کمتر کسی است که طعم شکلات‌های کاکائویی یا به اصطلاح شکلات تلخ را نچشیده باشد. اما در عین حال اکثر مردم از مزایای سلامتی شگفت انگیز کاکائو مطلع نیستند. کاکائو حاوی پلی فنول ها است که غنی از آنتی اکسیدان ها و دارای ارزش غذایی حیاتی هستند. مصرف کاکائو سلامت قلب، رگهای خونی و بیماری‌های عصبی را بهبود می‌بخشد، احساس خوشحالی در شما به وجود می‌آورد و پوست شما را تقویت می‌کند.
کاکائو چیست؟
کاکائو درختی است از تیره پنیرکیان که ارتفاعش بین ۴ تا ۱۰ متر است و برگ‌هایش ساده و متقابل و گل‌هایش منظم و کوچک و قرمز رنگ که در همه فصول وجود دارد. میوه درخت کاکائو، زرد رنگ و به اندازه یک خیار است. این میوه محتوی ۲۵ تا ۴۵ دانه است. میوه‌های این گیاه را پس از چیدن انبار می‌کنند تا بپوسد و پس از آن دانه‌ها را جمع‌آوری می‌کنند و به مصرف می‌رسانند که از آن پودر کاکائو تهیه می‌شود.
صدها سال است که کاکائو در آداب‌ورسوم مختلف سرتاسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. کاکائو بومی آمریکای شمالی است و در طول زمان، تولید آن به اروپا گسترش یافته است. کاکائو برای کاهش وزن، رفع خستگی، تحریک سیستم عصبی و بهبود عملکرد دستگاه گوارش استفاده می‌شود.
تصویر میوه و درخت کاکائو
ترکیبات حائز اهمیت کاکائو:
- پلی فنول: از ترکیبات مشتق شده این گیاه است که در برابر باکتری ها و اشعه UV از بدن محافظت می کند. پلی فنول های موجود در کاکائو عبارتند از: فلاونوئیدها، کاتچین ها و اپیکاتچین ها.
- تئوبرومین: این ترکیب دارای خواص بسیاری برای سلامتی قلب، سیستم تنفسی و سلامت دهان را به همراه دارد.
- مواد معدنی: مواد معدنی فراوانی از جمله: منیزیم، مس و آهن در کاکائو موجود هستند که هر کدام در سلامت کلی و عملکرد بدن بسیار نقش دارند.
کاکائو چگونه سلامت بدن را بهبود می‌بخشد؟
فلاونول های موجود در کاکائو، تولید اکسید نیتریک (NO) را در رگهای خونی افزایش می‌دهند که منجر به بهبود عملکرد رگ‌ها می‌شود.
کاکائو به علت وجود فلاونول ها، دارای خواص آنتی اکسیدانی است که باعث کاهش تولید رادیکال‌های آزاد می‌شود. رادیکال‌های آزاد مسبب بسیاری از بیماری‌ها هستند.
کاتچین ها و اپیکاتچین ها از سد خونی در مناطق فعال مغز که مسئول یادگیری هستند، جلوگیری می‌کنند، بنابراین این ترکیبات حفاظت از مغز و بهبود عملکرد شناختی مغز را به ارمغان می‌آورند.
فلاونول ها همچنین هضم و جذب کربوهیدرات‌ها را کاهش می‌دهند که باعث می‌شود مقادیر قند خون در بدن کاهش یابد.
خواص بی نظیر کاکائو برای سلامتی
1) کاکائو باعث کاهش فشار خون می‌شود
خواص کاکائو برای درمان فشار خون
به صورت علمی اثبات شده است که مصرف کاکائو، فشار خون را کاهش می‌دهد.
مطالعه‌ای بین 15 فرد سالم نشان داد غلظت بالای فلاونول های موجود در کاکائو، بیشترین اثر را بر کاهش فشار خون دارد. شکلات‌های تیره با درصد کاکائوی بالا، دارای بیشترین میزان فلاونول ها هستند.
یک متاآنالیز نشان داد، افرادی که مقادیر بالایی از فلاونول ها را بصورت روزانه دریافت می‌کنند، دارای فشار خون کمتری نسبت به دیگر افراد هستند.
2) کاکائو از استرس اکسیداتیو جلوگیری می‌کند
پلی فنول های موجود در کاکائو، آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که از آسیب رادیکال‌های آزاد به سلول‌ها جلوگیری می‌کنند. رادیکال‌های آزاد مسبب بسیاری از بیماری‌ها هستند.
