تغییرات بدن مادر پس از زایمان
شما 9 ماه گذشته را به پرورش یک انسان در درون خود گذرانیده‌اید – یک فرایند باورنکردنی، متحول و هیجان‌انگیز. به‌طورجدی: شما یک بدن انسان را با بدن خود رشد دادید! و آن نیاز به تغییر زیادی دارد. کودک شما نیاز به رشد دارد، بنابراین عضلات شکم شما کش میابد و به او این اجازه را می‌دهد؛ کودک شما باید به نحوی خاص بیرون بیاید، بنابراین لگن‌های شما برای جابجایی آن گسترش می‌یابد، کودک شما نیاز به تغذیه دارد، بنابراین بدن شما جفت را تشکیل می‌دهد همه آن‌ها بسیار شگفت‌انگیز هستند اما این مختص دوران بارداری و زایمان است. تغییرات سریع بارداری قطعاً پس از زایمان به‌سرعت کاهش می‌یابد و بدن شما درنهایت احساس میکند که به حالت طبیعی بازگشته است، اما بعد از چند لحظه تغییرات بیشتری به وجود می‌آید تغییراتی که در این بخش تحت عنوان تغییرات بدن زنان بعد از زایمان به آن‌ها خواهیم پرداخت.
تغییرات بدن بعد از زایمان
سینه‌های شما بزرگ‌تر از حد معمول می‌شود:
(حتی بیشتر از بارداری) پس از زایمان، هورمون‌های شما یک پیام به سینه‌ها ارسال می‌کنند که زمان شروع تولید شیر برای تغذیه کودک شما فرا رسیده است؛ برای چند روز اول، شیر کولوستروم تولید میکند، ماده‌ای به‌شدت مغذی و غلیظ که از شیری که بعداً به وجود می‌آید، غلیظ‌تر و زردتر است، مخلوط شده با آنتی‌بادی‌های ضروری و ایمونوگلوبولین ها، کولوستروم چیزی است که کودک شما بعد از تولدش نیاز به آن دارد.
بسیار شگفت‌انگیز است، ضد باکتری و محافظت‌کننده در مقابل ویروس‌ها و همچنین دارای اثر ملین کننده ملایمی نیز هست که به کودک کمک میکند اولین مدفوع خود را انجام دهد، بعد از دو یا سه روز، شیر شما و سینه‌هایتان بسیار بزرگ‌تر و سفت‌تر خواهد شد و به‌احتمال‌زیاد باعث ناراحتی شما می‌شوند، اما پرستاری کودک شما اغلب بهترین راه برای کاهش درد است (همچنین اجازه می‌دهد بدن شما شروع به تنظیم مقدار تولید شیر کند). پک‌های سرد نیز می‌توانند به شما کمک کنند.
بعد از زایمان طبیعی واژن به مدت چند روز (تا یک هفته) متورم و کبود می‌شود:
ممکن است کمی غیرمعمول باشد اما کاملاً طبیعی است – شما می‌توانید از کمپرس‌های سرد استفاده کنید تا به کاهش التهاب کمک کنید، از لباس‌زیر طبیعی و پدهای طبیعی در صورت امکان استفاده کنید. دراز کشیدن به‌جای نشستن به کبودی‌ها کمک میکند و دراز کشیدن به طرفین بیشتر به از بین بردن درد کمک میکند تا دراز کشیدن به روی کمر؛ ممکن است نشستن بر روی یک کوسن راحت‌تر از نشستن روی صندلی‌های سخت باشد.
علت کاهش وزن بعد از زایمان چیست؟
وزنتان یک‌باره کم می‌شود:
در طول هفته اول پس از تولد، شما احتمالاً بین چهارتا شش پوند وزن آب خالص را از دست خواهید داد این نتیجه افزایش ادرار و تعرق زیاد است. اگر شیردارید، می‌توانید انتظار داشته باشید وزن بیشتری را از دست بدهید. پرستاری بیش از 300-500 کالری اضافی را در روز می‌سوزاند درحالی‌که احتمالاً شما مجبور به جبران انرژی اضافی می‌شوید، هنوز هم احتمالاً وزن خود را درنتیجه تغذیه با شیرتان کاهش دهید.
