ضدآفتاب های طبیعی؛ مواد طبیعی و خوراکی جایگزین کرم ضدآفتاب

پوست بدن ما به عنوان بزرگ‌ترین ارگان زنده بدن وظیفه محافظت از اعضاء بدن در برابر عوامل مضر خارجی و دفع سموم را به عهده دارد. اما این لایه محافظ در برابر تشعشات مضر خورشید و بخصوص اشعه ماوراءبنفش بسیار آسیب‌پذیر است. بخصوص که روزهای طولانی و گرم تابستان و تابش بی‌امان خورشید محافظت از پوست در برابر تابش نور خورشید را واجب‌تر از هر زمانی در طول سال می‌کند.

بهترین روش محافظت از پوست در برابر آسیب‌های نور خورشید، استفاده از انواع ضدآفتاب است. هرچند بعضی از ضدآفتاب‌های آماده به دلیل داشتن مواد صنعتی ممکن است با پوست شما سازگاری نداشته باشند و برخی افراد هم استفاده بلندمدت از این ضدآفتاب‌ها را به دلیل ترکیبات شیمیایی موجود در این محصولات را نمی‌پسندند. به همین دلیل هم استفاده از مواد طبیعی دارای خواص ضدآفتاب برای تهیه محلول‌های ضدآفتاب ارگانیک و خانگی طرفداران فراوانی پیداکرده است. اما این ضدآفتاب‌های طبیعی در مقایسه با محصولات صنعتی چقدر مفید هستند و آیا می‌توانیم ضدآفتاب‌های خانگی را جایگزین نمونه‌های صنعتی آن کنیم؟ در ادامه نگاهی داریم به بهترین مواد طبیعی که دارای خواص ضدآفتاب هستند و می‌توانند در تهیه محافظ‌های طبیعی برای پوست شما مورداستفاده قرار بگیرند.

کدام ضدآفتاب برای من مناسب است؟

ضدآفتاب‌ها را می‌توان به سه دسته شیمیایی، معدنی و طبیعی تقسیم کرد که هر یک ویژگی‌های مخصوص به خود را دارند.

1) ضدآفتاب‌های شیمیایی با استفاده از ترکیب‌های مصنوعی آزمایشگاهی از پوست شما در برابر تشعشعات ماوراءبنفش خورشید محافظت می‌کنند. ترکیبات موجود در این ضدآفتاب‌ها تشعشعات خورشید را جذب کرده و آن‌ها را به‌صورت حرارت منتشر می‌کنند تا به پوست شما آسیبی نرسد. بیشتر این محصولات SPF یا شاخص محافظت در برابر نور خورشید بالایی دارند، هرچند اکثر آن‌ها تنها جلوی تشعشعات ماوراءبنفش نوع B را می‌گیرند و در برابر تشعشعات نوع A که خطرناک‌تر هم هستند کارایی چندانی ندارند.

همچنین در تولید این محصولات از مواد شیمیایی سمی با غلظت بالا استفاده می‌شود که می‌تواند در درازمدت باعث ایجاد مشکلات دیگر برای شما شود. پس بهتر است استفاده از این نوع ضدآفتاب‌ها را باید تا حد ممکن محدود کنید، هرچند راحتی استفاده و باقی نگذاشتن رنگ یا چربی بر روی پوست را می‌توان مهم‌ترین مزیت این دسته از ضدآفتاب‌ها و دلیل محبوبیت آن‌ها دانست.

انواع کرم های ضدآفتاب | شیمیایی، معدنی، طبیعی

2) ضدآفتاب‌های معدنی از اکسیدهای معدنی طبیعی مثل اکسید تیتانیوم یا اکسید روی برای منعکس کردن تابش مضر خورشید استفاده می‌کنند. این دسته از ضدآفتاب‌ها هر دو نوع تشعشع ماوراءبنفش نوع A و B را منعکس می‌کنند و در برابر نور آفتاب تجزیه نمی‌شوند که عمر محافظتی آن‌ها را طولانی‌تر هم می‌کند. یک نکته مثبت دیگر، ترکیب نشدن این ضدآفتاب‌ها با پوست شما است که باعث وارد نشدن مواد سمی به بدن هم می‌شود.

