آموکسی کلاو با داروهای گیاهی و مکمل‌ها
هنوز هیچ اطلاعاتی ثابت نکرده است که مصرف داروهای گیاهی یا مکمل همراه با آموکسی کلاو مشکل ایجاد می‌کند.
اثر قرص کوآموکسی کلاو بر آزمایش‌های تشخیصی
این دارو نتایج آزمون‌های گلوکز ادرار را درروشی که از سولفات مس (آزمون بند یکم) استفاده می‌شود، تغییر می‌دهد. گلوکز ادرار باید با روش‌های گلوکز اکسیداز تعیین شود. با سایر ترکیبات کلاوولانات مثبت شدن آزمون کومبس گزارش‌شده است.
محل نگه‌داری:
در محیطی به‌دوراز نور و رطوبت و دور از دسترس کودکان باشد.
