ماسک فیلتردار یا سوپاپ دار؟ تفاوت ها را بشناسیم!

ماسک فیلتردار

ماسک های فیلتردار نمونه ای از تجهیزات تنفسی هستند که در آن متریال های استفاده شده به عنوان فیلتر، مهم ترین قسمت ماسک محسوب می‌ شوند. وظیفه فیلتر این است که تا حد ممکن آلاینده‌ ها و ذرات ریز موجود در هوا را فیلتر کنند. در بین انواع مختلف این مواد، نانوالیاف موثر ترین فیلتر برای ماسک‌ های تنفسی به شمار می‌ رود.

تفاوت فیلتر و سوپاپ در ماسک های تنفسی

یکی از رایج ترین اشتباهاتی که در رابطه با ماسک های تنفسی وجود دارد، این است که ماسک های تنفسی سوپاپ دار را به عوان ماسک فیلتردار می شناسند. سوپاپ قطعه ای (معمولا پلاستیکی) است که روی ماسک نصب می شود و به تسهیل عمل بازدم کمک می کند. این سوپاپ از جنس سیلیکون است و طوری طراحی می شود که از ورود هوای بیرون به داخل ماسک، از طریق داخل دریچه سوپاپ، جلوگیری کند. از جمله ماسک سوپاپ دار می توان به ماسک های سوپاپ دار N95 و N99 اشاره کرد که در دو دسته‌ی مصارف صنعتی و عمومی تقسیم‌ بندی میشوند.

اما در ساخت ماسک های فیلتردار از متریال های مختلفی جهت فیلتر آلاینده ها استفاده می شود. یکی از این متریال ها، سطوح نانو الیاف است که نقش مهمی در فیلتراسیون هوا دارد. در واقع هر چقدر میزان ظرافت الیاف موجود در فیلتر ماسک بیشتر باشد، ذرات کوچکتری فیلتر می ‌شوند.

کاربرد انوع ماسک های سوپاپ دار و فیلتردار

ماسک های سوپاپ دار، در دو دسته ماسک های مصارف صنعتی و عمومی نانو پاک قرار می گیرند. این ماسک ها کاربرد های مختلفی از جمله استفاده برای آلودگی هوا، جلوگیری از انواع بیماری های ویروسی و باکتریایی، برای کارکنان بیمارستان، آزمایشگاه و کلیه مصارف عمومی دارد. از طرفی باید بدانیم این ماسک ها توانایی فیلتر کردن گاز های مصنوعی، بخارهای شیمیایی و بخار ناشی از مواد نفتی مانند گازوئیل و بنزین را ندارند.

اما ماسک فیلتردار در دسته ماسک های مصارف صنعتی نانوپاک طبقه بندی می شوند. استفاده از ماسک های فیلتردار برای کار با هر گونه مواد شیمیایی، آلاینده های صنعتی به ویژه در برابر زغال سنگ، سیلیس، سنگ آهن، گرافیت، کائولن، روی، گرد و غبار آلومینیوم و … مناسب است. از جمله مصارف ماسک های فیلتردار در نجاری، کشاورزی، سمپاشی، نقاشی، لحیم کاری، دارویی، صنعت فولاد و … است.

مدت زمان استفاده از ماسک فیلتردار

اصولا ماسک های تنفسی وسیله‌ ای یک بار مصرف هستند. اما ماسک های فیلتردار قابلیت استفاده مجدد و طولانی مدت را دارند. به عنوان مثال ماسک نیم صورت دو فیلتره نانو پاک با طول عمر 5 سال، دارای فیلترهای پلیسه دار و قابل تعویض P3  است که حداقل راندمان 99.95٪ در 0.3 میکرون و مقاومت تنفسی 3 mbar با سرعت جریان 47.5 لیتر در دقیقه برای هر فیلتر را دارد.