البته همین موضوع را می‌توان نقطه‌ضعف این ضدآفتاب‌ها دانست، چراکه به‌صورت یک لایه خارجی روی پوست باقی می‌مانند و این حس برای خیلی‌ها خوشایند نیست. البته تولیدکنندگان با ریزتر کردن ذرات اکسید سعی در برطرف کردن این مشکل داشته‌اند، اما ریزتر شدن ذرات تنها باعث جذب آن‌ها توسط پوست می‌شود و نه ایجاد یک لایه محافظ در برابر نور خورشید. و باوجودآنکه جذب مواد معدنی توسط پوست خطر کمتری از جذب مواد شیمیایی دارد، کماکان خیلی سالم نیست.

3) ضدآفتاب‌های طبیعی انتخاب سومی هستند که این روزها بیشتر و بیشتر موردتوجه افرادی که به دنبال سبک زندگی سالم و به دور از مواد شیمیایی هستند قرارگرفته است. درواقع استفاده از ضد آفتاب‌های طبیعی راهی است برای محافظت از پوست، بدون آن‌که در معرض خطرات استفاده از مواد شیمیایی و غیر ارگانیک قرار بگیرید. البته برای استفاده صحیح از خصوصیات ضدآفتاب مواد طبیعی، باید بهترین مواد محافظ در برابر نور خورشید و نحوه استفاده از آن‌ها را بشناسید.

بهترین ضدآفتاب‌های طبیعی

همان‌طور که گفتیم، مواد بسیاری در طبیعت وجود دارند که حاوی ترکیبات محافظ در برابر تشعشعات مضر نور خورشید هستند و با استفاده از آن‌ها می‌توانید از پوست خود در برابر صدمات ناشی از تابش اشعه فرابنفش محافظت کنید. البته این ضدآفتاب‌های طبیعی بسته به نوع ترکیبات و روش استفاده شما مقدار محافظت متغیری دارند و بهتر است برای رسیدن به نتایج بهتر با یک متخصص پوست و مو مشورت کنید. در ادامه بهترین ضدآفتاب‌های طبیعی موجود و روش استفاده از آن‌ها را باهم مرور می‌کنیم.

1) ضدآفتاب طبیعی | روغن دانه تمشک

روغن دانه تمشک ضد آفتابی طبیعی

روغن دانه تمشک با شاخص محافظت SPF معادل 60 برای تشعشعات فرابنفش نوع  B و 7.5 برای تشعشعات نوع A یکی از بهترین ضدآفتاب‌های طبیعی است که می‌توانید پیدا کنید و بدون شک باید در هر ضدآفتاب خانگی که قصد تهیه آن را دارید حضورداشته باشد.

2) ضدآفتاب طبیعی | روغن نارگیل

این روغن جادویی که به نظر می‌رسد برای همه‌چیز خوب باشد، خیلی ضدآفتاب توانایی نیست و با داشتن SPF حدود 8 جایگزین ضدآفتاب‌های موجود محسوب نمی‌شود. اما با استفاده از آن در برنامه غذایی خود و یا بکار گرفتن آن به عنوان پایه ضدآفتاب‌های طبیعی خانگی می‌توانید از مزایای محافظتی آن استفاده کنید.

3) ضدآفتاب طبیعی | روغن آووکادو

روغن آووکادو ضدآفتابی طبیعی

وجود مقادیر زیادی چربی‌های غیراشباع منفرد باعث می‌شود که روغن آووکادو بتواند یک لایه محافظ مناسب بر روی پوست شما تشکیل دهد و آن را از آفتاب‌سوختگی در امان نگه دارد. شاخص محافظتی این روغن حدود SPF 15 است که مقداری متوسط محسوب می‌شود. تنها مشکل استفاده از روغن آووکادو، احتمال بسیار پایین بروز واکنش‌های آلرژیک در برخی افراد است، بنابراین قبل از بکار بردن این روغن حتماً از نداشتن حساسیت به آن اطمینان حاصل کنید.

4) ضدآفتاب طبیعی | روغن‌زیتون

روغن‌زیتون با داشتن SPF 8 در کنار ایفای نقش به عنوان یک روغن گیاهی سالم می‌تواند به عنوان یک ضد آفتاب ضعیف عمل کند. هرچند خواص ضد اکسیدی آن است که روغن‌زیتون را تبدیل به یک دوست واقعی برای پوست شما می‌کند. تحقیقات انجام‌شده نشان می‌دهد که استفاده از روغن‌زیتون می‌تواند اثرات محافظتی محدودی داشته باشد، اگرچه استعمال آن برای درمان سوختگی‌های ناشی از تابش آفتاب می‌تواند مفیدتر باشد.

