خواص سیاه دانه برای پوست و مو، دیابت و فشار خون؛ سیاه دانه در بارداری و شیردهی
در این مطلب به بیان خواص اعجاب انگیز سیاه دانه و عوارض آن خواهیم پرداخت، با ما همراه باشید 😉
سیاه‌دانه (انگلیسی: Nigella Sativa)، نام های دیگر (سیاه تخمه، سرنیچ سیاه، سنوخ سیاه، کمون اسود، شونیز، شونوز و کمون هندی) گیاهی یک‌ساله و گلدار و بومی جنوب غربی آسیا است.
در ایران این گیاه به‌ویژه در اراک و اصفهان به فراوانی می‌روید. از دانهٔ این گیاه به عنوان دارو استفاده میشود.
گیاه و بذر سیاه دانه
سیاه دانه طعمی تلخ دارد و به‌عنوان ادویه در مواد غذایی به‌خصوص ترشیجات استفاده میشود. این دانه از قدیم به‌عنوان ضد انگل، ضد باکتری و مسهل استفاده می‌کردند. مصرف سیاه دانه برای زنان شیرده مفید است زیرا باعث افزایش ترشح شیر میشود.
خواص درمانی سیاه دانه
تحقیقات نشان داده است مواد معدنی و ویتامین‌های موجود در سیاه دانه در درمان دیابت، سل، بیماری‌های قلبی و عروقی، کم خونی و میگرن مفید است.
اسیدهای چرب ضروری فراوان موجود در سیاه دانه آن را به‌نوعی مواد غذایی ضد سرطان تبدیل کرده که در حفظ سلامت پوست و مو نیز مفید است.
سیاه دانه آهن و پتاسیم فراوانی دارد و علاوه بر تقویت سیستم ایمنی بدن، باعث رفع مسمومیت خونی و یبوست میشود.
سیاه دانه دارای خواص بسیار زیادی ازجمله در درمان سرطان‌ها، درمان زخم معده، نابودی سموم در کبد و نیز تنظیم سیستم گوارش بدن دارد.
افرادی که بعد از ابتلا به سرماخوردگی مدام عطسه می‌کنند می‌توانند جوشانده مخلوط سیاه دانه بوداده و روغن‌زیتون را به مدت یک دقیقه روی پیشانی خود مرهم کنند. این مخلوط به آن‌ها کمک می‌کند تا از شر عطسه‌ها خلاص شوند.
برخی از درمانگران طب سنتی بر این باورند که سیاه دانه جویده شده و ترکیب‌شده با بزاق دهان موجب درمان زگیل میشود.
افراد مبتلا به سینوزیت بهتر است در فصل پاییز هفته‌ای یک‌بار از بخور سیاه دانه استفاده کنند.
مصرف سیاه دانه در وعده‌های غذایی برای خانم‌های سردمزاجی که شیر آن‌ها برای نوزادشان کم است مؤثر است و به‌مرور موجب افزایش شیر آن‌ها میشود.
خواص سیاه دانه در طب اسلامی
مصرف سیاه دانه در طب اسلامی تاکید شده است و امامان و پیامبر اکرم (ص) از خواص آن برای درمان دردها نام‌برده‌اند.
پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و سلم فرمود: “ما من داء إلا فی الحبة السوداء منه شفاء إلا السام” یعنی هیچ بیماری نیست مگر شفای آن در سیاه دانه است جز مرگ.
امام رضا علیه‌السلام درباره خواص اعجاب‌انگیز سیاه دانه می‌فرماید: در سیاه‌دانه برکت است. در چهل چیز خداوند برکت قرار داده از حبوبات و جمادات هم سیاه‌دانه را برگزیده است.
مطابق توصیه امام رضا علیه‌السلام سیاه دانه و بوییدن گل نرگس خاصیت ایمنی در برابر زکام را دارند. امام رضا (ع) می‌فرماید: وَلیشُمَّ النَّرجِسَ؛ فَإِنَّهُ یأمَنُ الزُّکامَ، وکذلِک الحَبَّةُ السَّوداءُ،؛ گل نرگس ببویید؛ زیرا از زکام، ایمنی می‌بخشد و همچنین است سیاه دانه.
خواص روغن سیاه دانه
مصرف روغن سیاه دانه در برنامه غذایی در کاهش قند خون، تعادل فشارخون، بهبود آرتروز و التهاب لثه مؤثر است و کلیه و مجاری ادرار را تصفیه می‌کند.
روغن سیاه دانه چه خواصی دارد؟
تسکین روماتیسم با روغن سیاه دانه:
یک فنجان روغن سیاه دانه را گرم‌کنید. سپس قبل از خواب آن را در محل درد بمالید و خوب ماساژ دهید. بعد محل موردنظر را با یک تکه پارچه پشمی باندپیچی نموده و استراحت کنید.
