متأسفانه این روزها شیوع بیماری‌ها و عفونت‌هایی که از طریق ارتباطات جنسی منتقل می‌شوند بسیار گسترده شـده است و تمام افرادی که از نظر جنسی فعال هستند در معرض خطرات ناشی از این بیماری‌ها قرار دارند.
بـرخـی از آن‌ها با درد، زخم و ترشحات زیاد همراه هستند امـا سـایر آن‌ها بدون هیچ‌گونه نشانه‌ای بوده و برای مدت‌زمان طـولانی به‌صورت نهفته باقی‌مانده و ممکن است سهواً بـه دیگران منتقل شوند.
تعدادی از بیماری‌ها قابل‌درمان بـوده و بـرخـی دیـگـر درمان‌ناپذیرند.
کسانی که می‌خواهند برای اولین بار با فردی ارتباط جنسی برقرار کنند باید مراقب باشند و از خود محافظت کنند.
بهتر است پیـش از انجام هرگونه رابطه‌ای کلیه آزمایش‌های پزشکی را انـجـام دهـیـد تـا از سـلامـت فردی خود و شخص مقابل آگاهی لازم را به دست آورید.
در این بخش برای بالا بردن اطلاعات شما در مورد مسائل جنسی و بیماری‌هایی که سلامت جنسی شما را به خطر می‌اندازند لیستی از شایع‌ترین بیماریهای مقاربتی یا بیماریهای آمیزشی (STDs) را به‌طور خلاصه فراهم آورده‌ایم.
شما را آگاه می‌کنیم که این قبیل بیماری‌ها چگونه منتقل می‌شوند، علائم آن‌ها چیست و روش‌های درمانی هر یک به چه صورت انجام می‌پذیرد.
الف) بیماریهای مقاربتی آمیزشی درمان‌پذیر:
۱. سوزاک
روش انتقال: از طریق ارتباط دهانی، مهبلی، مقعدی و همچنین از طریق مادر آلوده به فرزند در هنگام بارداری
علائم:
برای مردان: ترشحات زردرنگ و غلیظ آلت تناسلی، احساس سوزش به هنگام دفع ادرار
برای خانم‌ها: افزایش ترشحات مهبلی، سوزش به هنگام خروج ادرار و خونریزی‌های نامرتب قاعدگی
درمان: آنتی‌بیوتیک‌ها
۲. سفیلیس
روش انتقال: ارتباط دهانی، مهبلی، مقعدی و یا از طریق لمس کردن قسمت‌های عفونی
علائم: پس از گذشت مدت‌زمان ۲ تا ۴ هفته پس از ابتلا به بیماری زخم‌های شدید گرد و بی‌دردی در محل عفونی‌شده پدید می‌آیند
درمان: پنیسیلین
۳. کلامدیا
روش انتقال: ارتباط دهانی، مهبلی، مقعدی
علائم:
در مردان: احساس درد به هنگام خروج ادرار، ترشحات آلتی و بروز گلودرد در صورت وجود ارتباط دهانی
در زنان: نیز دفع ادرار همراه با درد شدید، ترشحات مهبلی و گلودرد در صورت ارتباط دهانی
درمان: آنتی‌بیوتیک‌ها
ب) بیماریهای مقاربتی غیرقابل درمان:
۱. ویروس تبخال انسانی (HSV) نوع اول
روش انتقال: لمس کردن، بوسیدن و یا برقراری تماس جنسی با نقاط حامل ویروس مثل جوش‌ها و خراش‌ها. ارتباط دهانی
علائم: زخم‌های سرد و جوش‌های خیلی گرم که بر روی لب‌ها، داخل حفره دهان، گلو و در موارد نادر بر روی آلت تناسلی ظاهر میشود.
درمان: داروهایی برای درمان موضعی تجویز می‌شوند مثل آسایکلویر و یا والاکسیکلویر. به خاطر داشته باشید که این روش‌های درمانی تنها رشد بیماری را متوقف و یا کند می‌کنند ولی بیماری به‌طور کامل درمان نمی‌شود و از بین نمی‌رود.
