همه چیز درباره ی قانون مورفی
آنچه در این مقاله میخوانید
شاید برای شما هم پیش‌آمده باشد که برخی اتفاقات در اطرافتان خاص، غیرقابل‌تصور و به‌نوعی عصبی‌کننده پیش بیاید و شما حس متفاوتی نسبت به آن داشته باشید، مورفی فردی بود که نسبت به این اتفاقات عکس‌العمل نشان می‌داد و برای آن جملاتی ناب و استثنا می‌گفت که به‌نوبه خود جالب و واقعی بود.
این جملات بعدها به‌عنوان یک سری قوانین و اصطلاحات خاص و قصار در بین مردم رایج شد که در این مطلب به معرفی مورفی و برخی قوانین جالب آن خواهیم پرداخت، پس با ما همراه باشید.
قانون مورفی چیست؟
قانون مورفی در سال ۱۹۴۹ در پایگاه نیروی هوایی ادوارز شکل گرفت.
سرگرد ادوارد مورفی مهندس هوافضا بود که روی یک پروژه کار می‌کرد. در یکی از سخت‌ترین آزمایش‌های پروژه یک تکنسین سیم‌ها را برعکس وصل کرد و آزمایش خراب شد.
مورفی درباره این تکنسین گفت:
“اگه یه راه برای خراب کردن چیزی وجود داشته باشه اون همون یه راه رو پیدا می‌کنه” و این آغازی برای قانون مورفی بود.
در ابتدا در فرهنگ فنی مهندسین رواج پیدا کرد و بعد به فرهنگ‌عامه راه یافت.
بعداً قوانین دیگری هم بعد از کسب رتبه لازم از بنیاد مورفی در زمره قوانین اصلی قرار گرفتند.
از مورفی کلمات قصار دیگری نیز به‌جامانده ازجمله «همه چیز ذاتاً دچار خطا و دردسر می‌شود مگر اینکه برای درستی آن تلاشی شده باشد».
قانون مورفی (گاهی با استنباط فیناگل یا قانون سُد در فرهنگ غرب اشتباه می‌شود) یک مثل معروف در فرهنگ غرب است که در زمان آزمایش واگن موشکی در اواخر دههٔ ۴۰ به وجود آمد.
اصلی‌ترین پیامی که این قانون بیان می‌کند این است که در هر حالتی که احتمال خراب شدن یا خطا رفتن باشد بی‌شک روزی این اتفاق می‌افتد.
«اگر راه‌های متفاوتی برای انجام کاری باشد که یکی از آن‌ها به خرابی یا فاجعه بینجامد، حتماً یک نفر کار را به همان صورت انجام خواهد داد.» که معمولاً به این صورت بیان می‌شود: «خطای احتمالی رخ خواهد داد.» از نیکلاس اسپارک محقق و نویسندهٔ کتاب “تاریخی از قانون مورفی. ”
این نام‌گذاری طعنه‌آمیز در پی سرگرد ادوارد مورفی است که در مرکز نیروی هوایی ادوارد همراه گروه استَپ روی پروژهٔ MX ۹۸۱ کار می‌کرد. او مدت کوتاهی به عنوان مهندس توسعه در فنون اندازه‌گیری با دکتر و سرهنگ جان پاول استَپ دوست و همسایهٔ سابقش روی پروژه واگن موشکی (rocket sled) مشارکت می‌کرد.
نیک اسپارک در پایان کتاب «تاریخی از قانون مورفی» بیان می‌کند که تفاوت خاطرات بعد از گذشت سال‌ها، اجازه مشخص کردن دقیق شخصی که در طول چندین ماه آزمایش دستگاه جدید اندازه‌گیری، این عبارت را به شکل مصطلح امروزی آن ابداع کرده نمی‌دهد، ولی این عبارت در انعکاس جمله‌ای که مورفی پس از شکست دستگاه اندازه‌گیریش گفته ابداع‌شده و به‌تدریج از حالت اولیه آنکه در اولین کنفرانس سرهنگ استپ-سریع‌ترین مرد روی زمین-به کار رفت به حالت امروزی درآمده.+
آیا قانون مورفی واقعاً درست است؟
آیا قانون مورفی حقیقت دارد؟
این سؤال را می‌توان در سه سطح مختلف پاسخ داد.
نخستین سطح، برخورد عامه‌ی مردم با این قانون است. کافی است در کوچه و خیابان از افراد مختلف بخواهید که تجربه‌ی خود را از قانون مورفی در زندگی‌شان بیان کنند. احتمالاً افراد بسیاری را خواهید یافت که مثال‌ها و خاطرات فراوانی درزمینه‌ی درست بودن این قانون دارند.
