برای افزایش بزاق دهان چیکار کنیم؟

در این مطلب از مجله اینترنتی مثبت 1، به این سوال که “برای افزایش بزاق دهان چیکار کنیم؟” پاسخ خواهیم داد. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.

حتماً با افرادی مواجه شده‌اید که هنگام صحبت کردن یا خندیدن میزان زیادی بزاق در دهانشان جمع می‌شود. از نظر علمی به این مسئله هایپرسیالوره (آبریزش از دهان) گفته می‌شود. در این صورت پزشک می‌تواند دلایل مشکل را بررسی و نسبت به رفع آن اقدام کند. برعکس این مسئله نیز اتفاق می‌افتد. برخی از افراد از سندرم شوگرون رنج می‌برند و بزاقشان بسیار کم ترشح می‌شود. در هر دو صورت بهتر است مواد غذایی افزایش‌دهنده‌ی بزاق را بشناسید. لطفاً با ما همراه باشید.

روش های افزایش بزاق دهان

1. شکلات

در خصوص شکلات، مسائل روحی روانی وارد بازی می‌شوند چون ما شکلات را به دلیل لذت بردن و طعم دل‌چسب آن می‌خوریم. در واقع با خوردن شکلات، منطقه‌ی پاداش دهی مغز فعال می‌شود و احساس گرسنگی کاذب و همچنین بزاق بیشتری تولید می‌شود. کاکائو یک تأثیر تکمیلی دیگری نیز دارد؛ به دلیل چرب بودن می‌تواند باعث سوزش و ریفلاکس معده شود و هر دوی این مشکلات نیز باعث افزایش ترشح بزاق می‌شوند.

2. افزایش بزاق دهان با مصرف مرکبات

مصرف مرکبات به افزایش بزاق دهان کمک میکند

مواد غذایی ترش مانند مرکبات (گریپ‌فروت، لیموترش یا پرتقال) و غذاهای حاوی سس‌های سرکه‌ای باعث تحریک مناطق کناری زبان می‌شوند. در نتیجه بدن به میزان زیادی بزاق تولید و روان می‌کند. این افزایش ترشح بزاق با مصرف برخی نوشیدنی‌های ترش نیز اتفاق می‌افتد. اگر دهانتان خشک می‌شود کافی است چند قطره لیموترش را در یک لیوان آب بچکانید و میل کنید.

3. شیرینی‌جات و آب‌نبات‌ها

زمانی که شیرینی و تنقلات می‌خوریم مغز تشخیص می‌دهد که این مواد غذایی خوشمزه هستند؛ در نتیجه با خوردن آن‌ها احساس لذت می‌کنیم. میل به مصرف شیرینیجات و تنقلات از آب افتادن دهان کاملاً مشخص می‌شود. اگرچه نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهد که دهان انسان با دیدن مواد غذایی یا فکر کردن به آن مانند حیوانات بزاق تولید نمی‌کند اما بااین‌حال این مواد غذایی باعث افزایش ترشح بزاق می‌شوند.

4. پنیر

بدون شک شما نیز شنیده‌اید که پنیر یک ماده‌ی غذایی ضدپوسیدگی دندان است و اگر کسی مسواک نمی‌زند باید پنیر بیشتری مصرف کند. این توصیه کاملاً درست است؛ به خاطر اینکه پنیر حاوی میزان قابل‌توجهی اسیدآمینه‌ی تیرامین است که باعث افزایش ترشح بزاق می‌شود. در نتیجه pH دهان تغییر کرده و باکتری‌های مضری که به مینای دندان آسیب می‌زنند از بین می‌روند.

5. غذاهای آسیایی

«اومامی» یک واژه‌ی ژاپنی و به معنای لذیذ و خوشمزه و به‌عنوان پنجمین مزه به همراه مزه‌های شیرین، ترش، شور و تلخ در نظر گرفته می‌شود. ما اومامی را با گیرنده‌های گلوتامات می‌چشیم. این طعم که در غذاهای آسیایی زیاد است تأثیر زیادی در افزایش بزاق دارد. اومامی مزه‌ای نزدیک به گوشت دارد. گفته می‌شود که گوجه‌فرنگی‌های کاملاً رسیده سرشار از اومامی هستند.

6. افزایش بزاق دهان با جویدن آدامس

برای افزایش بزاق دهان آدامس بجوید

آدامس دو تأثیر روی بزاق دارد: اول اینکه عمل جویدن باعث تحریک و ترشح میزان زیادی بزاق می‌شود. این اتفاق برای تسهیل عمل گوارش است. دوم اینکه آدامس پرزهای چشایی را نیز تحریک می‌کند. به نظر می‌رسد که هر چه آدامس معطر باشد بزاق بیشتری نیز ترشح می‌شود.

