هیرسوتیسم یا پرمویی در زنان | درمان های نوین و سنتی هیرسوتیسم
هیرسوتیسم، در واقع رشد موهای زبر و تیره در نواحی از بدن زنان است که اغلب در آن‌ها موهای نازک رشد کرده و یا مو رشد نمی‌کند. بالای لب، روی چانه، سینه، شکم و پشت ازجمله این نواحی هستند. این رشد زیاد موهای زائد در هیرسوتیسم در اثر افزایش سطح هورمون‌های مردانه یا آندروژن ها، ایجاد می‌شود. درحالی‌که این هورمون‌ها در بدن تمام خانم‌ها ترشح می‌شود، اما افزایش سطح آن‌ها علت هیسوتیسم در زنان است. خانم‌هایی که به رشد زیاد موهای زائد یا هیرسوتیسم مبتلا هستند، باید توسط پزشک معاینه شوند. در بیشتر موارد، هیرسوتیسم در اثر یک مشکل جدی پزشکی ایجاد نمی‌شود بااین‌حال، علت هیرسوتیسم باید مشخص گردد و وضعیت زمینه‌ای که عامل آن است، درمان شود.
علت هیرسوتیسم در زنان
علت هیرسوتیسم، تولید یا عملکرد بیش‌ازحد هورمون‌هایی به نام آندروژن ها است که از تخمدان‌ها یا غدد آدرنال ترشح می‌شوند. چندین مشکل مختلف موجب تولید بیش‌ازحد این هورمون و درنتیجه هیرسوتیسم می‌گردند. سندرم تخمدان پلی کیستیکبدون دلیل مشخص ازجمله علل هیرسوتیسم می‌باشد. در هر دو حالت، هیرسوتیسم با معاینه فیزیکی، بررسی سابقه پزشکی و خانوادگی و در برخی مواقع آزمایش‌های خون، قابل‌تشخیص است.
سندرم تخمدان پلی کیستیک:
سندرم تخمدان پلی کیستیک از علل هیرسوتیسم
خانم‌های مبتلابه سندرم تخمدان پلی کیستیک، اغلب هیرسوتیسم را در کنار آکنه، طاسی در جلوی سر و بی‌نظمی‌های قاعدگی تجربه می‌کنند. تنبلی تخمدان یک وضعیت مزمن است، اما راه‌هایی برای درمان هیرسوتیسم ناشی از آن وجود دارد. سندرم تخمدان پلی کیستیک با سایر مشکلات همچون ناباروری به علت بی‌نظمی قاعدگی، چاقی، دیابت، سطح بالای کلسترول و احتمال بیماری قلبی همراه است.
هیرسوتیسم ایدیوپاتیک:
این نوع از هیرسوتیسم مزمن است و افزایش تدریجی رشد موهای زبر بدن عموماً تنها علامت هیرسوتیسم ایدیوپاتیک در زنان است. چرخه‌های قاعدگی در خانم‌های مبتلابه این بیماری منظم هستند.
هیرسوتیسم در زنان را چگونه تشخیص می‌دهد؟
تشخیص هیرسوتیسم با دیدن رشد موهای ضخیم در مناطق غیرمعمول در زنان است. به یاد داشته باشیم هیرسوتیسم یک علامت است و معمولاً برای بررسی علت آن انجام معاینه، آزمایش خون و گاه سونوگرافی، سی تی اسکن، ام آر آی و حتی لاپاراسکوپی لازم می‌شود.
هیرسوتیسم در زنان تنها یک مشکل هورمونی نیست؟
مشکلات هورمونی، افزایش چربی خون، دیابت و عوارضی که به دلیل بیماری زمینه‌ای وجود دارند از مشکلات احتمالی هیرسوتیسم است. ظهور علائم مردانه در موارد شدید همچون ریزش موی سر در ناحیه پیشانی و طرفین، کوچک شدن پستان‌ها، کلفتی صدا، افزایش بافت عضلانی و اختلالات قاعدگی گاه دیده می‌شود.