سطح دوم، برخورد کسانی است که با اصول روانشناسی آشنا هستند. آن‌ها به‌سرعت می‌توانند علتِ رایج شدن قانون مورفی و باور اغلب انسان‌ها به آن را برایتان شرح دهند:
اغلب مصداق‌های قانون مورفی که ما در زندگی خود می‌شناسیم و به خاطر می‌آوریم، حاصل خطاهای شناختی ذهن ما و به‌طور دقیق‌تر، خطاهای یادآوری در حافظه هستند.
خطاهای بسیار متنوعی در ذهن ما می‌توانند به تقویتِ باور به قانون مورفی کمک کنند.
مثلاً تمرکز بر آخرین اطلاعات باعث می‌شود ما نتوانیم نگاه آماری واقعی به رویدادهای بد داشته باشیم و وزن آخرین رویداد نامطلوب، در ذهنمان بیشتر باشد.
ضمن اینکه پس از پذیرش قانون مورفی، خطای تأیید خود کمک می‌کند مصداق‌های آن را پررنگ‌تر ببینیم و موارد نقض آن را نادیده بگیریم.
هم‌چنین روانشناسی شناختی این نکته را تأیید می‌کند که تجربه‌های همراه با هیجان، در ذهن ما ماندگارتر هستند و بهتر و شفاف‌تر ثبت می‌شوند (+). بنابراین، خاطره‌ی روزی که ماشین را شسته‌اید و باران نیامده، به عنوان یک خاطره‌ی خنثی، در مقایسه با خاطره‌ی بارش باران دقیقاً بلافاصله پس از پرداخت قبض کارواش، سریع‌تر از ذهن پاک می‌شود و طبیعی است که در طول زمان، مغز ما به انباری از خاطرات نامطلوب (مصداق‌های قانون مورفی) تبدیل شود.
اگر کمی با خطاهای شناختی آشنا باشید، به‌سادگی می‌توانید این توضیحات را با نمونه‌ها و مصداق‌های بیشتر، کامل‌تر کنید.
اما سومین سطح برخورد، توجه دقیق‌تر به مصداق‌های قانون مورفی است. کاری کسانی مانند روبرت متیوس و ریچارد رابینسون انجام داده‌اند.
برخی از قوانین مورفی
قوانین مورفی چیستند؟
گرچه قانون مورفی نگرشی منفی و بدبینانه نسبت به جهان را نشان می‌دهد، ولی مورفی تنها قانون نیست. از زمان محبوبیت قانون مورفی پس از آزمایش‌های واگن موشکی در پایگاه نیروی هوایی ادواردز، ناظران زیرک و باهوش نیز قوانین خود را ساخته و ارائه داده‌اند.
بعضی از این قوانین در حد خود معروف شده‌اند، مانند اصل پیتر (Peter Principle) که بر اساس آن همه‌ی مردم درنهایت به سطح ناکارآمدی خود خواهند رسید یا تفسیر اوتول (O’Toole) در مورد قانون مورفی که طبق آن مورفی فردی خوش‌بین بوده است. به معنای واقعی کلمه از زمان پیدایش قانون مورفی هزاران قاعده، قانون، اصل و نظر ایجادشده است. بعضی از آن‌ها بامزه‌اند، بعضی عاقله‌اند و بعضی نیز معمولی هستند. بقیه‌ی آن‌ها نظرات و مشاهداتی قدیمی، آزمون شده و درست هستند:
مشاهدهٔ اتوره (Etorre’s Observation): همیشه خط دیگر سریع‌تر حرکت می‌کند.
تمایز بارت (Barth’s Distinction): انسان‌ها در جهان دو نوع هستند: کسانی که افراد را به انواع مختلف تقسیم می‌کنند و کسانی که این کار را انجام نمی‌دهند.
قانون آکتون (Acton’s Law): قدرت فاسد می‌کند، قدرت مطلق کاملاً فاسد می‌کند.
قانون حماقت (Boob’s Law): همیشه در آخرین محلی که به آن نگاه می‌کنید، چیزی را که به دنبالش هستید پیدا می‌کنید.
قانون سوم کلارک (Clarke’s Third Law): جامعه‌ای را که به‌اندازه‌ٔ کافی پیشرفته باشد، نمی‌توان از سحر و جادو تشخیص داد.
قانون فرانکلین (Franklin’s Rule): کسی خوشبخت است که هیچ انتظاری ندارد، چون هرگز ناامید نمی‌شود.
