چگونه صبر خود را بالا ببریم | راه های افزایش صبر و حوصله

در جامعه کنونی ما که با انواع فشارهای روحی و روانی همراه است، گاهی شاهد مشاجره‌ها و درگیری‌هایی در سطح شهر و حتی محل کار و خانواده هستیم که در مواقعی منجر به برخوردهای فیزیکی نیز می‌شود.

توکل به خدای متعال در کارها سبب آرامش و پیشرفت بهتر می‌شود.

این برخوردها به دلیل آن است که دو طرف درگیر نزاع و مشاجره، اطلاع دقیق و صحیحی از طرز رفتار و فن بیان ندارند. به عبارتی می‌توان گفت هنر عذرخواهی را نمی‌دانند که باعث می‌شود یک برخورد ساده و کوچک به یک جنجال بزرگ منجر شود و در نهایت معلوم نیست به کجا می‌انجامد و بر سر آن‌ها چه می‌آید.

مسائلی نیز از قبیل ترافیک، گرمی هوا، آلودگی‌های صوتی، ازدحام و فشردگی بیش از حد جمعیت و صرف وقت فراوان برای رسیدن به محل کار و زندگی بر این تنش‌های روحی می‌افزاید. هنگامی که از رفتار و حرفهای طرف مقابلتان ناراحت می‌شوید، صبر و تحملتان تمام می‌شود و می‌خواهید با عصبانیت، هر چه در دلتان است به او بگویید؛ اما دست نگه دارید و این کار را انجام ندهید. فقط از شماره یک تا 10 بشمارید. خواهید دید که دیگر صبر و تحملی که می‌خواست به جوش آید، آرام می‌شود و شما با خونسردی با طرف مقابلتان برخورد می‌کنید و کار را از این که هست خراب‌تر نخواهید کرد. در ادامه چند توصیه که با به بکارگیری آن‌ها بتوانیم بر عصبانیت خود غلبه کنیم، ارائه می‌شود:

چگونه صبر و تحمل خود را زیاد کنیم

راه های افزایش صبر و حوصله

به مسیر فکر کنید و نه مقصد

یکی از مهم‌ترین مسائلی که باید در هنگام افزایش صبر در نظر بگیرید، این است که به جای تلاش برای رسیدن به یک مقصد، این تفکر را در خود به وجود بیاورید که مسیر هم مهم است. مسیر راهی است که به اهداف مختلف منجر می‌شود پس باید به کیفیت و لذت بردن از آن توجه کنید. اجازه ندهید اهداف برای‌تان طمع به همراه داشته باشند و فقط حرص رسیدن به آن‌ها در وجودتان شکل بگیرد. شما باید بتوانید از مسیر به اندازه رسیدن به یک نقطه مشخص لذت ببرید. ایده‌آل‌گرایی را هم کنار بگذارید. بعضی از افراد که شاید شما هم در میان آن‌ها باشید، آن‌قدر به کمال‌گرایی در راه رسیدن به یک مقصد مشغول هستند که دیگر فرصتی برای لذت بردن از جاده‌های زندگی ندارند.

افزایش صبر با افزایش آگاهی نسبت به خود

درست است که هر کسی ویژگی‌های مخصوص به خود را دارد و بعضی از افراد کلاً از دیگران صبورتر هستند اما همه می‌توانند با کمی تمرین، برخی از ویژگی‌های خوب و مثبت را در خود تقویت کنند. صبر و تحمل هم از جمله ویژگی‌هایی است که همه می‌توانند با کمی تمرین در خود رشد بدهند. افزایش صبر با داشتن نگاهی درونی به زندگی و ویژگی‌ها ممکن می‌شود. باید نگاهی دقیق به خود بیاندازید و سعی کنید علت بی‌صبری‌های خود را پیدا کنید. مثلاً شادی اضطراب و نگرانی‌های شدیدی که به خاطر مشغله‌های کاری و روزمره دارید باعث شده تا صبر و تحملتان از دست برود. در این صورت کمی برنامه‌ریزی می‌تواند شما را نجات بدهد و دروازه‌های صبر را مجدداً به روی‌تان بگشاید.