همه چیز درباره هیرسوتیسم
عواملی که با هیرسوتیسم در زنان و پرمویی همراه هستند
از مهم‌ترین زمینه‌ها ارث است. نژاد آسیایی و مدیترانه‌ای و ازجمله نژاد ما، بی اشتهایی عصبی، چاقی و یائسگی، زمینه‌ساز پرمویی یا هیرسوتیسم هستند.
درمان هیرسوتیسم در زنان
درمان هیرسوتیسم یک تصمیم شخصی است. میزان نرمال رشد موهای بدن در زنان محدوده وسیعی دارد. نژاد و ملیت نیز نقش مهمی در رشد موهای بدن ایفا می‌کنند. برای مثال خانم‌های آسیایی و آمریکایی موهای کمتری در بدن خود دارند درحالی‌که خانم‌های غربی و مدیترانه‌ای موهای بیشتر در سطح بدن خود دارند. درمان هیرسوتیسم یا رشد زیاد موهای زائد به صبر نیاز دارد، زیرا چرخه حیات فولیکول‌های مو یک دوره 6 ماهه است. اغلب داروها برای درمان هیرسوتیسم به مدت 6 ماه مورداستفاده قرار می‌گیرند. در طول درمان هیرسوتیسم، پزشک وضعیت شما را تحت نظر دارد و در صورت نگرانی در مورد وجود مشکل زمینه‌ای تکرار تست‌ها را توصیه می‌کند. درصورتی‌که در ابتدا یک دارو مؤثر نباشد، دوز یا نوع داروی مصرفی برای درمان هیرسوتیسم تغییر می‌کند.
– در مورد دوره درمان هیرسوتیسم باید گفت که درمان برای همیشه انجام می‌شود، زیرا در بیشتر موارد بدن به تولید بیش‌ازحد هورمون‌های مردانه ادامه می‌دهد. درمان هیرسوتیسم باید قبل از باردارشدن متوقف گردد. تصمیم برخی از خانم‌ها درنهایت این است که صرف زمان، هزینه و انرژی برای درمان هیرسوتیسم بی‌فایده است و وضعیت رشد موهای بدن خود را می‌پذیرند.
– درمان هیرسوتیسم ناشی از سندرم تخمدان پلی کیستیک و بدون دلیل یکسان است.
کم‌پشت کردن و برداشتن موهای زائد:
درمان هیرسوتیسم با لیزر
برخی روش‌های فیزیکی برای کم‌پشت کردن یا برداشتن موهای زائد در هیرسوتیسم به کار می‌روند. این روش‌ها می‌توانند در کنار داروها برای درمان هیرسوتیسم به کار گرفته شوند. خانم‌های باردار باید در خصوص ایمنی روش‌های مختلف فیزیکی و شیمیایی برای درمان هیرسوتیسم در طول بارداری با پزشک مشورت کنند.
الکترولیز و لیزر، دو روش دائمی برای برداشت موهای زائد هستند. بااین‌حال، احتمال بازگشت موها بعد از درمان هیرسوتیسم در خانم‌های مبتلابه تنبلی تخمدان وجود دارد.
الکترولیز:
در الکترولیز با واردکردن سوزن‌های ریز به داخل فولیکول‌های مو و اعمال جریان الکتریکی به این فولیکول‌ها آسیب می‌رساند. روش الکترولیز بهترین روش درمان هیرسوتیسم در نواحی کوچک است، درحالی‌که درمان نواحی بزرگ‌تر به کمک این روش در چند جلسه انجام می‌گیرد. درمان هیرسوتیسم با الکترولیز، ایمن و مؤثر اما دردناک و پرهزینه است.
برداشت موهای زائد با لیزر:
برداشت موهای زائد با لیزر روشی پرهزینه اما مؤثر، سریع و با درد کمتر است که در درمان هیرسوتیسم یا رشد زیاد موهای زائد به کار می‌رود. لیزر خصوصاً در آن‌هایی که پوست عادی با موهای تیره دارند، رشد موها را به‌طور دائمی کاهش می‌دهد. بیشتر افراد برای برداشت موهای زائد با لیزر به 4 تا 6 جلسه درمان بافاصله حدود 4 تا 6 هفته نیاز دارند. برای حفظ نتیجه درمان، بیمار باید هر 6 تا 12 ماه یک‌بار مجدداً روش لیزر را تکرار کند.