سیاه دانه برای درمان سرگیجه و درد گوش:
یک قاشق مرباخوری عسل را با چند قطره روغن سیاه دانه مخلوط کرده و هر صبح ناشتا، میل کنید. این کار را حداقل تا 11 روز ادامه دهید.
همچنین بخوانید: دلایل سرگیجه | درمان خانگی سرگیجه
سیاه دانه برای درمان اسهال:
یک قاشق غذاخوری سیاه‌دانه‌ی آسیاب شده را با نصف استکان عصاره‌ی تره تیزک (شاهی) مخلوط کرده و پس از صرف غذا در سه وعده میل نمایید.
سیاه دانه برای درمان دیابت نوع 2:
مصرف تنها 2 گرم سیاه دانه در روز میزان قند خون و هموگلوبین گلیکوزیه (HbA1C) را کاهش می‌دهد. همچنین قادر است عملکرد سلول بتا را افزایش داده، درحالی‌که مقاومت به انسولین را کم می‌کند.
سیاه دانه برای درمان عفونت با هلیکوباکتر پیلوری:
خواص ضد تشنجی سیاه دانه به طور سنتی شناخته شده است. بر اساس مطالعات به‌عمل‌آمده برخی بیماری‌ها چون صرع که در برابر داروهای مدرن مقاوم هستند، به‌راحتی با مصرف عصاره سیاه دانه قابل درمان‌اند. چراکه این دانه‌ها قادرند تشنج را به طور عجیبی کاهش دهند.
سیاه دانه برای درمان فشار خون بالا:
درمان فشار خون با سیاه دانه
افراد مبتلا به این مشکل می‌توانند تنها طی مدت دو ماه درمان شوند. کافی است دو بار در روز 100 و 200 میلی‌گرم عصاره سیاه دانه را مصرف کنند.
سیاه دانه برای درمان آسم:
آزمایشات انجام شده بر روی تعداد زیادی حیوانات مبتلا به آسم به‌وضوح نشان می‌دهد که اثرات سیاه دانه (همراه با آویشن) نتایج بسیار چشمگیری را نسبت به داروهای معمولی دارد. بنابر دیگر آزمایشات نوشیدن آب جوش به همراه عصاره سیاه دانه اثرات بسیار مطلوبی را برای افراد مبتلا به آسم و راه‌های هوایی آن‌ها دارد.
سیاه دانه برای درمان سرطان روده بزرگ:
این سرطان رشد یافته را می‌توان با استفاده از عصاره سیاه دانه به راحتی متوقف کرده و از مصرف داروهای شیمیایی مضر در امان ماند. تحقیقات دامی نشان می‌دهد که روغن سیاه دانه بدون داشتن عوارض جانبی، اثرات عجیبی را بر روی موش‌های سرطانی داشته است.
همچنین بخوانید: علائم سرطان روده | راه‌های تشخیص سرطان روده
سیاه دانه برای درمان برای درمان ریزش مو:
درمان و جلوگیری از ریزش مو با سیاه دانه – بازگشت موهای ریخته با سیاه دانه – خواص سیاه دانه برای پوست و مو
برای جلوگیری از ریزش موها و رویاندن موهای ریخته شده، پودر سیاه دانه و حنا را در روغن سوسن مخلوط کرده و بر سر ضماد کنید.
همچنین بخوانید: علت ریزش مو چیست و چه باید كرد؟
همچنین بخوانید: بهترین روش های طبیعی درمان ریزش مو
سیاه دانه برای جوانی و زیبایی پوست:
خواص سیاه دانه برای پوست صورت
مالیدن جوهر سیاه دانه بر صورت باعث جوان شدن پوست صورت میشود. در برخی متون طب سنتی به این نکته اشاره شده که استفاده موضعی از تخم سیاه دانه و روغن کنجد برای درمان جوش‌های زیرپوستی بسیار مؤثر است. این درمان گران برای تهیه این ترکیب به بیمارانشان توصیه می‌کنند روغن کنجد و پودر سیاه دانه را با یکدیگر ترکیب کرده و آن را روی پوست صورت ماسک کنند. استفاده از این ترکیب به مدت 2 هفته به بهبود جوش‌های زیرپوستی منجر میشود، اما هنگام استفاده از این ترکیب باید مراقب بود که بیش‌ازاندازه از این روغن روی پوست استفاده نکنید چراکه استفاده بیش‌ازاندازه از انواع روغن‌ها موجب بسته شدن منافذ پوستی میشود. برای استفاده از این ترکیب باید سرانگشتانتان را اندکی به این روغن آغشته کنید و روی پوستتان ماساژ دهید.