7. افزایش بزاق دهان با فلفل و خردل

ما در هر دقیقه 1 میلی‌لیتر بزاق تولید می‌کنیم اما این میزان زمانی که مواد غذایی ترش، غذاهای ادویه‌دار و تند (فلفل و خردل) می‌خوریم به بیش از این میزان می‌رسد. باید بدانید که خردل و فلفل با افزایش ترشحات معده باعث تحریک غدد بزاق می‌شود. این کار منجر به افزایش ترشحات دهانی و خنثی شدن این اسیدها می‌شود.

8. سبزیجات خام

مصرف سبزیجات برای افزایش بزاق دهان

هر ماده‌ی غذایی که شما را مجبور به جویدن می‌کند مانند هویج یا فلفل دلمه‌ای خام باعث تحریک غدد بزاق موجود در اطراف زبان می‌شود. این مکانیسم همچنین در ایجاد احساس سیری نیز نقش دارد. متخصصان بر این عقیده هستند که عمل جویدن آرام برای کاهش وزن لازم است. در نتیجه اگر قصد لاغری دارید لقمه‌هایتان را با دقت و آرامش بجوید و تا حد امکان عمل جویدن را طولانی کنید.

9. بوی نان تازه برای افزایش بزاق دهان

خیلی سخت است که بتوان در برابر بوی نان تازه مقاومت کرد. هیچ‌چیز به‌اندازه‌ی عطر و بوی نان تازه مغز را فعال نمی‌کند. این بوی دل‌نشین و اشتها برانگیز سیگنال‌هایی به مغز ارسال می‌کند که باعث تحریک غدد بزاق می‌شود. البته ماجرا به همین‌جا ختم نمی‌شود. این عطر در یک چشم به هم زدن اشتها را باز می‌کند حتی اگر فرد گرسنه نباشد و از نظر جسمی نیازی به غذا نداشته باشد. نتایج برخی از پژوهش‌ها نشان می‌دهند زمانی که صحبت از غذایی به میان می‌آید که با خاطره‌ای خوب و تجربه‌ای دل‌انگیز همراه است ترشح بزاق افزایش پیدا می‌کند.

10. برخی از مکمل‌های غذایی

ترشح بزاق زیاد یکی از عوارض جانبی احتمالی مصرف برخی از مکمل‌های غذایی بر پایه‌ی کولین یا ویتامین B7 است و می‌تواند همراه با تعریق و حالت تهوع نیز همراه باشد. افراد زیادی به‌منظور کنترل وزن یا کاهش میزان کلسترول خونشان از این مکمل‌ها مصرف می‌کنند به خاطر اینکه این داروها به افزایش سوخت‌وساز چربی‌هایی که در بدن جریان دارند کمک می‌کنند.

11. برای افزایش بزاق دهان آب بیشتری بنوشید

برای افزایش بزاق دهان آب بنوشید

یکی از اولین و مهم‌ترین عوامل خشکی دهان عدم مصرف مایعات کافی است. در واقع اگر جزو افرادی هستید که دهانتان خشک می‌شود از خودتان سؤال کنید روزانه چقدر مایعات (اعم از آب یا آب‌میوه‌ها و دم‌نوش‌ها و غیره) مصرف می‌کنید. لازم است که روزانه حداقل یک و نیم لیتر آب بنوشید تا بتوانید با مشکل خشکی دهان مقابله کنید. توجه داشته باشید که با گذشت زمان و افزایش سن احساس تشنگی و تولید بزاق کاهش پیدا می‌کند و افراد مسن بیشتر در معرض مشکل خشکی دهان قرار می‌گیرند.

اگر با افزایش مصرف آب مشکل خشکی دهان حل نشود لازم است که به پزشک مراجعه کنید. چون در این صورت پای «گزروستومی» در میان است. در حالت کلی خانم‌های بالای 60 سال بیشتر در معرض گزروستومی (خشکی دهان) قرار می‌گیرند.

این مشکل نوعی ناتوانی ایجاد می‌کند به خاطر اینکه در این خانم‌ها بزاق تولید نشده و آن‌ها نمی‌توانند صحبت کنند، غذا بخورند و دچار افسردگی می‌شوند. علاوه بر این مصرف قرص‌های ضدافسردگی نیز عوارضی دارند که باعث خشکی غدد بزاقی می‌شوند و این افراد وارد یک چرخه‌ی باطل می‌شوند. در واقع خشک شدن بزاق و دهان باعث افسردگی آن‌ها و مصرف قرص‌های ضدافسردگی باعث خشکی بیشتر بزاقشان می‌شود.

12. مصرف قهوه و برخی مواد غذایی را کاهش دهید

اگر از خشکی دهان رنج می‌برید باید از مصرف هر نوع ماده‌ی غذایی اسیدی، تند و پرادویه و شور و همچنین قهوه بپرهیزید.