۲. ویروس تبخال دستگاه تناسلی (HSV) نوع دوم
روش انتقال: ارتباط دهانی، مهبلی و یا مقعدی.
علائم: ایجاد برآمدگی‌های قرمزرنگ و دردناک در اطراف آلت تناسلی، پایین باسن و ران‌ها. البته ممکن است این برآمدگی‌ها در خانم‌ها درون مهبل و رحم نیز پدید آیند. دفع ادرار همراه با درد شدید، تب، درد و ورم سینه‌ها و سایر غدد از دیگر نشانه‌های این بیماری می‌باشند.
بیشتر بخوانید: تبخال ناحیه تناسلی | علائم، دلایل و درمان تبخال ناحیه تناسلی
درمان: داروهای تجویزشده توسط پزشک معالج از قبیل آسایکلویر، فامسیا کلویر و والاکسی سایکلویر. به خاطر داشته باشید که مصرف این داروها تنها رشد این بیماری را متوقف می‌کنند و به‌منزله نوعی درمان قطعی جوش‌های آلت تناسلی به شمار نمی‌روند.
۳. ویروس هپاتیت: E,D,C,B,A
روش انتقال: ارتباط جنسی به ویژه ارتباط مقعدی (و یا تماس با مدفوع آلوده) که بیشتر مربوط به نوع A است، تزریق خون آلوده (به ویژه در نوع C,B).
علائم: نشانه‌های این بیماری تقریباً شبیه به آنفلوانزاست و در موارد شدیدتر با تب، دردهای شکمی، استفراغ، یرقان (زردی پوست و چشم‌ها) همراه است.
بیشتر بخوانید: راه های انتقال انواع هپاتیت
درمان: استراحت مطلق، مصرف مایعات و گاهی اوقات نیز مصرف آنتی‌بیوتیک برای جلوگیری از بروز باکتری‌های نهفته. برای هپاتیت B نوعی واکسن درست‌شده است اما باید توجه داشت که واکسن‌ها تنها از ابتلا به بیماری جلوگیری می‌کنند و نوعی روش درمانی به‌حساب نمی‌آیند.
۴. زگیل آلت تناسلی (برآمدگی ویروسی در انسان یا HPV)
بیماری های مقاربتی | زگیل تماسلی
روش انتقال: از طریق ارتباط جنسی و یا تماس با حوله و لباس‌های آلوده.
بیشتر بخوانید: زگیل تناسلی چیست؟ | علائم، تشخیص و درمان زگیل تناسلی
علائم:
برای مردان: ظاهر شدن زگیل‌های بدون درد (معمولاً شبیه به گل‌کلم) بر روی قضیب، پوست ختنه‌گاه، بیضه‌ها و مجرای پیشاب داخلی.
در خانم‌ها: این زگیل‌ها بر روی فرج و لب‌های آن، دیواره مهبل و داخل رحم ظاهر می‌شوند. همچنین این امکان وجود دارد که زگیل‌ها در اطراف مقعد و یا حتی در روده نیز هم در مردان و هم زنان پدید آیند
درمان: زگیل‌ها را می‌توان از طریق انجماد، سوزاندن و جراحی لیزیک برداشت؛ اما هیچ تضمینی برای عدم رشد مجدد آن‌ها وجود ندارد.
۵. ایدز (سندرم اکتسابی فقدان ایمنی بدن) و HIV (ویروس انسانی کمبود مصونیت بدن)
روش انتقال: ارتباط جنسی، تزریق خون آلوده، و همچنین انتقال بیماری از مادر آلوده به جنین در طول زمان بارداری، وضع حمل و یا شیر دادن به نوزاد.