قانون مسیر پیشروی عیساوی (Issawi’s Law of the Path of Progress): میان‌بر طولانی‌ترین فاصلهٔ بین دو نقطه است.
قانون منکن (Mencken’s Law): آن‌ها که می‌توانند، عمل می‌کنند و آن‌ها که نمی‌توانند، آموزش می‌دهند.
قانون پاتن (Patton’s Law): برنامه‌ای خوب در امروز بهتر از برنامه‌ای عالی در فرداست.
هر یک از این سخنان جنبه‌ای از جهان را توضیح می‌دهد و آن را به شکلی قابل‌فهم (و بامزه) بیان می‌کند. ولی باوجوداین، قانون مورفی همچنان پدربزرگ تمام قوانین است. چه چیزی در این قانون وجود دارد که زندگی را به این خوبی نشان می‌دهد؟
معادل‌های قانون مورفی
فلسفه مورفی
لبخند بزن… فردا روز بدتریه…
قانون صف
اگر شما از یک صف به صف دیگری رفتید، سرعت صف قبلی بیشتر از صف فعلی خواهد شد.
قانون تلفن
اگر شما شماره‌ای را اشتباه گرفتید، آن شماره هیچ‌گاه اشغال نخواهد بود.
قانون بینی
بعدازاین که دستتان حسابی گریسی شد، بینی شما شروع به خارش خواهد کرد.
قانون کارگاه
اگر چیزی از دستتان افتاد، قطعاً به پرت‌ترین گوشه ممکن خواهد خزید.
قانون دروغ‌گویی
اگر بهانه دروغیتان پیش رئیس برای دیر آمدن پنچر شدن ماشینتان باشد، روز بعد واقعاً به خاطر پنچر شدن ماشینتان، دیرتان خواهد شد.
قانون روبرو شدن
احتمال روبرو شدن با یک آشنا وقتی‌که با کسی هستید که مایل نیستید با او دیده شوید افزایش می‌یابد.
قانون اثبات
وقتی می‌خواهید به کسی ثابت کنید که یک ماشین کار نمی‌کند، کار خواهد کرد.
قانون بیومکانیک
نسبت خارش هر نقطه از بدن با میزان دسترسی آن نقطه نسبت عکس دارد.
قانون قهوه
قبل از اولین جرعه از قهوه داغتان، رئیستان از شما کاری خواهد خواست که تا سرد شدن قهوه طول خواهد کشید.
قانون ترافیک
وقتی در ترافیک گیرکرده‌ای لاینی که تو در آن هستی دیرتر راه می‌افتد
قانون وسایل نقلیه
وسایل نقلیه اعم از اتوبوس، قطار، هواپیما و… همیشه دیرتر از موعد حرکت می‌کنند مگر آنکه شما دیر برسید. در این صورت درست سر وقت رفته‌اند
قانون اتوبوس
مدت زیادی منتظر اتوبوس می‌مانی و خبری نیست پس سیگاری روشن می‌کنی. به‌محض روشن شدن سیگار، اتوبوس می‌رسد. (به عبارت ساده اگر سیگار را روشن کنی اتوبوس می‌رسد، اگر برای زودتر رسیدن اتوبوس سیگار را روشن کنی اتوبوس دیرتر می‌آید)
بررسی کامل قانون مورفی
قانون کار
اگر به نظر می‌رسد همه چیزها خوب پیش می‌روند حتماً چیزی را از قلم انداخته‌ای
قانون نتیجه
احتمال بد پیش رفتن کارها نسبت مستقیم بااهمیت آن‌ها دارد
قانون یادگیری
شما چیزی را یاد نمی‌گیرید، مگر بعدازاینکه امتحان آن را دادید
قانون جستجو
هر وقت دنبال چیزی می‌گردید، همیشه در آخرین مکانی که جستجو می‌کنید آن را پیدا می‌کنید
قانون خرید
اهمیتی ندارد که چقدر دنبال جنسی بگردید، به‌محض اینکه آن را خریدید آن را در مغازه‌ی دیگری ارزان‌تر خواهید یافت
قانون چیزهای خوب
هر چیز خوب در زندگی یا غیرقانونی است یا غیراخلاقی یا چاق‌کننده
قانون ضایع شدن
احتمال آنکه کاری را که انجام می‌دهید دیگران ببینند نسبت مستقیم دارد با میزان احمقانه بودن آن کار
قانون پمپ‌بنزین
هنگام ورود به پمپ‌بنزین جایگاهی را که انتخاب می‌کنید کندتر و طولانی‌تر از جایگاه‌های دیگر خواهد بود
قانون لکه
زمانی که می‌خواهید لکه روی شیشه پنجره را پاک‌کنید، لکه در سمت دیگر شیشه خواهد بود
قانون بقای کثیفی
برای تمیز کردن هر چیزی، چیز دیگری باید کثیف شود
قانون دسترسی
هرگاه چیزی را دور بیندازید، به‌محض آنکه دیگر به آن دسترسی نداشته باشید، به آن نیاز پیدا خواهید کرد
قانون صبحانه
همیشه نان از طرفی که به آن کره مالیده‌اید روی زمین می‌افتد
قانون تعمیر
زمانی که دستگاه معیوب خود را نزد تعمیرکار می‌برید، کاملاً درست و بی‌عیب کار خواهد کرد
قانون اجتناب
اگر به هر دلیل درجایی قانون مورفی عمل نکنه، قراره اتفاق خیلی بدتر و بزرگ‌تری بیفته
قانون خانم مورفی
اگر چیزی خراب یا اشتباه بشه، حتماً تقصیر آقای مورفیه
قانون زندگی مورفی
آیا زندگی شما نمونه‌ی خوبی از قوانین مورفی است؟
✥ وقتی جوراب پاته، حتماً دمپایی دستشویی خیسه!
