علت درد دور ناف
دلایل زیادی برای درد دور ناف در افراد وجود دارد. برخی از آنها خطرناک و مرگبار هستند و باید جدی گرفته شوند در صورتی که برخی دیگر مشکلات سادهی مربوط به شکم (معده و روده) بوده و به سادگی قابل حل هستند. بسیاری از اختلالات جزئی میتواند باعث ایجاد درد در اطراف ناف شود و حتی به سایر نقاط بدن از جمله لگن، پاها و قفسه سینه نیز برسد. درمان این درد بستگی به علت اصلی آن دارد. در ادامه با اصلیترین علت درد دور ناف و سایر دلایل آن آشنا خواهید شد.
اصلیترین علت های درد دور ناف
علل شایع درد در اطراف ناف شامل سوء هاضمه، یبوست و بارداری است.
۱. سوء هاضمه از علل درد دور ناف
سوء هاضمه که دیس پپسی یا ناراحتی معده نامیده میشود؛ باعث درد، سوزش یا ناراحتی در قسمت بالای شکم میشود و به درد در اطراف ناف میانجامد. سوء هاضمه را میتوان با داروهای مهارکننده اسید و آنتی اسیدهای بدون نسخه درمان کرد.
۲. بارداری
اگر درد کمی در ناحیه ناف دارید جای نگرانی نیست؛ اما زنانی که دچار درد و ناراحتی شدید و مداوم هستند باید به دکتر مراجعه کنند. فتق ناف نیز میتواند علت درد دور ناف در بارداری باشد. با این حال، این نوع فتق بسیار نادر است و بیشتر در زنانی که چندقلو باردار هستند و یا در زمان بارداری بیش از حد چاق هستند ظاهر میشود.
علائم فتق ناف شامل:
- برآمدگی در نزدیکی ناف
- تورم در اطراف ناف
- درد در داخل، اطراف و نزدیک ناف
- حالت تهوع و استفراغ
۳. یبوست
یبوست یک وضعیت شایع است که به عنوان داشتن حرکات رودهای (عمل دفع مدفوع) ۳ بار یا کمتر در مدت یک هفته تعریف میشود. تقریبا همه افراد هر از گاهی مبتلا به یبوست میشوند و یبوستی که مدت کوتاهی طول بکشد جدی نیست. یبوستی که گاهاً اتفاق میافتد، با استفاده از نرم کنندههای مدفوع و اضافه کردن فیبر فرآوری شده یا مصنوعی به رژیم غذایی درمان میشود. کسی که بیشتر از ۲ ماه به یبوست دچار باشد حتما باید به پزشک مراجعه کند.
چه علتهای احتمالی دیگری برای درد دور ناف وجود دارد؟
سایر علل بالقوه درد ناف شامل درد بعد از جراحی، عفونتهای دستگاه ادراری (UTIs)، عفونتهای باکتریایی و گاستروانتریت میشوند.
۴. درد بعد از جراحی
جراحی نیز میتواند علت درد دور ناف باشد. بیشتر اوقات درد ناشی از عمل جراحی پس از بهبودی بدن برطرف خواهد شد. بسته به شدت درد، داروهای ضد درد میتوانند به کاهش درد کمک کنند. هر گونه درد و تورم شدید که شامل علائم زیر است نیازمند برسی بیشتر است:
- تب
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
افراد مبتلا به هر یک از این علائم باید به دکتر مراجعه کنند، زیرا اینها علائم عفونت هستند.
علل اصلی درد دور ناف
۵. عفونتهای دستگاه ادراری
Urinary tract infection) UTIs) در زنان رایجتر از مردان است، اما هر کس از جمله کودکان، میتواند عفونت ادراری داشته باشد. UTIs میتواند باعث درد شکم و ناف شود. این بیماری بوسیله باکتریها ایجاد میشود و با آنتی بیوتیکها معالجه میشود.
۶. عفونتهای باکتریایی معده
عفونت معده نیز میتواند علت درد دور ناف باشد. باکتریهای بد روده میتوانند وارد بدن شده و برای سالها در دستگاه گوارش زندگی کنند. با گذشت زمان، باکتری میتواند باعث زخمهای دردناک در معده و روده کوچک شود. گاهی اوقات این عفونتها، افراد را در معرض خطر سرطان معده قرار میدهند. درمان عفونتهای معده باکتریایی با آنتیبیوتیکها امکان پذیر است. معمولاً هنگامی که آنتیبیوتیکها شروع به کار میکنند، درد شکم و ناف رفع میشود.