ماسک مناسب برای سیلیس

سیلیس در صنایع مختلفی مثل شیشه، ریخته‌گری، ساختمان، سرامیک و صنایع شیمیایی کاربرد دارد. سیلیس ترکیب اصلی خاک، شن، گرانیت و بسیاری دیگر از مواد معدنی است که کوارتز یکی از رایج‌ترین شکل‌های آن به شمار می‌رود. ذرات سیلیس به راحتی وارد دستگاه تنفسی شده و ریه‌ها را هدف می‌گیرد. بدین شکل، بدن فرد مستعد ابتلا به بیماری ‌های وخیم‌ نظیر سل می‌شود. بنابراین استفاده از ماسک مناسب برای سیلیس می تواند خطرات تنفسی ناشی از سیلیس را کاهش دهد.

تأییدیه ماسک ‌های تنفسی  NIOSH

مؤسسه ملی ایمنی و سلامت شغلی (NIOSH) یک آژانس فدرال است که مسئول آزمایش و تأیید ماسک ‌های تنفسی مورد استفاده در ارتباط با آفت ‌کش ‌ها (و سایر حفاظت ‌های تنفسی غیر معدنی) است. فیلتر ماسک ها بر اساس مقاومت در برابر تخریب روغن و راندمان فیلتر طبقه بندی می شوند. سطوح طبقه بندی مقاومت در برابر تخریب روغن می توان گفت  Nمقاوم در برابر روغن نیستR  مقاوم در برابر روغن، و Pمقاوم در برابر روغن است. راندمان فیلتر برای هر سطح طبقه بندی ممکن است 95، 99 یا 100 درصد باشد. لیست زیر لیستی است که چندین نوع ماسک تنفسی را تحت سیستم طبقه بندی NIOSH نشان می دهد:

• ماسک های ذرات بدون نیرو، فیلتر های N، P و R
• فقط ماسک های ذرات برقی (فیلتر های سری 100)
• ماسک های کارتریجی شیمیایی
• ماسک های گاز با قوطی
• ماسک های هوای عرضه شده
• دستگاه تنفس مستقل

فرمولاسیون محصول، میزان سمی بودن و نوع کاربرد بر انتخاب نوع ماسک مورد نیاز تأثیر می گذارد. تولیدکنندگان مواد شیمیایی مختلف، از معیارهای تایید شده توسط EPA برای تعیین الزامات ماسک تنفسی PPE  بر روی برچسب ها استفاده می کنند.

ماسک فیلتردار نانو پاک

تمامی مراحل طراحی و تولید ماسک فیلتردار نانو پاک و انواع ماسک مخصوص سیلیس توسط متخصصان مجموعه دانش بنیان نانو تار پاک انجام شده و مورد تایید ستاد نانو ریاست جمهوری و همینطور وزارت بهداشت قرار گرفته است. کلیه ماسک های این مجموعه موفق به اخذ تائیدیه های داخلی و خارجی معتبر، مثل سازمان انرژی اتمی ایران، و همچنین آزمایشگاه نلسون امریکا شده است. نانو تار پاک با بومی سازی تکنولوژی نانو الیاف، این ماسک های صنعتی را طراحی نموده که از نظر کیفیت و قیمت، با برند های جهانی رقابت می‌ کند.

نانو تار پاک را بشناسیم

مجموعه نانو تار پاک یک مجموعه دانش بنیان است که با هدف ارتقا سطح زندگی با به کارگيري تکنولوژی روز در تولید و ارائه انواع ماسک های تنفسی فعالیت می کند. این مجموعه با برخورداری از امتیا زهای ویژه ای نظیر پرسنل متخصص و مجرب در زمینه های نساجی، نانو تکنولوژی ، فیزیک، مهندسی شیمی، بیوتکنولوژی، مهندسی برق و مکانیک در زمینه تولید نانوالیاف برای مصارف گوناگون فعالیت می کند.

این مجموعه پس از چندین سال تحقیق و مطالعه و بررسی محصولات کشورهای صاحب برند در زمینه تولید تجهیزات ایمنی، در سال 1392 برای اولین بار در ایران، موفق به ساخت ماسک صنعتی ارتقاء یافته با نانوالیاف شد. به کارگیری تکنولوژی نانوالیاف در ساخت ماسک، طبق استاندارد EN149 ماسک صنعتی را در کلاس ماسک های FFP3 قرار می دهد که پیش از این در کشور تولید نمی گردید.