سیاه دانه برای درمان و ترک اعتیاد:
سیاه دانه قادر بوده 35 فرد معتاد را که به طور طولانی‌مدت اسیر دام مواد مخدر بوده‌اند، نجات دهد.
همچنین بخوانید: چگونه تریاک را ترک کنیم | ترک اعتیاد در منزل
سیاه دانه برای درمان ناراحتی‌های کبدی:
مقداری از پودر سیاه دانه را با گیاه صبر زرد ( آلوئه ورا ) و عسل مخلوط کرده و هر صبح ناشتا، به مدت هفت روز یک قاشق مرباخوری از آن را میل کنید.
همچنین می‌توانید روغن سیاه دانه را که در حال جوش است، با غنچه‌ی برگ‌های بید (برگ‌های کوچک) مخلوط کرده و پیش از خواب یک قاشق مرباخوری از آن را به مدت یک هفته میل کنید
سیاه دانه برای درمان سردرد و میگرن:
درمان سردرد با سیاه دانه آسیاب شده
نصف قاشق سیاه دانه آسیاب شده را با نصف قاشق انیسون (دانه‌هایی شبیه رازیانه دارد) و سه تکه میخک کوبیده شده، مخلوط‌کنید و با یک لیوان شیر بجوشانید (بهتر است کمی عسل خالص نیز اضافه کنید). یک فنجان از این معجون دارویی را می‌توانید در هنگام شروع سردرد و میگرن بنوشید. با روغن سیاه دانه، گیجگاه و شقیقه خود را چرب کنید تا از سردرد خلاص شوید.
همچنین بخوانید: درمان سردرد با داروهای گیاهی
سیاه دانه برای درمان درد و ناراحتی‌های کلیوی:
یک استکان سیاه دانه را در یک لیتر آب بجوشانید و با عسل شیرین کنید و به مدت یک هفته، صبح ناشتا آن را میل نمایید. همچنین می‌توانید یک قاشق غذاخوری سیاه دانه آسیاب شده را با نصف لیوان روغن‌زیتون مخلوط کرده و به‌صورت ضماد (یعنی مانند پماد روی یک تکه پارچه تمیز) در آن قسمت از کلیه که احساس درد می‌کنید بگذارید. این عمل را روزانه یک‌بار و به مدت پنج روز ادامه دهید. هر روز مقداری جعفری را در یک لیوان آب بجوشانید و هفت قطره روغن سیاه دانه را به آن افزوده و صبح و شب یک فنجان میل کنید. این کار را به مدت پنج روز ادامه دهید.
سیاه دانه برای تقویت قوای جنسی:
مالیدن جوهر سیاه دانه بر کمر سبب تمدد اعصاب شده و قدرت جنسی را افزایش می‌دهد.
همچنین بخوانید: 30 خوردنی که باعث افزایش میل جنسی می‌شوند
سیاه دانه برای درمان بی اختیاری ادرار:
پوسته تخم مرغ را پس از شستن کامل، با حرارت مقداری تفت دهید و با مقداری سیاه دانه مخلوط کرده و بکوبید تا کاملاً نرم شود. یک قاشق چای‌خوری از این مخلوط را در یک لیوان شیر ریخته و آن را به هم بزنید و صبح و شب، به مدت یک هفته میل کنید.
سیاه دانه برای درمان دل‌پیچه و دردهای روده‌ای:
درمان مشکلات گوارشی با روغن سیاه دانه
به مقدار مساوی زیره و نعنا و انیسون را بجوشانید و هفت قطره روغن سیاه دانه به آن اضافه کنید. سپس با عسل خالص آن را شیرین کرده و در موقع دل‌پیچه و دل درد آن را بنوشید.
سیاه دانه برای درمان درد رحم:
برای درمان درد رحم و زایمان، پودر سیاه دانه را با عسل و روغن مخلوط نموده، میل کنید.
سیاه دانه برای درمان جوش‌های چرکی:
اگر در گروه جوان‌هایی قرار دارید که از دست جوش‌های التهابی و ترشحات چرکی آن رنج می‌برید، می‌توانید با استفاده از خمیر سیاه دانه برای درمان این جوش‌ها که غالباً بعد از بلوغ در نوجوانان به وجود می‌آید و در برخی موارد تا جوانی افراد ادامه پیدا می‌کند، اقدام کنید. برای تهیه این خمیر کافی است 2 قاشق پودر سیاه دانه را با مقداری سرکه ترکیب کرده و آن را روی صورت خود ماسک کنید. این ترکیب کمک می‌کند جوش‌های التهابی و چرکی به‌مرور خشک و برطرف شوند.
سیاه دانه برای درمان تب:
اگر مقداری سیاه دانه را بکوبید و با کمی سکنجبین میل نمایید، تب را برطرف می‌کند.