کاکائو ظرفیت آنتی اکسیدانی بالاتری نسبت به چای سبز و سیاه دارد.
3) کاکائو می‌تواند حافظه را بهبود بخشد
فلاونوئیدهای موجود در کاکائو باعث بهبود سلامت مغز و عملکرد شناختی از طریق مکانیسم مستقیم و غیر مستقیم می‌شوند.
همچنین بخوانید: 10 خوراکی موثر برای تقویت هوش
فلاونوئیدها با حفظ، تقویت عملکرد مغز و تولید نورون‌های جدید در سلامت مغز نقش مهمی دارند. آن‌ها همچنین می‌توانند آسیب‌های عصبی را در بیماران مبتلا به آلزایمر و پارکینسون معکوس کنند.
فلاونوئیدهای کاتچین و اپیکاتچین، از سد خونی در قسمت‌هایی از مغز که مسئول حافظه و یادگیری هستند جلوگیری می‌کنند.
همچنین برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف کاکائو باعث افزایش جریان خون در مغز و بهبود حافظه کاری در بزرگسالان می‌شود.
همچنین بخوانید: 14 روش عالی برای تقویت حافظه
4) کاکائو از بیماری قلبی جلوگیری می‌کند
خواص کاکائو برای بیماری های قلبی
فلاونوئیدهای موجود در کاکائو باعث کاهش لخته شدن خون (فعالیت و تجمع پلاکتی) می‌شوند، بنابراین می‌توانند از انسداد عروق خونی جلوگیری کنند.
یک متاآنالیز نشان داد که مصرف کاکائو می‌تواند خطر ابتلا به فشار خون بالا و خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش دهد.
بررسی‌ها نشان داده که مصرف روزانه کاکائو می‌تواند گردش خون را در رگ‌ها افزایش دهد و عملکرد اندوتلیال (لایه درون‌رگی) را بهبود بخشد.
5) کاکائو روحیه را بهبود می‌بخشد
مطالعه‌ای آزمایشگاهی روی 48 مرد و زن سالم نشان داد که مصرف کاکائو موجب افزایش روحیه می‌شود.
چندین مطالعه نشان داده که کاکائو، روی خلق و خوی اثرات مثبتی می‌گذارد. بر اساس شواهد جمع آوری شده، کاکائو و شکلات در افزایش خلق و خو و همچنین کاهش خستگی ذهنی مؤثر هستند.
همچنین بخوانید: چگونه هورمون شادی را افزایش دهیم؟
6) کاکائو یبوست را کاهش می‌دهد
خواص کاکائو برای درمان یبوست
پوست دانه‌ی کاکائو دارای فیبر رژیمی است که به حفظ سلامت روده کمک می‌کند.
یک مطالعه در 48 کودک مبتلا به یبوست نشان داد که کاکائو، به ویژه پوسته کاکائو، یبوست را کاهش می‌دهد. این مطالعه نشان داد، کسانی که مکمل کاکائو دریافت کرده‌اند، حرکات روده و یبوست در این افراد بهبود یافته است.
مطالعه‌ای بین 44 مرد و زن سالم، نشان داد مصرف کاکائو دوبار در روز، حرکات روده‌ها را سریع‌تر و همچنین مدفوع را نرم‌تر می‌کند.
7) کاکائو سندرم خستگی مزمن را کاهش می‌دهد
مطالعه‌ای نشان داده که مصرف روزانه کاکائو سندرم خستگی مزمن را در مقایسه با داروهای شیمیایی به نسبت قابل توجهی کاهش می‌دهد.
همچنین بخوانید: سندرم خستگی مفرط چیست؟ | علت، علائم و درمان
8) کاکائو می‌تواند اختلالات مغزی را درمان کند
افزایش گونه‌های اکسید کننده واکنش پذیر (ROS) در شروع اختلالات مغزی نقش دارند.
با توجه به خواص آنتی اکسیدانی پلی فنل ها، مصرف کاکائو تولید ROS را کاهش می‌دهد که به طور بالقوه از بیماری‌های عصبی مانند آلزایمر و زوال عقل جلوگیری می‌کند.
یک مطالعه آزمایشگاهی نیز نشان داده که کاتچین و اپیکاتچین موجود در کاکائو از سمیت و مرگ سلول‌های مغزی در موش صحرایی جلوگیری کرده است.
