اختلال فیتیشیسم یا بتواره؛ علت، علائم، تشخیص و درمان آن

اختلال فتیشیسم در روانشناسی، نوعی انحراف جنسی و اختلال در سلامت روان است که عشق شهوانی به یک جسم بی‌جان یا بخشی غیرعادی از بدن انسان وجود دارد. جسم ممکن است بخشی از بدن باشد، لباس، یا بعضی از شئ های غیرشخصی‌تر. این وضعیت تقریباً به‌طور انحصاری در بین مردان رخ می‌دهد و بیشتر اشیاء استفاده‌شده مربوط به بدن زن یا کفش و اقلام لباس‌زیر زنانه است. موهای بلند یا پا ممکن است هدف اصلی توجه جنسی باشد. مواردی مانند رنگ خاصی از مو یا نوع لکه‌های بدن که برای تحریک جنسی موردنیاز است، به‌طورکلی به عنوان فتیش گرایی طبقه‌بندی می‌شوند.

اختلال فتیشیسم چیست؟

فتیشیسم نوعی پارافیلیا است، اختلالی که با تحریکات شدید جنسی مکرر و خیالات برانگیخته جنسی مشخص می‌شود که عموماً شامل اشیاء غیرانسانی، رنج یا تحقیر خود یا شریک زندگی (صرفاً شبیه‌سازی نشده)، مشخص می‌شود. ویژگی اساسی فتیشیسم تمایلات مکرر شدید جنسی و خیالات برانگیخته جنسی مربوط به اشیاء خاص است. درحالی‌که ممکن است هر شیئی به یک تمایل تبدیل شود، ویژگی متمایز ارتباط آن با رابطه جنسی یا رضایت جنسی است.

تشخیص فتیشیسم تنها در صورتی امکان‌پذیر است که فرد بر اساس این خواست‌ها عمل کند؛ یا به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای توسط آن‌ها ناراحت شود و یا برای خشنودیش جسم خاصی موردنیاز باشد.

برای برخی از افراد مبتلابه پارافیلیا مانند فتیشیسم، خیالات پارافیلی یا محرک ممکن است برای برانگیختگی وابسته به عشق شهوانی لازم باشد و همیشه در فعالیت جنسی باشد، یا ممکن است حضور جسم فتیشی فقط به‌صورت اپیزودیکی رخ دهد. به‌عنوان‌مثال، ممکن است در دوره‌های استرس جسم خاصی برای برانگیختگی لازم باشد و در مواقع دیگر فرد قادر به عملکرد جنسی بدون آن یا محرک‌های مربوط به آن است.

توضیحات تکمیلی درباره اختلال فتیشیسم

همان‌طور که گفته شد، فتیش نوعی پارافیلیا است و در فتیشیسم، فرد مبتلا ارتباط جدی بین یک جسم و لذت جنسی یا رضایت ایجاد کرده است. یک فتیش صرفاً یک خاطره خوشایند نیست بلکه یک مؤلفه اصلی اکثر موقعیت‌های جنسی است. بیشتر فتیش ها اشیاء یا قسمت‌های بدن هستند. فتیش های معمولی شامل مواردی از لباس، عروسک یا سایر اشیاء غیرجنسی است. فتیش بدن ممکن است شامل سینه، پاها، باسن یا دستگاه تناسلی باشد.

فرد مبتلابه فتیش اغلب مقدار قابل‌توجهی از وقت را صرف فکر کردن درباره آن جسم می‌کند. علاوه بر این، شیء ارتباط نزدیکی با لذت جنسی یا رضایت جنسی دارد. در حالت افراطی، حضور جسم فتیشی برای رهایی و رضایت جنسی لازم است.

علت فتیشیسم

علت ارتباط بین یک جسم و برانگیختگی جنسی ممکن است کنجکاوی یا ارتباط تصادفی بین هدف و احساس لذت جنسی باشد. یک ارتباط تصادفی ممکن است در ابتدا که رخ می‌دهد، مقصر نباشد. برای مثال، یک مرد ممکن است از بافت یا حس لامسه زنانه یا جوراب‌های زنانه لذت ببرد. در ابتدا، احساس لذت‌بخش به‌صورت تصادفی رخ می‌دهد و سپس، در زمان و با تجربه بیشتر، استفاده از جوراب‌های زنانه به عنوان بخشی از فعالیت جنسی تقویت می‌شود و ارتباط بین پوشاک و برانگیختگی جنسی ایجاد می‌شود. شخصی با یک فتیش، ممکن است قادر نباشد دقیقاً به هنگام آغاز آن، دقیق شود. یک فتیش ممکن است به فعالیت‌های مربوط به آزار جنسی مربوط باشد.