۷. گاستروانتریت
گاستروانتریت که به آنفولانزای معده معروف است با مصرف غذا یا نوشیدنی آلوده و یا تماس مستقیم با فرد مبتلا ایجاد میشود. درد ناف، درد و گرفتگی عضلات معده از علائم گاستروانتریت است. گاستروانتریت به طور معمول، به خودی خود بهتر میشود. هر فردی که دچار کمبود آب بدن ناشی از استفراغ و اسهال است، در مدفوع خود خون دارد، نمیتواند مایعات را در بدن حفظ کند و یا دارای علائمی است که بیش از ۳ روز طول بکشد، باید به پزشک مراجعه کند.
۸. سنگ کیسه صفرا
حملات کیسه صفرا به علت سنگ های صفراوی بسیار دردناک است و درد شدید معمولاً اولین نشانه یک مشکل است. درد معمولا از شکم شروع میشود و کم کم به سمت ناف ادامه پیدا میکند. تنها راه درمان درد سنگ کیسه صفرا، جراحی برای برداشتن کیسه صفرا است. پس از برداشتن کیسه صفرا، درد برطرف خواهد شد.
۹. آپاندیسیت
تقریباً اولین چیزی که مردم هنگام درد سمت راست ناف به یادش میافتند آپاندیس است. آپاندیسیت بیماری بسیار دردناکی است که ناشی از ملتهب شدن آپاندیس است. درمان نکردن آپاندیسیت موجب بروز پریتونیت میشود که در صورت پاره شدن آپاندیس و گسترش عفونت در شکم رخ میدهد. این نوع درد معمولاً در اطراف ناف شروع میشود و در تمام بخشهای شکم پخش میشود. درد با هر حرکتی از جمله راه رفتن و سرفه، بدتر میشود.
علاوه بر درد، آپاندیسیت علائم زیر را نیز ایجاد میکند:
- حالت تهوع و استفراغ
- از دست دادن اشتها
- یبوست یا اسهال
- تب
- نفخ و یا تورم شکم
- ناتوانی در دفع گاز
هرکسی که مشکوک به آپاندیسیت باشد (علائم گفته شده را داشته باشد) باید فوراً به اورژانس مراجعه کند.
پانکراتیت از علل درد دور ناف
۱۰. پانکراتیت
پانکراتیت یک وضعیت پزشکی است که در آن پانکراس (لوزالمعده) ملتهب میشود. در پانکراتیت، آنزیمهای گوارشی قبل از اینکه به روده کوچک رها شوند به سمت پانکراس حرکت کرده و به آن حمله میکنند. علت درد دور ناف میتواند نشانگر لوزالمعده ملتهب باشد. پانکراتیت اغلب یک بیماری مزمن است و درد ناحیه ناف هرگز به طور کامل برطرف نمیشود؛ اما درمان میتواند به مدیریت این اختلال کمک کند.
۱۱. اختلالات روده کوچک
اختلالات روده کوچک مانند بیماری کرون، میتواند در داخل و اطراف ناف درد شدیدی ایجاد کند. این نوع شرایط مزمن و دردناک هستند، اما قابل درمان هستند.
چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟
احساس درد در اطراف ناف در شرایط زیر نیازمند توجه فوری پزشکی است و نباید در صورت داشتن این موارد دست نگه داشت:
- درد شدیدی که بر فعالیت روزانه تأثیر میگذارد و مانع از انجام آن میشود
- دردی که موجب بیدار شدن در شب میشود
- دردی که همراه با استفراغ شدید باشد
- درد با مدفوعی که خون در آن وجود دارد
- دردی که ناشی از جراحت باشد
علت درد دور ناف میتواند ناشی از عوامل دیگری چون حساسیت غذایی و مسمومیت غذایی باشد. همچنین درد دور ناف در پریودی (سندروم پیش از قاعدگی) نیز میتواند باعث بروز این درد شود. بیشتر اوقات، درد اطراف ناف جدی نیست اما در برخی موارد، میتواند جدی باشد. تعیین علت درد شکم میتواند به فرد کمک کند تا با درمانهای مناسب آن را مدیریت کند؛ بنابراین، هر کسی درد بسیار دردناک یا غیر معمولی را در دور ناف تجربه میکند، باید آن را با پزشک در میان بگذارد.