9) کاکائو وزن را کاهش می‌دهد
خواص کاکائو برای لاغری و کاهش وزن
یک مطالعه در موش‌هایی که از کاکائو تغذیه می‌کردند، نشان داد که مصرف کاکائو با کاهش تولید چربی‌ها همراه بوده است.
مطالعه دیگری نیز نشان داد که مصرف کاکائو در موش‌ها باعث کاهش وزن و جذب چربی از رژیم غذایی شده است. کاکائو همچنین التهاب همراه با چاقی را بهبود می‌بخشد و مقاومت به انسولین را کاهش می‌دهد.
همچنین بخوانید: 11 داروی گیاهی موثر برای کاهش وزن و لاغری
10) کاکائو ضد سرطان است
دکربوکسیلاز، آنزیمی است که در سلول‌های طبیعی وجود دارد که ممکن است به بروز سرطان کمک کند. فلاونول های کاکائو و پروسیانیدین ها فعالیت دکربوکسیلاز را کاهش داده و در نتیجه خطر ابتلا به تومور را کاهش می‌دهند و همچنین می‌توانند سلول‌های سرطانی روده را از بین ببرند.
یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که کاکائو همچنین رشد و تکثیر سلول‌های سرطانی پروستات را مهار می‌کند.
علاوه بر این، بررسی‌ها نشان داده که خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی کاکائو در کاهش خطر ابتلا به سرطان نقش مهمی را ایفا می‌کند.
11) کاکائو کلسترول LDL(بد) را کاهش می‌دهد
مطالعه روی 48 فرد مبتلا به بیماری قلبی و 25 فرد مبتلا به کلسترول نرمال یا کمی بالاتر، نشان داد که مصرف منظم پودر کاکائو با کاهش کلسترول LDL (بد) و افزایش کلسترول HDL (خوب) همراه بوده است.
12) کاکائو باعث بهبود دیابت و کاهش مقاومت به انسولین می‌شود
خواص کاکائو برای درمان قند خون
مطالعات نشان داده‌اند مصرف پلی فنل ها می‌تواند دیابت را بهبود بخشد. پلی فنل های موجود در کاکائو، به ویژه در شکلات‌های تیره، باعث بهبود عملکرد گلوکز، کاهش فشار خون و کاهش مقاومت به انسولین می‌شوند.
مطالعه ای روی 10 بیمار دیابتی نشان داد که مصرف کاکائو، اختلال عملکرد رگهای خونی ناشی از دیابت و عملکرد اندوتلیال را بهبود می‌بخشد.
13) کاکائو از پوست محافظت می‌کند
خواص آنتی اکسیدانی فلاونول های موجود در کاکائو نقش مهمی در سلامت پوست بازی می‌کنند.
یک مطالعه بر روی 24 زن سالم که مقدار بالایی از فلاونول ها را دریافت کردند، نشان داد که فلاونول های موجود در کاکائو از اشعه‌ی UV محافظت می‌کند، گردش خون را بهبود می‌بخشد و پوست را نرم می‌کند.
مطالعه دیگری نشان داد که فلاونول های کاکائو باعث بهبود گردش خون و افزایش میزان اکسیژن در پوست می‌شوند.
همچنین مطالعه دیگری در 11 فرد سیگاری نشان داد که مصرف فلاونول ها می‌تواند آسیب‌های پوستی ناشی از سیگار کشیدن را کاهش دهد.
14) کاکائو از دندان‌ها محافظت می‌کند
خواص کاکائو برای سلامت دندان
بررسی و مطالعات آزمایشگاهی نشان می‌دهد که ترومروم موجود در کاکائو از دندان‌ها (مینای دندان) محافظت می‌کند.
15) کاکائو به ریه‌ها کمک می‌کند
بررسی‌ها در انسان و خوکچه‌های دریایی نشان داده که تئوبرومین موجود در کاکائو، سرفه را با عوارض جانبی کمتر از سایر داروها درمان می‌کند.
همچنین بررسی و مطالعات آزمایشگاهی در مورد بیماران مبتلا به آسم نشان داده که ترومرومین می‌تواند عملکرد ریه را در این بیماران بهبود بخشد.
16) کاکائو به زخم‌ها کمک می‌کند
خواص کاکائو برای بهبود زخم ها
مصرف موضعی کاکائو، در بهبود مشکلات ایجاد شده برای پوست همانند: سوختگی و بریدگی مؤثر است.