همه چیز درباره فتیشیسم

علائم فتیشیسم

علائم اولیه برای فتیش شامل لمس کردن هدف است. ممکن است مدت‌زمانی که صرف فکر کردن در مورد جسم می‌شود، افزایش یابد. با گذشت زمان، اهمیت جسم فتیش گسترش یابد. در حالت افراطی، این امر به یک نیاز برای دستیابی به لذت و رضایت جنسی تبدیل می‌شود.

جمعیت فتیشیسم

اینکه چه تعداد از افراد دارای فتیش هستند و میزان تأثیر آن در زندگی و فعالیت‌های جنسی دقیقاً مشخص نیست. در برخی موارد نادر، افراد مبتلابه فتیش ممکن است درنتیجه فتیشیسم وارد سیستم قانونی شوند.

پارافیلائی مانند فتیشیسم در زنان نادر است اما مواردی گزارش‌شده است. ممکن است خانم‌ها افکار وابسته به عشق شهوانی را به اشیاء خاص مانند وسایل لباس یا حیوانات خانگی متصل کنند، اما این‌ها عناصر غیرمعمول در فعالیت‌های جنسی هستند. تقریباً هیچ اطلاعاتی درباره الگوهای خانواده در دسترس نیست.

تشخیص فتیشیسم

تشخیص پارافیلیا مربوط به فتیشیسم معمولاً با دریافت تاریخچه دقیق یا با مشاهده مستقیم انجام می‌شود. این تشخیص فقط در صورتی انجام می‌شود که شخص با استفاده از جسم خاصی، رضایت جنسی را به دست آورده باشد. گاها بحث در مورد تحسین یک شیء خاص یا پیدا کردن یک شیء برای تحریک، نشانگر تشخیص نیست.

درمان فتیشیسم

در اولین مراحل رفتاردرمانی، فتیش ها از نزدیک به عنوان جاذبه اشیاء نامناسب تلقی می‌شدند. محرک‌های بدی مانند شوک برای افراد تحت درمان انجام می‌شد. این روش موفقیت‌آمیز نبود. افراد مبتلابه فتیش نیز از نظر رفتاری با تغییر مکان مجدد ارگاسم تحت درمان قرارگرفته‌اند تا به آن‌ها در توسعه پاسخ‌های جنسی به محرک‌های مناسب که در غیر این صورت خنثی بوده‌اند، کمک کند. این روش درمانی تنها موفقیت محدودی داشته است.

اکثر افرادی که فتیش دارند، هرگز به دنبال معالجه نیستند. بیشتر آن‌ها در شرایط فرهنگی مناسب قادر به دستیابی به رضایت جنسی هستند. از سال 2002، به نظر می‌رسد جامعه آمریکا نسبت به گذشته تحمل بیشتری نسبت به افراد دارای فتیش داشته و بنابراین تقاضا برای درمان حرفه‌ای و مراجعه به مشاوره سلامت روان کاهش‌یافته است.

بیشتر افراد دارای فتیش تمایلی به تغییر یا از بین بردن آن ندارند. اکثر مواردی هم که به عنوان شرط ادامه ازدواج خواستار رسیدگی شده‌اند، موفقیت‌آمیز نبوده است. اکثر فتیش ها نسبتاً بی‌ضرر هستند زیرا افراد دیگر را درگیر نمی‌کنند و فرد را در معرض خطر قرار نمی‌دهند.

جلوگیری از اختلال فتیشیسم

اکثر کارشناسان اتفاق‌نظر دارند که ارائه راهنمایی‌های جنسیتی در موقعیت‌های مناسب فرهنگی از ایجاد فتیش جلوگیری می‌کند. منشأ برخی از فتیش ها ممکن است ارتباط تصادفی بین یک شیء خاص یا وضعیت و رضایت جنسی باشد. هیچ راهی برای پیش‌بینی مانند ارتباط وجود ندارد.