✥ اگه سال تا سال یه قرون تو جیبت نباشه مامان و بابات نمی‌فهمند، کافی یه نخ سیگار تو جیبت باشه همه میفهمن!
✥ موقع فوتبال نگاه کردن هشتاد دقیقه میشینی چش تو چش تلویزیون هیچ اتفاقی نمی‌افته، یه دقیقه میری دستشویی، میای می‌بینی بازی ۲-۲ تموم شده!
✥ هرچقدر هم دلیل منطقی واسه خرید یه چیز داشته باشی، همیشه یکی اون نزدیکی‌ها هست که بگه سرت کلاه گذاشتن عجیب!
✥ وقتی پیاده باشی تاکسی گیرت نمی‌آد، اما وقتی با ماشین باشی توی ترافیکی از تاکسی‌ها گیر می‌کنی.
✥ هر وقت گرسنه میای خونه، اون شب اتفاقی غذا ندارین. اما یه شب که بیرون غذا می‌خوری وقتی میای خونه می‌بینی غذای مورد علاقت رو درست کردن.
✥ تو یه ظرف آجیل اولین چیزی که می‌خوری یه بادوم تلخه.
✥ موقع درس خوندن پرزهای موکت هم واسه آدم جذاب میشه. دوست داری ساعت‌ها بشینی بهشون نگاه کنی.
✥ سر جلسه به دوستت که هیچی نخونده کل سوال‌ها رو برسونی و برگه هاتون با هم مو نزنه، نمره اون بیشتر میشه. این از قوانین ثابت مورفی هستش، شک نکن!
✥ اگه یک بار سر کلاس نری و استاد بگه جلسه بعد امتحانه، هیشکی بهت خبر نمی‌ده! اما امان از اون روزی که یکی از اساتید حذفت کنه، شونصد نفر یادت می‌افتن و بابای گوشیت رو در میارن از بس مسیج میدن که فلانی، استاد گفت: حذفی!
✥ برای موفق شدن تنها یک راه وجود دارد، اما برای شکست خوردن راه‌های زیاد.
✥ اگه یه ماشین صفر بخری، هرچقدر هم مواظبش باشی و سعی کنی جای مطمئنی پارکش کنی، بازم خط روش میافته، ولی ماشین کهنه داغونت رو بزار وسط اتوبان کرج، شب بیا سالم برش دار.
✥ یه وقت‌هایی که خیلی عجله داری آگه لاستیک هواپیما هم زیر ماشین انداخته باشی، میای می‌بینی ۲ تاش پنچره!
✥ دقیقاً همون روزی که ۵ دقیقه دیرتر بیدار شدی تمام وسایلت مفقود میشن!
✥ دقیقاً وقتی جفت دستات تا آرنج گریسی یا گلی هستش، چشمت خارش می‌گیره!
✥ اگر یک تاریخ برای شما خیلی مهمه، ۱۰ روز قبل از اون یادتونه و دقیقاً همون روز یادتون میره. ۳۵۵ روز بعدش هم دارید حرص از یادرفتنش رو می‌خورید. این قضیه فقط تا وقتی‌که اون تاریخ مهمه ادامه داره و بعدش برعکس میشه.
کتاب الکترونیکی (182 صفحه)
فایل صوتی کتاب (132 دقیقه)
کتاب الکترونیکی 14 تمرین مکمل
برنامه تمرینی 4 هفته ای
موسیقی درمانی سابلیمینال
