تفاوت میلگرد A1 A2 A3 A4، مشخصات مکانیکی و کاربرد آن‌ها

میلگردها، میله‌های فولادی توپُر و بلندی هستند که یکی از مصالح ضروری برای ساخت‌و‍‌ساز محسوب می‌شوند. تفاوت انواع میلگرد به تفاوت در قطر، آج، آلیاژ، روش ساخت، خواص مکانیکی و…. وابسته است.

چهار نوع اصلی میلگرد در بازار وجود دارد: میلگرد A1,A2,A3,A4. اسامی، کاربرد و شکل ظاهری هرکدام از این میلگردها بر اساس استاندارد روسیه (که مورد تایید ایران است و در استاندارد ملی ایران به شماره ۳۱۳۲ ذکر شده) می‌باشد.

ما در این مقاله این میلگردها را معرفی کرده و تفاوت انواع میلگرد را از جهات مختلف بررسی می‌کنیم. همچنین برای مشاهده قیمت انواع میلگرد می توانید از مراجع آنلاین مانند فولاد ایرانیان، آهن باکس و پیوان استفاده نمایید.

میلگرد A1

میلگرد A1 بدون آج یا ساده است. اج به معنای زوایدی است که پس از ساخت روی بدنه میلگرد حک شده و سبب اتصال بیشتر آن به بتن می‌شود. بدنه میلگرد بدون آج A1 کاملا صاف و صیقلی است و هیچ برجستگی روی آن دیده نمی‌شود. ویژگی‌های این نوع میلگرد که آن را با سایر انواع میلگرد متفاوت می‌سازد شامل موارد زیر است:

• قطر: ۶ تا ۵۰ میلی متر
• علامت مشخصه: S240
• نوع فولاد مورد استفاده: «کاملا آرام» (fully killed steel) – «نیمه آرام» (Semi killed steel)
• میزان کربن: کمترین میزان کربن در مقایسه با سایر میلگردها که سبب قابلیت انعطاف بالا و شکل‌پذیری میلگرد A1 می‌شود.
• ویژگی کششی: این میلگرد کمترین میزان استحکام کششی را دارد. بنابراین، نمی‌تواند برای جبران ضعف کششی بتن استفاده شود.
• ازدیاد طول نسبی: به دلیل انعطاف بالا، میلگرد A1 بیشترین ازدیاد طول نسبی را دارد.
• ویژگی‌های خمشی: این میلگرد، دارای ویژگی‌های خمشی بسیار خوبی در مقایسه با دو نوع دیگر است.
• استحکام تسلیم: کم‌ترین مقدار استحکام تسلیم، مربوط به میلگرد A1 است. علامت مشخصه هر میلگرد، نشان‌دهنده حداقل استحکام تسلیم آن است. بنابراین، حداقل استحکام تسلیم میلگرد A1 240 است.
• ویژگی خستگی: به دلیل انعطاف بالا، این میلگرد‌ها در برابر خستگی مقاوم بوده و نمی‌شکنند.
• جوش‌پذیری: جوش‌پذیری این میلگرد نیز از بقیه بهتر است.
• کاربرد: خم‌کاری، جوشکاری، ساخت میخ، ساخت اتصالات، خاموت زنی

توضیح در مورد نوع فولاد: فولاد نیمه‌آرام کمتر از فولاد کاملا آرام اکسیده می‌‌شود. این ویژگی منجر به میزان کافی اکسیژن در فولاد مذاب می‌شود. این اکسیژن با کربن واکنش می‌دهد و CO کافی را برای متعادل‌کردن انقباض انجماد ((solidification shrinkage تشکیل می‌دهد.

میلگرد A2

میلگرد A2 از انواع آجدار است. این آج‌ها سبب پیوستگی بهتر این میلگرد با بتن می‌شوند. این میلگرد با دو علامت مشخصه آج 340 و آج 350 فروخته می‌شود. آج‌های روی آن به شکل مارپیچ هستند و می‌توانند به شکل یکنواخت و یا دوکی باشند.

ویژگی‌های این نوع میلگرد که آن را با سایر انواع میلگرد متفاوت می‌سازد، شامل موارد زیر است:

• قطر: ۵.۵ الی ۴۰ میلی‌متر
• علامت مشخصه: آج 340 و آج 350
• نوع فولاد مورد استفاده: «کاملا آرام» (fully killed steel)
• میزان کربن: کمترین میزان کربن در میان انواع آجدار (اما کربن آن از میلگردهای ساده بیشتر است)
• ویژگی کششی: مقاومت کششی بیشتر از میلگرد A1 و کمتر از میلگرد A3 و A4
• ازدیاد طول نسبی: ازدیاد طول بیشتر از میلگرد A1 و کمتر از میلگرد A3 و A4 (در دسته مقاطع نیمه‌سخت)
• ویژگی‌های خمشی: خمش بیشتر از میلگرد A1 و کمتر از میلگرد A3 و A4
• استحکام تسلیم: بیشتر از میلگرد A1 و کمتر از میلگرد A3 و A4 (حداقل ۳۴۰ و ۳۵۰)
• ویژگی خستگی: کمتر از میلگرد A1 و بیشتر از میلگرد A3 و A4
• جوش‌پذیری: برخلاف نوع ساده، این نوع میلگرد نیمه‌سخت است و بهتر است جوشکاری روی آن انجام نشود.
• کاربرد: کاربردهای ساختمانی در جاهایی که نیاز به شکل‌پذیری بالایی وجود دارد، مانند دیوارهای برشی، ستون‌ها، تیرها، تیرچه‌ها

میلگرد A3

میلگرد A3 نیز از انواع آجدار است. این میلگرد با دو علامت مشخصه آج 400 و آج 420 فروخته می‌شود. آج‌های روی این میلگرد به شکل جناغی هستند و مانند نوع A2 می‌توانند دوکی و یا یکنواخت باشند.

