کاردرمانی بزرگسالان؛ تکنیک‌های بازتوانی و راهکارهای توانبخشی

برخی از بیماری‌هایی که افراد بزرگسال را درگیر می‌کند، سبب بروز ناتوانی‌های جسمی، شناختی، روحی و اجتماعی می‌شوند. ‌در این مقاله می‌خواهیم در رابطه با کاردرمانی بزرگسالان، تکنیک‌های بازتوانی و راهکارهای توانبخشی آن صحبت کنیم.

چرا بزرگسالان به کاردرمانی نیاز دارند؟

فیزیوتراپی، توانبخشی و کاردرمانی بزرگسالان، شاخه‌ای از مراقبت‌های توانبخشی است که به افراد دارای مشکلات جسمی، ذهنی و یا روانی کمک می‌کند تا استقلال را در تمام زمینه‌های زندگی خود به‌دست آورند.

توانبخشی و کاردرمانی بزرگسال به افراد کمک می‌کند تا مهارت‌هایی که قبلاً داشته‌اند و اکنون از بین رفته است را مجدداً به‌دست آورند و در نحوه‌ی انجام مهارت‌های قبلی، مسیر بهبودی را پیش گیرند تا از پیشروی بیماری و ناتوانی‌های بیشتر جلوگیری شود.

توانبخشی و کاردرمانی بزرگسالان، بر تقویت مهارت‌های حرکتی و مهارت‌های شناختی متمرکز است تا افراد را قادر سازد که فعالیت‌های ADL وIADL را مستقلاً انجام دهند.

افراد بزرگسال به دلایل مختلفی مانند: آسیب‌های نخاعی، سکته مغزی و یا داشتن زمینه ژنتیکی، ممکن است دچار ناتوانی‌هایی مثل؛ مشکل در راه رفتن و جابه‌جایی، مشکل در حرکت دادن اندام فوقانی (دستان) و تنه، مشکل در حفظ تعادل و مشکل در انجام حرکات ظریف و درشت شوند.

 توانبخشی و کاردرمانی بزرگسال برای چه افرادی مناسب است؟

توانبخشی و کاردرمانی بزرگسالان، برای افرادی که در اثر صدمات و بیماری‌های نورولوژیک، ارتوپدی و روماتولوژی دچار کاهش توانایی‌های جسمی شده‌اند و عملکرد آن‌ها در زندگی روزمره دچار مشکل شده است، به کار گرفته می‌شود.

افرادی که دارای بیماری‌های زیر می‌باشند می‌توانند از این خدمات استفاده کنند:

• پارکینسون
• ام اس
• ضربه‌ی مغزی
• سکته‌ی مغزی
• فلج مغزی
• تومورهای مغزی و نخاعی
• دمانس و آلزایمر
• اختلالات ارتوپدیک (شکستگی‌ها و جراحی‌های ارتوپدی)
• آرتریت و آرتروز
• تنگی کانال نخاعی
• انواع دیسک ستون فقرات
• آسیب‌های و ناهنجاری‌های اسکلتی-عضلانی

با وجود این مشکلات زندگی برای افراد با وجود محدودیت‌های جدید سخت خواهد شد، اما یک درمانگر می‌تواند با ارائه خدمات کاردرمانی بزرگسالان باعث بهبود وضعیت و عملکرد فرد شود.

انواع رویکردهای کاردرمانی بزرگسالان

کاردرمانی بزرگسالان دارای رویکردهای متعددی است. در ادامه به 4 رویکرد رایج کاردرمانی بزرگسالان، اشاره می‌کنیم:

1- کاردرمانی شناختی بزرگسالان:

کاردرمانی شناختی بزرگسالان، با ارزیابی مهارت‌های بینایی، مهارت‌های درکی-حرکتی و یکپارچگی حسی به تقویت توجه، تمرکز، حافظه و ادراک در افراد می‌پردازد. این رویکرد می‌تواند شامل مجموعه‌ای از تمرینات و راهکار شناختی در جهت حل مسئله، کنترل استرس و اضطراب، مدیریت احساسات، توانایی قضاوت مناسب، کمک به تصمیم گیری، تغییر الگوهای منفی ذهن و جایگزین کردن آنها با امید، انگیزه و روحیه‌ی قوی است.

2- کاردرمانی جسمی- حرکتی بزرگسالان:

کاردرمانی جسمی بزرگسال می تواند شامل تقویت و بازتوانی حرکات ظریف و درشت بدنی باشد. حرکات ظریف به فعالیت‌های می‌گویند که نیاز به دقت و هماهنگی بیشتر چشم دست دارد.

بازتوانی حرکات درشت یا Gross Motor شامل تقویت عضلات بزرگ بدن مثل عضلات کمربند لگنی، عضلات تنه، کمربند شانه ای و… می‌باشد.

 3- کاردرمانی اجتماعی بزرگسالان:

روابط اجتماعی و ارتباط با همنوعان یک بخش مهمی از زندگی بزرگسالان را تشکیل می‌دهد. کاردرمانی اجتماعی افراد را از لحاظ عملکرد جسمی و روحی برای ارتباط با دیگران، حل مسائل اجتماعی، همکاری و تعامل آماده می‌کند.

4- کاردرمانی حرفه‌ای بزرگسالان:

در دنیای امروز کار فعالیتی است که به منظور تامین معاش و برای کسب درآمد جهت رفع نیازهای اساسی فرد انجام می‌شود. اما بطور کلی کار از نظر تعریف بهداشت جهانی و سلامت به فعالیت معنا داری که حدود یک سوم از وقت روزانه هر فرد را به خود اختصاص می‌دهد می‌گویند.

بنابراین کار می‌تواند شامل حرفه‌ی پول ساز هر فرد، خانه‌داری، فعالیت‌های اوقات فراغت و حتی استراحت و خواب باشد. کاردرمانی حرفه‌ای بزرگسالان به افراد کمک می‌کند چناچه به دنبال شرایط جدید پیش آمده قادر به ادامه کار خود نیستند، تا حد امکان به کار بازگردند و یا یک کار مناسب با سطح توانایی خود پیدا کنند.

 یک متخصص توانبخشی در کاردرمانی بزرگسالان، از چه روش‌هایی استفاده می‌کند؟

غالباً متخصصان کادرمانی، فیزیوتراپی و توانبخشی، برای ارائه خدمات به بزرگسالان ، از تکنیک‌های کنترل درد فعال، بازآموزی عصبی عضلانی، تکنیک‌های تنظیم تون عضلانی، آموزش مهارت‌های ارتباطی،  بازآموزی حرکتی،  آموزش انجام فعالیت‌های ADL و IADL و… استفاده می‌کنند. بطور کلی کاردرمانی بزرگسال شامل ارتقا مهارت‌های حرکتی، شناختی، اجتماعی و روانی است.

همچنین به افراد کمک می‌کند که در هر شرایطی که هستند امید به زندگی، انگیزه و شوق خود را افزایش دهند و یا به حفظ آن کمک کنند. کاردرمانی بزرگسال گاهی به صورت جلسات فردی و گاهی متناسب با نیاز فرد به صورت جلسات گروهی برگذار می‌شود.

 برای کسب اطلاعات بیشتر و دقیق تر در رابطه با کاردرمانی بزرگسالان و دسته بندی کامل‌تری از آن می‌توانید به لینک زیر مراجعه کنید:

  منبع:  مرکز توانبخشی ایستا