خواص سیاه دانه و عسل
خواص سیاه دانه معجون سیاه دانه و عسل معروف به معجون دوسین از داروهای ساده و درعین‌حال مؤثری هست که از قدیم در طب سنتی محبوب بوده و برای درمان بیماری‌های مختلفی از آن استفاده می‌شده است. این معجون خواص بسیار زیادی دارد که در این مطلب به بخشی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
تمام خواص دارویی سیاه دانه
- از اصلی‌ترین خواص معجون سیاه دانه این است که سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند.
- برای درمان سرماخوردگی‌های پی‌درپی مفید است.
- در درمان تب‌های بلغمی و سوداوی تأثیر دارد.
- ادرارآور است و برای مردان مبتلا به پروستات مفید است. همچنین عفونت‌های ادراری را درمان می‌کند.
- برای درمان سردردهایی که مرتبط با مزاج سرد هستند مفید است.
- مالیدن این ترکیب به پوست برای درمان جوش‌های بلغمی مفید است. توجه داشته باشید که جوش‌های بلغمی بدون التهاب، زیرپوستی و سفت هستند و استفاده از این ترکیب برای جوش‌های قرمز و پرالتهاب نتیجه عکس خواهد داد و وضع پوستتان بدتر خواهد شد.
- تأثیر خوبی بر دستگاه گوارش و انگل های روده دارد.
- نفخ معده و دل‌دردهای ناشی از آن را درمان می‌کند.
- برای پیشگیری و درمان زخم معده مؤثر است.
- برای بهبود بیماری‌های پوستی پیسی و لک مفید هست.
- می‌تواند سنگ‌های کلیه و مثانه را از بین ببرد.
- در روزهای پایانی بارداری به کنترل درد و افزایش توان و مقاومت مادران هنگام زایمان کمک می‌کند. توجه داشته باشید حتماً با مشورت پزشک زنان و یا متخصص طب سنتی از این معجون استفاده کنید.
- موجب افزایش شیر مادران شیرده میشود.
- از ابتلا به بیماری‌های مزمن و سرطان جلوگیری می‌کند چون اثر معجون سیاه دانه به مدت طولانی در بدن باقی می‌ماند.
- باعث کاهش عوارض داروهای شیمی درمانی بر کلیه‌ها میشود.
- با طبع گرم بسیار انرژی‌زا و باعث از بین رفتن افسردگی میشود.
- مصرف یک قاشق مرباخوری از ترکیب روغن سیاه دانه و عسل خالص به نسبت مساوی باعث درمان اضطراب و تپش‌های قلب و تنظیم ضربان قلب میشود.
- سیاه دانه دارای ماده‌ای هست که در بدن تولیدانتی هیستامین می‌کند به همین دلیل برای درمان حساسیت و آسم بسیار مفید است.
- افزایش‌دهنده طبیعی میل جنسی.
- افزایش تعداد اسپرم و درمان ناباروری حاصل از کمبود تعداد اسپرم است.
عوارض سیاه دانه:
سیاه دانه، هنگامی‌که به‌صورت خوراکی به مقدار کمی مانند طعم‌دهنده غذاها استفاده شود، برای اکثر افراد بسیار ایمن است. روغن سیاه دانه و عصاره سیاه دانه هنگام استفاده در مقادیر کم و کوتاه‌مدت، ایمن هستند. سیاه دانه هنگام استفاده روی پوست ممکن است باعث ایجاد بثورات آلرژیک شود.
اختلالات خونریزی:
سیاه دانه ممکن است لخته شدن خون را کند کرده و خطر خونریزی را افزایش می‌دهد. سیاه دانه ممکن است اختلالات خونریزی را شدیدتر کند.
دیابت:
سیاه دانه ممکن است قند خون را در برخی افراد کاهش دهد. در صورت ابتلا بهدیابت و استفاده از سیاه دانه ، علائم قندخون پایین (هیپوگلیسمی) را رعایت کنید و قند خون را با دقت کنترل کنید.
فشارخون پایین:
سیاه دانه ممکن است فشارخون را کاهش دهد. از نظر تئوریک، مصرف سیاه دانه باعث میشود فشارخون در افرادی که فشارخون پایین دارند خیلی کم شود.
سیاه دانه در بارداری و شیردهی:
به نظر می‌رسد سیاه دانه به مقدار غذایی در دوران بارداری بی‌خطر است. اما مصرف مقادیر بیشتر دارویی به‌احتمال‌زیاد غیرقابل اطمینان است. سیاه دانه می‌تواند باعث انقباض رحم شود.
سیاه دانه در کودکان:
روغن سیاه دانه برای کودکان که به‌صورت کوتاه‌مدت و به مقدار کم استفاده شود، ایمن است.