نگاه به زمان به چشم یک توهم

زمانی چیزی جز توهم نیست. زمان واقعاً وجود ندارد. بشر با ابداع این تقسیم‌بندی خواسته تا گذر روزها را کمی قانونمندتر کند و معنای تازه‌ای به گذر عمر خود داشته باشد. با داشتن این نگاه می‌توانید، صبر را برای خود بهتر معنا کنید. مثلاً زمانی که در ترافیک اسیر شده‌اید یا …، با خود به این مفهوم فکر کنید که زمان مفهومی انتزاعی و ساخته ذهن بشر است که فقط برای راحت‌تر کردن برنامه‌ریزی‌های بشری فراهم شده است پس نباید شما اسیر آن شوید بلکه باید از آن برای رسیدن به کارهای‌تان بهره ببرید. همین و بس. نگذارید که عقربه‌های ساعت برای‌تان پادشاهی کنند و به خاطر داشته باشید که زمان فقط یک ابزار در دستان شماست. باور کنید که اندازه‌ها، سنجه‌ها و معیارها تنها ابزاری هستند که می‌توانید کنترلشان را در دست بگیرید پس کنترل خود و زندگی‌تان را به هیچ‌وجه به دست زمان و هر چیز دیگری که بشر تعریف کرده، نسپارید. افزایش صبر زمانی شدنی خواهد بود که بدانید زمان در کنترل شماست و نباید از حالت ابزاری به حالت کنترل‌گر در زندگی‌تان بدل شود.

کنترل نگاه به آینده و داشتن چشم‌انداز

یکی از دلایل اصلی بی‌صبری آدم‌ها این است که نگران هستند و در بخش قبلی هم به این موضوع پرداختیم. برای اینکه صبر در راه رسیدن به خواسته‌ها را در خود افزایش بدهید باید تلاش کنید تا چشم‌اندازی دقیق نسبت به آینده در خود به وجود بیاورید. مثلاً از خود بپرسید که چیزی که برای آن مشوش شده‌اید و نگران هستید در آینده‌ای مثلاً در حدود ۱۰ سال دیگر چگونه خواهد بود. آیا همچنان اثرگذار و مهم است؟ آیا همچنان فکرتان را به خود مشغول خواهد کرد؟ نگرانی‌هایتان را مدیریت کنید. باور کنید، عمر کوتاه‌تر از آن است که بخواهید لحظه‌های آن را در نگرانی و غم و اضطراب بگذرانید. زیستن در زمان حال، یکی از مهم‌ترین توانمندی‌هایی است که می‌توانید در خود تقویت کرده و به واسطه آن بدون نگرانی برای لحظات بعدی و بی‌حوصلگی و بی‌قراری مسیرهای مختلف را طی کنید. افزایش صبر و حوصله برای کسانی که طعم هر لحظه از زندگی را زیر دندان‌های خود می‌چشند بسیار ممکن‌تر است.

تمرین صبور بودن

تمرین صبر و انتظار کشیدن

شاید برای‌تان عجیب به نظر برسد اما کسانی که بی‌قرار هستند و صبر اندکی دارند معمولاً وقتی به اهداف خود می‌رسند، به اندازه کسانی که صبر و تحمل دارند و می‌دانند که مسیر هم می‌تواند به اندازه مقصد دوست‌داشتنی باشد از دستاوردهای زندگی خود لذت نمی‌برند. سعی کنید، زمانی را به صبر کردن اختصاص بدهید و این ویژگی مهم را برای خود تمرین کنید. برای مثال در صف‌های نان و… عقب‌تر بایستید و خودتان را مجبور کنید که کمی آستانه تحملتان را با گام‌هایی کوچک بالا ببرید. تمرین کنید. نه تنها برای افزایش صبر بلکه برای تقویت و به وجود آوردن هر موضوع دیگری در زندگی هم باید تمرین کنید.

در آغاز بدیهی است که نمی‌توانید به میزان صبر خود خیلی اضافه کنید اما کم‌کم با مرور زمان و با برداشتن گام‌های کوچک در این زمینه، قادر به شکل دادن این ویژگی یا تقویت آن در خود خواهید بود. توانایی‌های خود را برای تغییر کردن دست کم نگیرید. شما اگر بخواهید می‌توانید کوه‌ها را هم جابجا کنید. پس تلاش کنید و تمرین و مطمئن باشید که با افزایش صبر و حوصله در زندگی، احتمال اینکه فرصت‌های مختلف در مسیر را بهتر درک و کشف کنید بسیار بیشتر خواهد شد.

ورزش کردن و تنفس صحیح

بعضی‌ها فکر می‌کنند که وقتی می‌گویند ورزش کردن و تنفس صحیح می‌تواند روی آرامش آن‌ها اثرات مثبتی داشته باشد، در واقع راه‌کارهایی ارائه می‌شود که کلیشه‌ای هستند و در عمل کاربرد چندانی ندارند اما چنین چیزی واقعیت ندارد. کاربرد روش‌های صحیح تنفس و ورزش کردن و تمریناتی مانند آنچه در یوگا صورت می‌گیرد، بسیار بیشتر از آن است که فکر می‌کنید، ورزش کردن می‌تواند احساس خوبی از نظر روانی و از نظر تولید و ترشح مواد شیمیایی مناسب در بدن به وجود بیاورد. به همین خاطر بهتر است آن را جدی بگیرید و روی تنفس عمیق خود کار کنید.