می‌پرسید چرا؟ به خاطر اینکه این مواد غذایی باعث ایجاد احساس سوزش در حفره‌ی دهان می‌شوند. در نتیجه مصرف آن‌ها باعث تشدید مشکل خواهد شد. علاوه بر این لازم است که مصرف سیگار را کنار بگذارید. دخانیات باعث خشکی دهان می‌شوند.

13. از مصرف مواد غذایی خشک کننده‌ی دهان بپرهیزید

از مصرف داروهای خشک کننده دهان پرهیز کنید

حتماً می‌دانید که تمام داروها عوارض جانبی زیادی دارند. برخی داروها باعث خشکی دهان و تشدید مشکل می‌شوند. از بین این داروها می‌توان به داروهای ضدافسردگی، داروهای ضداضطراب، داروهای ضدفشار خون و داروهای ضدآریتمی، قرص خواب‌ها و داروهای ضدتهوع اشاره کرد. علاوه بر این پرتودرمانی نیز باعث خشک شدن زیاد دهان می‌شود.

14. از درمان‌های طبیعی استفاده کنید

می‌توانید از روش‌های طبیعی برای مقابله با مشکلتان استفاده کنید. توصیه می‌کنیم با جوش‌شیرین قرقره کنید. این کار باعث کاهش حالت اسیدی حفره‌ی دهان شده و از بروز میکوز (قارچ) پیشگیری می‌کند. توصیه می‌کنیم به مدت چند ماه روزانه دو مرتبه از جوش شیرین به عنوان دهانشویه استفاده کنید. از دهان‌شویه‌های دیگر استفاده نکنید چون باعث اسیدی شدن دهان شده و مشکل را تشدید می‌کنند.

از خمیردندان‌های حاوی فلوئور استفاده نکنید. چون اگر دچار خشکی دهان باشید این خمیردندان‌ها باعث تشدید سوزش دهان می‌شوند. بدانید که درمان این قبیل بیماری‌ها طولانی‌مدت است (حدود دو سال) اما در نهایت اگر حوصله به خرج داده و درمان خود را به خوبی دنبال کنید نتایج خوبی عایدتان خواهد شد.

15. داخل اتاق‌ها دستگاه بخور قرار دهید

تا حد امکان از طریق بینی نفس بکشید. این کار باعث می‌شود هوایی که تنفس می‌کنید مرطوب شود. اگر نمی‌توانید به درستی از راه بینی نفس بکشید حتماً به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید تا مشکلتان مورد بررسی قرار گیرد. توجه داشته باشید مواد جایگزین بزاق (ژل‌های جایگزین بزاق) که در داروخانه‌ها به فروش می‌رسد تأثیر چندانی در مقابله با خشکی دهان و ترشح بزاق ندارند.

16. افزایش بزاق دهان با لیمو

لیموترش برای افزایش بزاق دهان

سه روش برای استفاده از لیمو ترش توصیه می‌شود:

1. ترکیب لیمو، شکر و آب: آب و شکر را بجوشانید سپس آب یک لیمو با پوست نازک را بگیرید و در آن بریزید و محلول را بنوشید.
2. ترکیب لیمو، سنبل هندی، برگ‌های لیمو و آب یخ: ابتدا آب، شکر و سنبل هندی را بجوشانید، سپس آب لیمو و برگ‌ها را در آن بریزید و بنوشید.
3. لیمو، عسل و آب: آب و عسل را بجوشانید سپس آب لیمو را در آن بریزید و محلول را بنوشید.

17. استفاده از نمک

محلول آب و نمک را بجوشانید و هنگام بیدار شدن از خواب بنوشید.

18. استفاده از جوش شیرین

مصرف روزانه مخلوط جوش شیرین، نمک، آب و آب لیمو درمان موثری برای خشکی دهان است؛ چراکه به کمبود آب بدن کمک می‌کند و مانع از خشکی دهان می‌شود.

19. استفاده از زنجبیل برای افزایش بزاق دهان

استفاده از زنجبیل برای افزایش بزاق دهان

سه روش برای استفاده از زنجبیل وجود دارد:

1. افزودن زنجبیل به چای که سموم بدن را دفع می‌کند و ریه‌ها را گرم نگه می‌دارد و از ابتلا به آنفلوانزا و سرفه جلوگیری می‌کند.
2. مصرف ترکیب زنجبیل، نمک، آب و سرکه به صورت روزانه.
3. استفاده از زنجبیل به تنهایی نیز راه موثری برای افزایش بزاق و جلوگیری از خشکی دهان است.

20. کافئین، الکل و تنباکو مصرف نکنید

الکل، کافئین و دخانیات از عواملی هستند که باعث خشک شدن دهان می‌شوند. از نوشیدنی‌های بدون کافئین استفاده کنید تا از کاهش رطوبت دهان جلوگیری کنید.