5) ضدآفتاب طبیعی | روغن بادام

روغن بادام ضدآفتابی طبیعی

این روغن با داشتن عدد SPF حدود 5 در بازتابش تشعشعات مضر خورشیدی بسیار ضعیف عمل می‌کند. هرچند وجود مقادیر زیادی ویتامین E که برای نرمی و لطافت پوست مفید است باعث می‌شود روغن بادام یکی از افزودنی‌های مفید به ترکیب ضدآفتاب‌های خانگی باشد.

6) ضدآفتاب طبیعی | عصاره اسطوخودوس

این گیاه دارویی که بیشتر به دلیل خواص آرام بخشی اسانس آن مشهور است، یک ضدآفتاب طبیعی خفیف هم محسوب می‌شود. البته عدد SPF 5.6  این روغن نشان می‌دهد که خیلی هم نمی‌توانید روی آن برای محافظت از پوست خود حساب کنید، اما این عصاره با عطر دوست‌داشتنی خود یکی از افزودنی‌های مطلوب به ترکیب ضدآفتاب‌های خانگی است. البته به خاطر داشته باشید که عصاره اسطوخودوس را نمی‌توانید به‌صورت مستقیم به پوست صورتتان بمالید و همچنین این ترکیب در برابر نور خورشید عمر چندانی ندارد.

7) ضدآفتاب طبیعی | آلوئه‌ورا

ژل آلوئه ورا ضدآفتابی طبیعی

این گیاه جادویی که به ملکه گیاهان دارویی هم معروف است، سابقه طولانی در صنعت لوازم‌آرایشی بهداشتی دارد و نام آن روی بسته‌بندی بسیاری ازاین‌دست محصولات دیده می‌شود. خوب این موضوع بی‌دلیل نیست و این گیاه با داشتن ترکیبات مفید فراوان برای پوست و SPF حدود 20  یکی از بهترین ضد آفتاب‌های طبیعی به شمار می‌رود. استفاده از شیره برگ این گیاه به عنوان یک عامل محافظ در برابر نفوذ تابش خورشید مفید است، اما آلوئه‌ورا توانایی درمان آسیب‌های ناشی از آفتاب‌سوختگی را ندارد. پس بهتر است برای استفاده از مزایای آن قبل از خروج از منزل از آن استفاده کنید.

8) ضدآفتاب طبیعی | گوجه‌فرنگی

هرچند گوجه‌فرنگی SPF بالایی ندارد و محافظ خوبی در برابر تشعشعات مضر خورشید محسوب نمی‌شود، اما با قرار دادن آن در برنامه غذایی‌تان می‌توانید از سایر مزایای محافظتی آن برخوردار شوید. گوجه‌فرنگی سرشار از بتاکاروتن و لیکوپن است که نقش مؤثری در درمان التهاب‌های پوستی و پیشگیری از سرطان پوست دارند. البته گرفتن آب گوجه و مالیدن آن بر روی نواحی آسیب‌دیده کمک چندانی نمی‌کند و برای گرفتن نتایج بهتر باید از آن در رژیم غذایی خود استفاده کنید. مواد مفید موجود در گوجه آن‌قدر قوی هستند که نیازی به مصرف مقدار زیادی از این میوه نیست. فقط به خاطر داشته باشید که خوردن گوجه نمی‌تواند جایگزین استفاده از ضدآفتاب شود و کماکان برای محافظت از پوست خود نیازمند چاره هستید.

9) ضدآفتاب طبیعی | هندوانه

هندوانه ضدآفتابی خوراکی

بله! این میوه محبوب تابستانی با SPF تقریبی 10 می‌تواند از پوست شما در برابر تشعشعات فرابنفش نوع A و B محافظت کند. همچنین به دلیل داشتن ترکیبات کاروتنوئید، که باعث ایجاد رنگ نارنجی در هویج و فلفل دلمه‌ای می‌شود، یک آنتی‌اکسیدان قوی محسوب می‌شود.

10) ضدآفتاب طبیعی | عسل

عسل یک ضدآفتاب خیلی قوی نیست و نمی‌توانید برای محافظت از پوست خود روی آن حساب کنید. اما خاصیت جوان‌کنندگی و درمان پوست آسیب‌دیده آن می‌تواند به شما کمک کند تا ضمن درمان نواحی آسیب‌دیده از آسیب بیشتر سلول‌های پوستی خود جلوگیری کنید.