یادتان باشد که از قدیم گفته‌اند، عقل سالم در بدن سالم است. پس بهتر است به تکنیک‌های که بدنتان را آرام می‌کنند، توجه داشته باشید تا بتوانید ذهنتان را هم آرام کنید. بخشی از روز با به آرام کردن خود اختصاص بدهید و به این فکر کنید که چه چیزهایی باعث می‌شود، صبر و تحملتان را از دست داده یا ناراحت و بی‌حوصله شوید و این بی‌حوصلگی باعث بی‌قراری‌تان شود.

دیگر نکات کاربردی برای افزایش صبر و شکیبایی

1- هنگام سخن گفتن همیشه تبسمی بر لب داشته باشیم. تبسم خرجی ندارد، اما سود بسیاری دارد.

2- در بحث‌ها هیچ وقت طرف خود را با کلمه «تو» مورد خطاب قرار ندهید. نام هر کس برای او مطبوع‌ترین و مهم‌ترین کلمات قاموس بشری است.

3- در مشاجره‌ها اجازه دهید طرف شما در کمال آزادی حرف خود را بزند و هر چه در دل دارد بر زبان بیاورد.

4- در مشاجره و بحث‌ها هیچ وقت به طرف خود نگویید به بیراهه می‌رود و اشتباه فکر می‌کند. عقاید طرف خود را محترم بشمارید. اگر احساس کردید طرف بحث شما اشتباه می‌کند راه عاقلانه این است که بگویید حق با شماست، من هم اول مانند شما فکر می‌کردم تا این که به اشتباهم پی بردم یا حق با شماست من متوجه مقصود شده‌ام اگر به جای شما بودم شاید همین کار را می‌کردم.

5- ایده و فکری را که می‌خواهید منتقل کنید به صورت غیرمستقیم باشد، بگذارید طرف شما خودش نتیجه گیری کند. به او حق انتخاب بدهید.

6- هر وقت می‌خواهید بحث و صحبت کنید، متوجه باشید در آغاز کلام مسائلی را پیش نیاورید که مورد اختلاف شماست. برعکس سعی کنید مسائلی را بیشتر محل توجه قرار دهید که در آن موافقت طرفین حاصل است و به طرف خود القا کنید که شما و او به جانب یک مقصد رهسپارید و فقط تفاوت شما در وسایل رسیدن به مقصود است.

7- با ملایمت و نرمی سخن بگویید؛ زیرا سخن گفتن با صدای بلند باعث می‌شود طرف مقابل شما حالت دفاعی به خود بگیرد و درصدد مقابله برآید.

8- سعی کنید پیش از این که طرف شما اشتباهاتتان را گوشزد کند، شما پیشدستی کرده و به آن‌ها اعتراف کنید. این باعث می‌شود تا طرف شما حالت محبت آمیز به خود بگیرد و از اشتباه شما درگذرد.

9- بهترین راه غلبه بر بحث و جدل وارد نشدن به آن است. تا آنجا که می‌توانید از وارد شدن به بحث و جدل دوری کنید. چنان بگریزید مانند این که از مار سمی خطرناکی فرار می‌کنید.

10- در آخر رعایت قاعده ای که ذکر آن رفت، یعنی شمارش از عدد یک تا 10 را فراموش نکنید.

اما در مواردی که در روند تربیت، آموزشی برای خویشتنداری یا بالا بردن آستانه تحمل صورت نگرفته می‌توان با تمرین‌هایی صبر و حلم بیشتر را در خود تقویت نمود.

چگونه صبر خود را زیاد کنیم

سعی کنید آینده نگر باشید. وقتی که شما در تشویش و تنش قرار دارید تا کاری را انجام دهید بهتر است نگاهی به آینده این کار داشته باشید. مطمئناً پرداختن به کار مورد نظر حتی اگر زمان زیادی را از شما بگیرد در پی هدفی است که می‌تواند محاسن زیادی برای شما داشته باشد.

وقتی دچار کم صبری می‌شوید سعی کنید به جای داشتن تنش و بی حوصلگی به دلیل مسئله حاضر، تمرکز خود را روی موضوع دیگری قرار دهید تا تنش موجود برطرف شود. و باز هم مثبت اندیشی به نتایج کار می‌تواند کم صبری شما را برطرف کند.