ویژگی‌های این نوع میلگرد که آن را با سایر انواع میلگرد متفاوت می‌سازد، شامل موارد زیر است:

• قطر: ۵.۵ الی ۴۰ میلی‌متر
• علامت مشخصه: آج 400 و آج 420
• نوع فولاد مورد استفاده: «کاملا آرام» (fully killed steel)
• میزان کربن: بیشترین میزان کربن در میان انواع آجدار (به همین دلیل شکننده بوده و قابل جوشکاری نیست)
• ویژگی کششی: مقاومت کششی بیشتر از میلگرد A2 و کمتر از میلگرد A4
• ازدیاد طول نسبی: ازدیاد طول بیشتر از میلگرد A2 و کمتر از میلگرد A4 (در دسته مقاطع سخت)
• ویژگی‌های خمشی: کمترین میزان انعطاف در مقایسه با سه نوع دیگر
• استحکام تسلیم: استحکام تسلیم بیشتر از میلگرد A2 و کمتر از میلگرد A4 (حداقل ۴۰۰ و ۴۵۰)
• ویژگی خستگی: بیشتر از میلگرد A2 و کمتر از میلگرد A4
• جوش‌پذیری: این میلگرد سخت و شکننده است و نباید جوشکاری شود.
• کاربرد: کاربردهای ساختمانی و بیشتر به عنوان میلگرد طولی در ستون‌ها، تیرهای بتنی و دیوارهای برشی

تفاوت انواع میلگرد آجدار

میلگرد A4

میلگرد A4 نیز از انواع آجدار است. این میلگرد با دو علامت مشخصه آج 500 و آج 520 فروخته می‌شود. آج‌های روی این میلگرد به شکل مرکب هستند و بر خلاف انواع دیگر تنها به شکل دوکی می‌باشند (چهار نیم‌مارپیچ به شکل هفت-هشت)

ویژگی‌های این نوع میلگرد که آن را با سایر انواع میلگرد متفاوت می‌سازد، شامل موارد زیر است:

• قطر: ۵.۵ الی ۴۰ میلی‌متر
• علامت مشخصه: آج 500 و آج 520
• نوع فولاد مورد استفاده: «کاملا آرام» (fully killed steel)
• میزان کربن: این میلگرد کربن بالایی دارد، اما به دلیل پیشرفت‌های تکنولوژی انعطاف و قابلیت جوش خود را حفظ کرده است. این ویژگی‌ها آن را از A3 مجزا می‌کند.
• ویژگی کششی: بیشترین کشش
• ازدیاد طول نسبی: کمترین ازدیاد طول (در دسته مقاطع سخت)
• ویژگی‌های خمشی: میزان خمش بیشتر از نوع A3 است؛ اما از سایر میلگردها کمتر است.
• استحکام تسلیم: بیشترین مقدار A4 (حداقل ۵۰۰ و ۵۲۰)
• ویژگی خستگی: بیشتر از همه میلگردها
• جوش‌پذیری: قابل جوشکاری در شرایط لزوم (برخلاف نوع A3)
• کاربرد: استفاده در مناطق کویری و سازه‌های سنگین

خلاصه

همان‌طور که می‌بینید تفاوت انواع میلگرد A1 و A2 و A3 و A4 به تفاوت در ظاهر، قطر، نوع ساخت، آلیاژ و… وابسته است. در میان انواع میلگرد انواع A2 و A3 کمترین تفاوت انواع میلگرد را دارند. با این حال، انواع A4 به دلیل پیشرفت‌های تکنولوژی از انواع A3 منعطف‌تر بوده و قابل جوشکاری هستند. این دو میلگرد کاربرد ساختمانی دارند. A4 کاربرد صنعتی و A1 کاربرد متفاوتی دارد.

سوال و جواب درباره تفاوت انواع میلگرد

سوال: تفاوت انواع میلگرد A1 و A2 چیست؟

پاسخ: تفاوت انواع میلگرد A1 و A2 در داشتن آج است. انواع A1 بدون آج و A2 آجدار هستند. همچنین، نوع A1 کربن بیشتری داشته و انعطاف بیشتری دارد. این ویژگی‌ها مبنای تفاوت کاربرد این دو نوع میلگرد است.

سوال: تفاوت انواع میلگرد A3 و A4 چیست؟

پاسخ: نوع A3 مرسوم است و کاربرد ساختمانی دارد. درحالیکه A4 کاربرد صنعتی داشته و کمتر استفاده می‌شود. اگرچه هر دوی این میلگردها سخت هستند، اما A4 قابل جوشکاری و منعطف‌تر است.

سوال: تفاوت انواع میلگرد A2 و A3 چیست؟

پاسخ: تفاوت انواع میلگرد A2 و A3 در میزان کربن (انعطاف‌پذیری) و عاج آنها است. عاج A2 مارپیچ و عاج A3 جناغی است. همچنین، A2 کربن کمتری داشته و در نتیجه منعطف و قابل جوشکاری است.