رحم شما منقبض خواهد شد:
رحم شما بعد از زایمان شروع به منقبض شدن میکند (تغذیه با شیرتان می‌تواند این روند را سریع‌تر کند) و گاهی اوقات می‌تواند دردناک باشد همانند درد شدید قاعدگی. استفاده از کمپرس‌های گرم برای تسکین ناراحتی و درد مفید است و یا می‌توانید از دکتر مامای خود در مورد مسکن‌هایی که برای تغذیه با شیر مادر ایمن هستند (اگر به بچه شیر می‌دهید) بپرسید. شما هنوز هم به نظر می‌رسد که پنج یا شش‌ماهه، باردار هستید – به‌راحتی بر روی پای خودتان راه بروید و زمان بدن خود را تنظیم کنید، بعدازآن که نه ماه پف بدن شما گرفته شد برای رشد کودک! اگر شما شیردهی دارید آن منبع‌های چربی اضافی را که داشتید، مفید خواهند بود و به تغذیه کودک کمک می‌کنند.
تجربه خونریزی دارید، چه با زایمان طبیعی و چه سزارین:
پس از تولد، تقریباً یک هفته به‌شدت خونریزی می‌کنید. این روش بدن شما برای پاک‌سازی شما از هرگونه لخته و خون است – به‌بیان‌دیگر، این کاملاً طبیعی است T ایده خوبی است که برخی از پدهای بهداشتی طبیعی را در هنگام رفتن به بیمارستان به دلیل خونریزی شدید برای چند روز اول استفاده کنید. از تامپون ها تا زمانی که از پزشک خود مجوزش را نگرفته‌اید، استفاده نکنید (معمولاً در شش هفته چکاپ) و معمولاً می‌توانند باعث عفونت شوند. برای هفته اول یا بیشتر، خونریزی مکرر و سنگین و به رنگ قرمز روشن خواهد بود پس‌ازآن، به رنگ قهوه‌ای زنگ‌زده تبدیل می‌شود و سبک‌تر و کمتر می‌شوند. اگر متوجه لخته‌های بزرگ شدید (بزرگ‌تر از یک‌چهارم)، با پزشک خود تماس بگیرید زیرا ممکن است در معرض خطر خونریزی پس از زایمان قرار داشته باشید.
لگن شما ممکن است نیاز به توجه داشته باشد:
بارداری و زایمان کار زیادی از لگن شما می‌کشد T شما ممکن است پس از زایمان متوجه شوید که به‌طور تصادفی نشتی ادرار داشته‌اید چیزی نیست که باعث خجالت شود و با تمرینات منظم به لگن کمک خواهد کرد تا این مشکل را رفع کند. سعی کنید زمان کمتری را بایستید و بیشتر اوقات در حالت نشسته باشید یا حتی دراز کشیده (میدانیم که در گفتار راحت است تا انجام) و توصیه‌های پزشکانتان را قبل از اینکه به ورزشگاه بروید و یا کفش‌های خود را بپوشانید، گوش کنید و به آن‌ها عمل کنید- ورزش کردن دقیقاً بعد از بچه‌دار شدن می‌تواند کمی بلندپروازی باشد.
بدن بعد از زایمان چه تغییراتی میکند؟
شکم شما برای دو هفته اول پس از تولد (و احتمالاً طولانی‌تر) متورم و بادکرده خواهد بود، زیرا تا حد زیادی برای جابجایی نوزادتان گسترش‌یافته بود:
تغذیه نوزاد با شیرتان کمک میکند تا پوستتان سفت شود و به همان ترتیب رحم شما منقبض شود و شکم شما به حالت عادی خود بازگردد. یک رژیم غذایی سالم کمک میکند و هنگامی‌که شما از پزشک خود اکی و رضایت را دریافت کردید، می‌توانید با ورزشی ملایم، عضلات خود را به‌جای اولشان بازگردانید.