بیشتر بخوانید: بیماری ایدز(HIV) | راه های انتقال ایدز | علائم و درمان ایدز
علائم: HIV نشانه‌هایی شبیه به آنفلوانزای خفیف را دارد و ممکن است پیش از اینکه ایدز آشکار شود برای سال‌های متمادی نهفته باقی بماند. نشانه‌های ایدز نیز شامل تب، کاهش وزن، خستگی بیش‌ازاندازه، اسهال و عفونت‌هایی که در برخی موارد نادر منجر به بروز سرطان می‌شوند (مثل تومور سرطانی کاپوسیز) و ذات‌الریه می‌باشد.
درمان: مخلوطی از داروهای ضدویروس و آن‌هایی که رشد سلول‌های بیماری را متوقف می‌کنند و سایر داروها.
پیشگیری از بیماری های مقاربتی
چگونه از بیماری های مقاربتی جلوگیری کنیم؟
- برای پیشگیری از بیماریهای مقاربتی باید از نزدیکی با افرادی که در ناحیه تناسلی خود دچار زخم، خارش، سوزش و یا سایر علائم هستند اجتناب شود.خطرناکترین بیماریهای مقاربتی
- به خاطر داشته باشید به هنگام مقاربت جنسی استفاده از کاندوم لاتکس را قبل از داشتن نزدیکی فراموش نکنید. اگر از ترکیبات لوبریکانت استفاده می‌کنید دقت کنید به هنگام استفاده از کاندوم لاتکس از لوبریکانت هایی باید استفاده کنید که پایه آبی دارند. جلوگیری از ایدز با کاندوم میسر میشود. در مورد سایر بیماریهای مقاربتی نیز استفاده از کاندوم گزینه بسیار مناسبی است. بهتر است نحوه استفاده مناسب و صحیح از کاندوم را بیاموزید.
- از به اشتراک گذاشتن حوله و وسایل شخصی خود با دیگران اجتناب کنید.
- دست‌های خود را قبل و بعد از مقاربت جنسی بشویید.
- واکسیناسیون مربوط به هپاتیت بی را انجام دهید. واکسیناسیون به هپاتیت بی در سه مرحله صورت می‌گیرد.
- برای بررسی احتمال وجود اچ آی وی تست‌های لازم را انجام دهید.
- اگر از مواد مخدر و یا الکل استفاده می‌کنید به خاطر داشته باشید که در حین مصرف مواد مخدر یا مشروبات الکلی احتمال داشتن نزدیکی محافظت نشده افزایش می‌یابد بنابراین باید مراقب باشید.
در نظر داشته باشید که تنها راه پیشگیری از بیماریهای مقاربتی نداشتن نزدیکی جنسی است. ابتدا تصور بر این بود استفاده از کاندوم‌هایی که دارای ترکیب nonoxynol-9 می‌باشند می‌تواند به از بین بردن ارگانیسم‌هایی که سبب بروز بیماریهای مقاربتی می‌شوند کمک کند. تحقیقات جدید نشان می‌دهد چنین ترکیبی سبب تحریک واژن و دهانه رحم خانم‌ها میشود و بنابراین ریسک انتقال عفونت‌های مقاربتی را افزایش می‌دهد. امروزه توصیه میشود از مصرف کاندوم‌های حاوی ترکیب nonoxynol-9 اجتناب شود.
و اما چطور می‌توان مانع از انتشار بیماریهای مقاربتی گردید؟
برای پیشگیری از بیماریهای مقاربتی انتقال آن به سایر افراد:
- تا قبل از مراجعه به پزشک و انجام آزمایش تشخیص بیماریهای مقاربتی از داشتن نزدیکی جنسی اجتناب کنید.
- برای پیشبرد روند درمان توصیه‌های پزشک را رعایت و دنبال کنید.
- هر زمان که قصد نزدیکی جنسی داشتید از کاندوم استفاده کنید.
- تا زمانی که پزشک به شما اجازه نداده است از داشتن نزدیکی جنسی اجتناب کنید.
- برای انجام چکاپ های منظم به مطب پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
- از سلامت و یا درمان شریک جنسی خود اطمینان حاصل کنید.
