الماس را چگونه تشخیص دهیم

در این مطلب خواهیم آموخت که الماس های حقیقی و اصل را چگونه از بدل آن تشخیص دهیم، باما همراه باشید 🙂

الماس دانه تبلور کربن است و جزو سنگ‌های قیمتی به شمار می‌آید.

دانه‌های تبلور کربن تشکیل نمی‌شود مگر آنکه کربن سخت فشرده و در همان حال بسیار گرم شود. دانه‌های تبلور کربن معمولاً در عمق زمین یافت می‌شود. شاید جاهایی که الماس در آن‌ها یافت شده گلوگاه آتش‌فشان‌های خاموش باشند. اگر چنین باشد، قله این آتش‌فشان‌های قدیمی توسط باد و آب ساییده شده است.

دقت داشته باشید که برخی از الماس‌های تولیدشده در آزمایشگاه‌ها مصنوعی‌اند، اما مانند یک الماس واقعی هستند. آن‌ها قیمتی کمتر از الماس استخراج‌شده دارند، اما عمدتاً ازلحاظ شیمیایی شبیه الماس‌های طبیعی هستند. اظهارنظر در خصوص تفاوت بین یک الماس طبیعی و سنتتیک خارج از این مقاله بوده و بهتر است توسط یک متخصص مشخص شود. هیچ راهی وجود ندارد که صد درصد اطمینان حاصل کرد یک الماس واقعی باشد، مگر آن‌که یک گواهی‌نامه معتبر برای آن صادرشده باشد. درصورتی‌که در تهران هستید بهترین راه مراجعه به آزمایشگاه دانشگاه شهید بهشتی واقع در ولنجک است.

الماس اصل را چگونه بشناسیم؟

ترفند های تشخیص الماس اصل از بدل

استفاده از ذره‌بین جواهرسازها

از لوپ (ذره‌بین جواهرسازها) برای تشخیص الماس اصل استفاده کنید. لوپ که یک ذره‌بین باقدرت ١٠X  است، می‌تواند به شما در مورد شناسایی اصل بودن الماس کمک شایانی بکند تا ناخالصی موجود در الماس را پیدا کنید! ناخالصي (Inclusion) چيست؟ ناخالصي هرگونه بي‌نظمي قابل‌مشاهده در گوهر را که به‌وسیله چشم غيرمسلح يا با استفاده از ابزار‌هايي همانند لوپ يا ميکروسکوپ قابل‌رؤیت باشد، مي‌گويند. «ناخالصي» مي‌تواند عنصري مانند کريستال‌هاي معدني جامد يا مايعي باشد که حفره (Cavity)  را پرکرده يا ممکن است حفره‌اي پر نشده، شکستگي يا خطوط رشدي (Growth Zoning) باشد. الماس‌های بدل کاملاً بی‌نظیر به نظر می‌رسند، درصورتی‌که الماس‌های اصل که از معدن‌ها استخراج می‌شوند، حتی با بهترین برش‌ها دارای ناخالصی هستند که به‌راحتی می‌توانید چک کنید.

شناسایی الماس اصل با آزمون مه یا همان بخار دهان

همان‌طور که می‌دانید الماس واقعی گرما را حفظ نمی‌کند. درنتیجه شما بین ٤ الی ٦ ثانیه جلوی دهانتان بگیرید و ‌ها کنید که بخار دهان سنگ را بگیرد، اگر بخار جمع نشود یا روی سنگ به‌کندی جمع شود، حتماً تقلبی است. سنگ الماس در جذب نکردن گرما مانند آینه یا صفحه‌نمایش تلفن همراه شما است.

شناسایی الماس اصل با انعکاس نور

انعکاس نور در یک الماس اصل در زاویه‌های مختلف خاکستری‌رنگ است. اگر شما انعکاس رنگی مشاهده کردید، مطمئن باشید الماس بدل است.

تشخیص الماس اصل با حرارت

سنگ‌های واقعی گرما را به‌سرعت پراکنده می‌کنند و با گرماسنج، گرم نمی‌شوند. این کار حدود ٣٠ ثانیه طول می‌کشد و به سنگ آسیبی نمی‌رساند. همچنین می‌توانید با یک فندک الماس را به مدت ٣٠ ثانیه گرم‌کنید و آن را مستقیماً در آب سرد قرار دهید. اگر شیشه باشد از درون خرد می‌شود، اما اگر الماس باشد، هیچ اتفاقی نمی‌افتد.