همواره این آموزه‌ها را در ذهن خود داشته باشید که صبر و حلم شما ضامن موفقیت است بنابراین سعی کنید خود را به آرامش دعوت کنید.

دلیل کم صبری خود را بدانید. گاهی مقایسه خود با دیگران، گاهی خودگویی های منفی، گاهی عدم علاقه به فعالیت، گاهی ناراحتی از موضوع‌های دیگر و … موجب بی حوصلگی می‌شود. بنابراین وقتی به احساس خود آگاه شدید می‌توانید آن را تفکیک نمایید.

الا بذکر الله تطمئن القلوب

همواره توکل کردن و تفویض کار به خداوند آرامش دهنده است. به این معنا که نهایت تلاش خود را داشته باشیم اما در نهایت امر را به خداوند واگذار کنیم تا بهترین‌ها را برای ما مقدر سازد.

در نظر داشته باشید که سختی‌ها، موجب رشد و ارتقای شما می‌شود بنابراین در سختی‌ها آرامش داشته باشید و سعی کنید سینه خود را فراخ کنید. به نتیجه صبوری ایمان داشته باشید و به وعده ای که خداوند به صبر شما می‌دهد یقین پیدا کنید. چنان چه در قرآن آمده است: به کسانی که صبر و استقامت پیشه کنند، مطابق بهترین اعمالی که انجام می‌دادند پاداش خواهیم داد.

همواره در نظر داشته باشید که دوران سختی و دشواری کوتاه و گذراست و دائمی نیست. بنابراین سعی کنید با صبر و آرامش بهترین عملکرد را در این دوران داشته باشید تا نتیجه عالی بگیرید. دوران سختی را دوران کم ارزشی ندانید اگرچه ممکن است طاقت شما را کم کند اما با این نگاه که خداوند بر تمام احوال شما اگاه است به خود توان و انرژی دهید.

راههای افزایش آستانه تحمل

برای افزایش صبر و فراخی سینه اذکاری را از افراد عالم دریافت کنید. بدانید صبر قدم به قدم تولید می‌شود. بنابراین تمرین کنید تا رویه‌هایی را در زندگی ایجاد کنید و بر انجام آن جدیت داشته باشید در واقع نوعی خودسازی داشته باشید. عادت‌های مطلوبی را در خود ایجاد کنید. این تمرین‌ها می‌تواند پختگی و بلوغ شخصی شما را بیشتر کند. خودگویی های شما در دوره‌های سختی بسیار با اهمیت است. اینکه به خود آرامش را القا کنید. تنش‌ها را با تمرین‌های ریلکس سازی و انقباض و انبساط عضلات و … از بین برید.

ضعف‌های شخصی خود را در موقعیت‌های مختلف بشناسید و در تمرین‌های بعدی سعی کنید آن را از بین ببرید. مثلاً اگر یک فعالیت بدون وقفه شما را عصبی می‌کند در موقعیت بعدی با تنفس‌های عمیق و مکث‌های لحظه ای و دعوت خود به آرامش دادن به خود برای نتیجه مطلوب و … این عصبیت را کاهش دهید.

گاهی تمرین‌های عملی و عمدی داشته باشید. اگر در پیاده روی پشت سر فرد سالخورده یا عصا به دستی بودید تمرین کنید پشت سرش گام بردارید. بر میل شدیدتون به جلو زدن از دیگران غلبه کنید تمرین کنید شنونده خوبی برای مخاطب خود باشید.

در آخر

یادتان باشد که دنیای سرعتی امروز طوری پیش می‌رود که مدام به شما زندگی در آینده را پیشنهاد می‌کند. فناوری‌های مختلف از شما می‌خواهند تا نگاهی امیدوار به آینده داشته باشید و با پیشنهاداتی که مطرح می‌کنند و سرعتی که به لحظه‌هایتان تزریق کرده‌اند تا حد زیادی در حال کشتن زمان و لحظات حال هستند پس بهتر است خودتان به فکر خودتان باشید و بی‌حوصلگی را از زمان و دقایق زندگی‌تان حذف کنید. نفس بکشید، آرام باشید و از جاده‌های زندگی لذت ببرید. حواستان باشد که قرار نیست طولانی‌مدت کودک باشید، نوجوان بمانید یا جوانی کنید و سایر دوران‌های زندگی را بگذرانید. پس بهتر است، نهایت شور و تلاش خود را برای شیرین گذشتن ثانیه‌ها به کار بگیرید. این‌قدر اضطراب رسیدن به نقطه‌ای مشخص را در وجودتان پررنگ نکنید. اضطراب از شما فردی بی‌حوصله می‌سازد که قدرت صبر کردن ندارد.