چندین مطالعه در خوک‌ها نشان داده که کاکائو به بازسازی سلول‌های پوستی کمک شایانی می‌کند.
کاکائو همچنین در برابر اشعه‌های مضر UV از پوست محافظت می‌کند.
17) کاکائو کمبود مس را درمان می‌کند
مطالعه ای روی افراد مبتلا به فقر مس نشان داد که با مصرف کاکائو در دراز مدت، سطح مس در بدن این افراد به حالت طبیعی بازگشته است.
18) کاکائو اثرات منفی کمبود منیزیم را کاهش می‌دهد
رژیم‌های غذایی دارای منیزیم پایین می‌توانند بدن را با کمبود منیزیم مواجه کنند. از عوارض کمبود منیزیم، از دست دادن توده عضلانی است.
کاکائو، غنی از منیزیم است. یک مطالعه آزمایشگاهی روی موش‌ها نشان داد که کاکائو می‌تواند سطح منیزیوم را افزایش دهد و علائم کمبود آن را بهبود بخشد.
خواص کره کاکائو
کره کاکائو چه خواصی دارد؟
کره کاکائو چیست؟
کره کاکائو چربی استخراج شده از دانه‌ی کاکائو است. برخی از اجزای آن شامل اسیدهای آمینه آرژنین و لوسین، اسیدهای چرب مانند اسیدهای استئاریک و اسیدهای پالمتیک، تئوباریم و کافئین هستند.
کره کاکائو دارای پلی فنول نیست، بنابراین اثرات مشابهی همانند کاکائو ندارد.
19) کره کاکائو سرفه را کاهش می‌دهد
کره کاکائو به طور گسترده برای درمان سرفه، در ترکیب با شیر گرم و عسل استفاده می‌شود. کره کاکائو را نیز می‌توان به صورت موضعی بر روی قفسه سینه، به منظور کاهش سرفه استفاده نمود.
مطالعات متعدد نشان داده است که تئوبرومین و کافئین، دو مولکول فعال کره کاکائو، در کاهش سرفه مؤثر هستند.
همچنین بخوانید: درمان سرفه با روش های خانگی
20) کره کاکائو کلسترول LDL را کاهش می‌دهد
کلسترول LDL(بد) پروتئین حمل کننده کلسترول ناسالم است زیرا بیشترین مقدار چربی (تری گلیسیرید) را تشکیل می‌دهد. یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داد که موش‌هایی که کره کاکائو را دریافت کرده بودند کلسترول LDL کمتری داشتند. این کاهش می‌تواند به دلیل کاهش تولید چربی یا حذف آن باشد.
21) کره کاکائو پوست را بهبود می‌بخشد
خواص کره کاکائو برای پوست
مطالعات آزمایشگاهی نشان داده که کره کاکائو، ضخامت پوست و همچنین تراکم کلاژن را افزایش می‌دهد. نتایج زمانی موثرتر است که کره کاکائو با پلی فنل کاکائو ترکیب شده بود، در مقایسه با کره کاکائو به تنهایی.
همچنین بخوانید: روش های نگهداری و مراقبت از پوست و مو
22) کره کاکائو می‌تواند عملکرد کلیه را بهبود بخشد
یک مطالعه آزمایشگاهی روی موش‌ها، نشان داد که مصرف کاکائو با کاهش سطح کراتینین در کلیه، عملکرد کلیه را بهبود می‌بخشد.
عوارض جانبی مصرف کاکائو
افراد دارای حساسیت غذایی که نسبت به کاکائو، واکنش منفی از خود نشان می‌دهند، باید از مصرف کاکائو صرف نظر کنند.
لازم به ذکر است، در حالی که کاکائو دارای مزایای بسیاری برای سلامتی است، در عین حال شکلات تجاری و از این قبیل محصولات حاوی مقادیر بالای قند، چربی و مواد افزودنی است که سالم نیستند.
در حالی که کاکائو دارای منافع بسیاری برای سلامتی است، در عین حال مصرف زیاد آن می‌تواند اثرات نامطلوبی از جمله موارد زیر را به همراه داشته باشد:
- بروز آکنه و جوش
- بروز میگرن
- فلزاتی مانند نیکل که در کاکائو وجود دارند می‌توانند باعث آلرژی، التهاب و ضایعات پوستی شوند.