موهایتان ممکن است درخشش خود را از دست بدهند:
یکی از عوارض جانبی بیولوژیکی بارداری، ضخیم‌تر و پرتر شدن موهاست اما به‌طورکلی، این پاداش فقط برای دوره حاملگی طول می‌کشد و ممکن است موهای خود را در چند ماه پس از تولد نوزادتان از دست بدهید نگران نباشید، شما در حال کچل شدن نیستید – درنهایت موهایتان نازک می‌شوند و به حالت عادی برمی‌گردند؛ به یاد داشته باشید همیشه از مواد آرایشی و بهداشتی ارگانیک و طبیعی در دوران بارداری و شیردهی استفاده کنید – مواد تشکیل‌دهنده می‌توانند وارد جریان خون شوند و کودک یا نوزادتان را مبتلا کنند. باگذشت زمان و برگشت به کار، رحم شما 15 بار سنگین‌تر از اندازه قبل از حاملگی شما می‌شود و آنچه بالا می‌رود، باید پایین بیاید.
تغییرات پوست
تغییرات هورمونی، استرس و احساس خستگی که با مادر شدن همراه است، می‌تواند در برخی از قسمت‌های بدن مثل پوست شما نیز تأثیر بگذارد. برخی از زنانی که در دوران بارداری پوست کاملاً شفافی داشتند، در ماه‌های بعد از زایمان ممکن است دچار جوش‌های پوستی شوند و از سوی دیگر، اگر شما در دوران بارداری جوش می‌زدید، ممکن است پوستتان اکنون شروع به بهبود کند.
اگر کلوآسما یا لکه‌های تیرهٔ روی پوست، لب، بینی، گونه‌ها یا پیشانی‌دارید، در ماه‌های بعد از زایمان، این لکه‌ها شروع به محو شدن خواهد کرد و احتمالاً به شکل کامل از بین می‌رود، به شرطی که از پوستتان در مقابل نور آفتاب محافظت کنید. هرگونه ترک پوستی ناشی از بارداری نیز به‌تدریج کم‌رنگ می‌شود، گرچه این ترک‌ها کاملاً از بین نمی‌رود.
ورم کردن پاها
احتمال دارد تا پاها پس از زایمان به‌ویژه سزارین شروع به خارش کرده یا سوزن سوزن شود. پس از زایمان رحم خون را با فشار وارد بدن میکند. علاوه بر این در طول زایمان احتمال دارد تا به مادر مایعات تزریق شود. تمام خون‌ها و مایعات داخل بدن مجبور می‌شوند که به یک مکان بروند و آن مکان پاها هستند. البته مقداری از این مایعات می‌توانند داخل دست‌ها نیز بشوند و به همین علت است که شما متوجه تنگ شدن حلقه در دست خود می‌شوید. معمولاً این ورم در طول مدت کوتاهی بین ۱۰ روز تا یک هفته از بین می‌رود.
ممکن است سایز پاهای شما نیز در طول این دوران تغییر کند به‌طور مثال متوجه می‌شوید که سایز پا بزرگ‌تر از قبل شده است. علت آن این است که رباط‌ها در طول بارداری در داخل بدن شل شده و باعث پهن شدن پاها می‌شوند.
این تغییرات برای بعضی از خانم‌ها موقتی است اما این نوع تغییر در بعضی از خانم‌ها دائمی می‌شود.
هموروئید
در زایمان طبیعی زمانی که خانم باردار برای خارج شدن نوزاد به خود فشار وارد کرده و به‌اصطلاح زور می‌زند می‌توان رگهای برجسته روی پیشانی او را که براثر فشار ظاهر می‌شوند مشاهده کرد. وریدی‌های هموروئیدی تحت این فشارها قرار می‌گیرند البته ناگفته نماند قبل از زایمان وریدی‌های هموروئیدی به مدت ۹ ماه تحت‌فشارهای رحم باردار قرارگرفته است.
راههای زیادی برای رهایی از هموروئید وجود دارد. کمپرس سرد و-غوطه ور شدن در وان آب یا شستشو در آن و استفاده از دستمال‌های مرطوب داروئی پس از اجابت مزاج و همچنین مشورت با مادرانی که قبلاً این دوران را تجربه کرده‌اند.