کرم‌ها:
درمان هیرسوتیسم با کرم افلورنیتین
افلورنیتین هیدروکلرید یک کرم پوستی است که برای کند کردن سرعت رشد موهای زائد صورت زنان به کار می‌رود. این کرم در برداشت دائمی موهای زائد کمک‌کننده نیست. نتایج درمان هیرسوتیسم با این کرم بعد از 6 تا 8 هفته مشخص می‌شود و با قطع درمان بعد از گذشت 8 هفته رشد موها به وضعیت قبل از درمان بازمی‌گردد.
تأثیر تغذیه در هیرسوتیسم در زنان
بله تغذیه سالم، استفاده نکردن از غذاهای آماده که حاوی نگهدارنده و افزودنی هستند، استفاده فراوان و کافی از میوه‌ها و سبزی‌ها، کاهش مصرف گوشت قرمز، جایگزین کردن روغن زیتون، دوری از مصرف الکل، قهوه زیاد و سیگار، مصرف آب کافی و ورزش می‌توانند نقش بارزی در کنترل هیرسوتیسم داشته باشند. استفاده از مولتی‌ویتامین همراه با مواد معدنی در صورت کمبود، کمک‌کننده است.
آیا هیرسوتیسم در زنان با طب سوزنی درمان می‌شود؟
بعضی مطالعات روی زنانی که دچار هیرسوتیسم بوده‌اند، انجام طب سوزنی را مفید نشان داده‌اند، اما مطالعات جامع‌تری نیاز است تا بتوان از طب سوزنی به‌عنوان یک روش درمانی مطمئن برای هیرسوتیسم صحبت کرد.
برای درمان هیرسوتیسم در دوران بارداری چه اقداماتی باید انجام داد؟
2 نکته حائز اهمیت است؛ یکی اینکه خیلی از داروهایی که برای هیرسوتیسم به کار می‌روند چون سبب تغییرات هورمونی می‌شوند، در این دوران نباید مصرف شوند، نکته دیگر اینکه در دوران بارداری به‌ویژه در 3 ماهه سوم، رشد موهای زائد در صورت و بدن بیشتر می‌شود، بنابراین خیلی حساسیت نداشته باشید، چراکه پرمویی شما بعد از بارداری برطرف می‌شود.
درمان هیرسوتیسم در طب سنتی
تغذیه و مکمل‌های غذایی
نحوه خلاص شدن از شر هیرسوتیسم به‌طور دائم؟ برخی از مکمل‌های تغذیه و رژیم غذایی می‌توانند به شما کمک کنند تا حتی برای همیشه از شر هیرسوتیسم خلاص شوید راهنمایی‌های تغذیه زیر می‌تواند به زنان با هیرسوتیسم کمک کند تا با حفظ وزن متعادل بدن و کاهش آن سطح آندروژن در بدن خود را کاهش دهید که عبارت‌اند از:
- نوشیدن مقدار زیادی آب در روز حداقل 6 تا 8 لیوان.
- ورزش منظم حداقل 30 دقیقه در روز، 5 روز در هفته.
- ترک سیگار.
- اجتناب از مصرف الکل.
- از غذاهای تصفیه‌شده مانند نان سفید یا ماکارونی اجتناب کنید.
- اجتناب از خوردن گوشت قرمز؛ به‌جای آن گوشت بدون چربی را انتخاب کنید.
- روغن‌های سالم مانند روغن‌زیتون و روغن گیاهی مصرف کنید.
- خوردن میوه‌ها و سبزیجات برای خواص ضد اکسیدان خود مانند گوجه‌فرنگی، فلفل، کدو، گیلاس و بلوبری.
- از چربی‌های ترانس، غذاهای فرآوری شده و سایر غذاهای ناسالم در رژیم غذایی خود اجتناب کنید.
- اگر شما اضافه‌وزن دارید یا چاق هستید باید در اسرع وقت با رژیم لاغری اضافه‌وزن خود را از دست بدهید با از دست دادن وزن، مقدار هورمون‌های مردانه را در بدن کاهش می‌دهید که نقش مهمی در رشد مو دارند.