چگونه الماس واقعی را بشناسیم؟

خراش دادن روی سنگ

این‌یکی از ساده‌ترین راه‌های تشخیص الماس اصل از بدلی است. ازآنجایی‌که الماس یکی از سخت‌ترین سنگ‌های جهان است به‌راحتی و با استفاده از یک سطح خشن دچار سایش نمی‌شود. اگر سنگ قیمتی شما بعد از انجام این کار بدون خط و خطوطی باقی ماند، شما یک الماس بی‌عیب و نقص دارید. توصیه می‌شود الماس را با چیزی خراش ندهید. اگر واقعی باشد، نمی‌توانید آن را خراش دهید، اما ممکن است روی آن رد باقی بگذارید یا آن را بشکنید، زیرا الماس‌ها محکم‌اند، اما درعین‌حال شکننده نیز هستند. از طرف دیگر درصورتی‌که سنگ شما الماس واقعی هم نباشد، با خراش دادن آن جواهری را که شبیه یک الماس است، از بین می‌برید.

خراش دادن با سنگ

با سنگ اصل الماس به‌راحتی می‌توانید روی یک سمباده خط بیندازید، در صورتی این کار را انجام دادید و خطی روی سمباده ایجاد نشد، مطمئن باشید این سنگ بدل است، همچنین می‌توانید روی شیشه انجام دهید، سنگ اصل به‌راحتی شیشه را خراش می‌دهد.

شناسایی الماس اصل با انداختن داخل آب

درصورتی‌که سنگ را داخل آب فرستادید و داخل آب نرفت، حتماً بدل است. شما می‌توانید یک الماس واقعی را در آب ببینید. اگر نتوانستید سنگ را ببینید، احتمالاً کوارتز یا شیشه است.

تابش نور UV به سنگ

تابش نور UV به الماس یکی از راه‌های تشخیص الماس اصل از بدل است که البته خیلی‌ها این روش را قبول ندارند. بعضی‌ از الماس‌ها خاصیت‌ فلورسنسی‌ دارند که‌ حدود ۵۰‌ درصد الماس‌های‌ موجود در بازار این‌ خاصیت‌ رادارند و از این‌ تعداد ۵۰ درصد، حدود ۱۰ درصد آن‌ها دارای‌ خاصیت‌ فلورسنسی‌ بسیار قوی‌ هستند، ‌به‌طوری‌که‌ حتی‌ تحت‌ نور خورشید که‌ مقداری UV ‌دارد نیز خاصیت‌ فلورسنسی‌ نشان‌ می‌دهند. معمولاً اکثر الماس‌ها که‌ دارای‌ خاصیت فلورسنسی‌اند، این‌ خاصیت‌ را به‌ رنگ‌ آبی‌ نشان‌ می‌دهند و تعداد کمی‌ از آن‌ها به‌ رنگ‌های‌ سفید، زرد و نارنجی‌ نشان‌‌می‌دهند.

اثر فلورسنسی‌ روی‌ الماس‌های‌ مختلف،‌ متفاوت‌ است.‌ مثلاً یک‌ سنگ زرد که‌ فلورسنسی‌ شدید آبی‌ دارد، می‌تواند بی‌رنگ‌ شود، چون‌ این‌ فلورسنسی‌ تأثیر خنثی‌کننده‌ در رنگ‌ دارد. به‌عبارت‌دیگر چنانچه‌ یک‌ الماس‌ زرد روشن‌ دارای‌ فلورسنسی‌ قوی‌ آبی‌ باشد، این‌ فلورسنسی‌ موجب‌ بهتر دیده‌ شدن‌ رنگ‌ آبی‌ می‌شود. سنگ‌هایی‌ که‌ دارای‌ فلورسنسی‌ بسیار قوی‌ هستند، در زیر نور خورشید مات‌ دیده‌ می‌شوند، بنابراین‌ باید عمل Color Grading را در محیط‌ با منبع‌ نوری‌ بدون UV انجام‌ دهیم‌، چون‌ اگر UV داشته‌ باشد و الماس‌ هم‌ فلورسنسی‌ داشته‌ باشد، اشعه UV، رنگ‌ سنگ‌ را متفاوت‌ به‌ ما نشان‌ می‌دهد. میکروسکوپ‌های Gemalogy که‌ دارای‌ نور فلورسنت‌ در Over Hed هستند نیز برای‌ عمل Color Grading به‌صورت‌ شخصی‌ مناسب‌ است.