چنانچه هموروئید پس از یک یا دو هفته بهبود نیافت و همچنین متوجه خونریزی از آن شدید با پزشک متخصص مشورت کنید این مسئله یک موضوع کاملاً طبیعی بوده و نیازی نیست در خفا از وجود آن رنج بکشید.
درد پشت و ران
درد پشت و ران یکی دیگر از مشکلات شایع در بارداری بوده اما می‌توان پس از تولد نوزاد بر درد این قسمت‌ها غلبه کرد. هنوز به‌طور کامل مشخص نشده است که چرا بعضی از خانم‌ها پس از زایمان دچار درد در قسمت پا و پشت می‌شوند اما دلیل‌های مختلفی وجود دارند که می‌توانند باعث به وجود آمدن این درد پس از زایمان شوند. کشیدگی در رباط‌ها-و پوشیدن کفش‌های نامناسب-یا کشیدگی عضلات در اثر حمل نوزاد یا فاکتورهای دیگری که ناشناخته هستند.
اما این مشکل قابل‌درمان است. با دکتر متخصص در این زمینه مشورت کنید. بعضی از خانم‌ها با استفاده از ورزش‌درمانی و انجام تمریناتی در منزل این مشکل را برطرف کرده‌اند. همچنین پیاده‌روی موجب تقویت عضله‌ها شده و به بهبود درد آن‌ها کمک میکند.
تغییرات بدن در دوران شیردهی
بخیه‌های شما نیاز به مراقبت دارند:
اگر بخیه‌های پرینال داشتید، آن‌ها را با حمام کردن در نمک یا آب گرم تمیز نگه‌دارید (با مواد برای حمام کردن نشورید چون باعث عفونت می‌شوند). شما ممکن است لباس‌زیر در خانه نپوشید تا ناراحتی و درد را کاهش دهد؛ این روزها، اغلب بخیه‌های پرینال محلول می‌زنند، بنابراین شما لازم نیست آن‌ها را بکشید. رابطه جنسی پس از بخیه زدن ممکن است کمی دردناک یا ناراحت‌کننده باشد پس به‌آرامی، از مقداری روان کننده استفاده کنید و اگر نمی‌خواهید دوباره باردار شوید، از راههای پیشگیری از بارداری خود استفاده کنید. در برخی موارد این‌یک افسانه است که شیردهی یک ضدبارداری است، شما قطعاً می‌توانید باردار شوید درحالی‌که به نوزادتان شیر می‌دهید! اگر شما زایمان سزارین داشته‌اید، جای زخمتان پف‌کرده، کمی بلند شده و کمی تیره‌تر از پوست اطرافش شده است، مراقب هر نشانه‌ای از عفونت باشید – قرمزی، پوست ملتهب به شما می‌گوید – و زخم را با آب گرم و صابون ساده تمیز کنید برای جلوگیری از عفونت اجازه دهید زخم با هوا خشک شود.
احساسات شما ممکن است در هفته‌های پس از تولد شکننده باشد(افسردگی بعد از زایمان):
مطالعات تخمین می‌زنند که تا 80 درصد از مادران پس از زایمان احساس ناراحتی و تحریک‌پذیری زیادی می‌کنند و این کاملاً قابل‌درک است – بدن شما، خانه شما، زندگی شما تغییرات رادیکالی زیادی در یک دوره زمانی کوتاه انجام داده است برای اکثر زنان، این احساس پس از ده روز به‌شدت کاهش می‌یابد اگر این احساسات برای شما همچنان ادامه پیدا کند، حتماً فوری به پزشک خود مراجعه کنید. شما ممکن است احساس افکاری پراکنده داشته باشید و کمی فراموش‌کار بشوید – دوباره، این کاملاً طبیعی است در حقیقت، دانشمندان دانشگاه کاتولیک استرالیا تأیید کرده‌اند که بارداری واقعاً باعث کمبود حافظه می‌شود! پس‌ازآن فقدان خواب‌ها، وظایف و مشغولیت‌های داشتن یک نوزاد، همه این‌ها می‌توانند منجر به فراموشی شوند با استراحت بیشتر، خیلی زود به حالت طبیعی برمی‌گردید.
