خواص درمانی گل شقایق وحشی + نحوه مصرف
شقایق گونه‌های مختلفی دارد. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک‌گونه از شقایق که مخدر بوده و خواص دارویی نیز دارد اشاره‌شده است.
نام علمی:
Papaver rhoeas L. نام فرانسه Coquelicot و نام انگلیسی آن Red poppy می‌باشد. نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، شقایق، شقایق سرخ، خشخاش منثور و خشخاش‌بری نامیده شده است.
مواد روئدین، مورفین، پارامورفین و نارکوتین و در ضمن دو ماده‌ی رنگی، لعاب، قند، صمغ، روژنین، اسیدرآدیک و اسید پاپاوریک نیز در آن تشخیص داده‌شده است.
تصویر شقایق وحشی
تیره گیاه:
خشخاش Papaveraceae
نوع گیاه:
بوته
مشخصات ظاهری:
گیاهی است علفی و یک‌ساله با ساقه‌ای به ارتفاع حدود 80 سانتی‌متر گاهی موارد بیشتر، برگ‌های آن کرک دار و پهنک‌برگ‌ها منقسم به تقسیمات عمیق دندانه‌دار بخصوص در قسمت انتهایی ساقه است. در انتهای ساقه، گل دهنده و گل‌های آن درشت و سرخ‌رنگ که در ته جام اغلب گل‌ها لکه سیاهی رؤیت می‌شود. میوه‌اش شبیه به خشخاش مزروع (گُرزِگیاه تریاک) ولی در ابعاد کوچک‌تر و محتوی دانه‌ای سیاه‌رنگ می‌باشد.
طبیعت شقایق سرخ:
طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن خیلی سرد و خشک می‌شود.
رویش جغرافیایی:
در اغلب نواحی معتدله آسیا، اروپا و شمال غرب آفریقا انتشار دارد. در ایران نیز بیشتر در استان‌های حاشیه دریای خزر، آذربایجان، چهارمحال و بختیاری، خوزستان، کرمان و فارس یافت می‌شود.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در گل شقایق:
مواد روئدین، مورفین، پارامورفین و نارکوتین و در ضمن دو ماده‌ی رنگی، لعاب، قند، صمغ، روژنین، اسیدرآدیک و اسید پاپاوریک نیز در آن تشخیص داده‌شده است.
بخش مورداستفاده:
گل. در ضمن میوه (گرزگیاه)، برگ و ریشه‌ی گیاه نیز خواص دارویی دارند. گرز گیاه را چنانچه خراش داده یا تیغ بزنند شیرابه‌ای از آن خارج می‌شود که مخدر است و خواص دارویی دارد.
نحوه مصرف:
معمولاً گل شقایق را به‌صورت دم‌کرده یا جوشانده استفاده می‌کنند.
خواص درمانی گل شقایق:
شقایق وحشی چه خواصی دارد؟
- مسکن و مخدر ضعیف
- خواب‌آور و آرام‌بخش
- مسکن سرفه‌های مقاوم و خلط‌آور
- ضد سیاه‌سرفه و تب‌بر
- تسکین‌دهنده دردهای سیاتیک و ضد یرقان
- نرم‌کننده سینه و ضد نفس‌تنگی
- نرم‌کننده و ضدالتهاب
- کاهنده ورم‌ها و ضد برونشیت
- معرق در ذات الجنب و ضد تب‌های دانه‌ای می‌باشد
- برای نزله‌های ششی، آنژین‌ها، بیماری‌های سینه، زکام، گلودرد و آسم نیز مفید است
- در استعمال خارجی جوشانده گل شقایق به‌صورت غرغره التیام‌بخش ناراحتی‌های مخاط دهان می‌باشد.
خواص درمانی گرز و شیرابه موجود در آن:
مخدر، مسکن دردهای عمومی، آرام‌بخش، تقویت‌کننده بدن، ضد تب و خواب‌آور بخصوص برای اشخاص مسن و کودکان می‌باشد.
خواص درمانی برگ و دانه‌ی سیاه‌رنگ داخل گُرز گیاه:
تسکین‌دهنده حرارت کبد و قطع کننده سیلان رحم می‌باشد. خواص برگ و تخم داخل کپسول شقایق سرخ از خشخاش معمولی (خشخاش تریاک) قوی‌تر است.
نکته:
شقایق در جامعه گیاهی به‌عنوان تریاک بی‌زیان معروف است به دلیل اینکه آلکالوئیدهای سمّی در آن وجود ندارد.