گیاهان درمان کننده هیرسوتیسم
شما احتمالاً می‌دانید که گیاهان بسیار مفید هستند و برای درمان بیماری‌های مختلف توصیه می‌شود هنگامی‌که برای مقابله با هیرسوتیسم می‌آید گیاهان نیز می‌توانند به آن کمک کنند بااین‌حال، قبل از تلاش برای هرگونه گیاه برای درمان هیرسوتیسم، ابتدا باید با ارائه‌دهنده مراقبت‌های سلامت خود مشورت کنید.
هرچند گیاهان مختلف توصیه می‌شوند و برای درمان هیرسوتیسم زنان در سراسر جهان مورداستفاده قرار می‌گیرند اثر آن‌ها بررسی نشده است همچنین به یاد داشته باشید که اگر قصد دارید باردار شوید یا حتی قبل از اینکه باردار یا حتی شیردهی کنید نباید از هرگونه گیاهی استفاده کنید که می‌تواند هورمون‌های بدن را تحت تأثیر قرار دهد برخی از گیاهان توصیه‌شده و به‌طور گسترده‌ای برای درمان هیرسوتیسم مورداستفاده قرار می‌گیرند:
چای نعناع
هنگامی‌که دو بار در روز مصرف می‌شود فقط یک فنجان می‌تواند به زنان کمک کند تا با هیرسوتیسم مقابله کنند تخمین زده‌شده است که چای نعناع سطح تستوسترون آزاد را در بدن زن کاهش می‌دهد و علائم و نشانه‌های هیرسوتیسم خفیف را کاهش می‌دهد زنان مبتلابه PCOS همچنین دارای سطوح پایین آندروژنی هستند.
پالمتو – نخل اره‌ای Saw palmetto
اثرات ضد آندروژنی این عنصر در بدن انسان شناخته‌شده است که به این معنی است که سطح هورمون مردانه را در بدن یک زن کاهش می‌دهد نخل اره‌ای همچنین برای درمان PCOS توصیه می‌شود حتی اگر اثرات آن به‌درستی مطالعه نشده باشد و تاکنون هیچ شواهد علمی ثابت نکرده است که Palmetto کار می‌کند هنگام مصرف پالمتو به‌عنوان درمان برای هیرسوتیسم، شما باید از این واقعیت آگاه باشید که پالمتو می‌تواند خطر خونریزی را افزایش دهد به همین علت، ابتدا باید با متخصص مراقبت‌های سلامت خود مشورت کنید مخصوصاً اگر شما در حال حاضر از داروهای رقیق‌کننده خون استفاده می‌کنید.
روغن‌های گیاهی اسطوخدوس و چای
درمان هیرسوتیسم با روغن اسطوخودوس
آن‌ها فقط به صورت موضعی در مناطق آسیب‌دیده که در آن رشد مو بیش‌ازحد و غیرطبیعی روی صورت، قفسه سینه یا شکم وجود دارد استفاده می‌شود این روغن‌ها می‌توانند هیرسوتیسم خفیف را کاهش دهند هرچند اگر مشخص نیست که چگونه کار می‌کنند.
درخت چست – درخت پاکدامنی – Chaste tree
همچنین اثرات ضد آندروژنی آن شناخته‌شده است یکی از چیزهایی که باید قبل از مصرف گیاهان درخت چست متوجه شوید این است که درخت پاکدامنی می‌تواند بعضی از داروهای پارکینسون و همچنین داروهای ضد سایکوتیک را تحت تأثیر قرار دهد قبل از استفاده از درخت پاکدامنی برای درمان هیرسوتیسم، با ارائه‌دهنده مراقبت‌های سلامت خود مشورت کنید.
کوهوش سیاه
این یکی از گیاهان دیگری است که اثرات ضد آندروژنی آن شناخته‌شده است به یاد داشته باشید که کوهوش سیاه می‌تواند خطر لخته شدن خون را افزایش دهد همچنین در مواردی که بیماری کبدی دارید کوهوش سیاه را نباید استفاده کنید قبل از استفاده از کوهوش سیاه برای درمان هیرسوتیسم، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.
