علائم سرطان پانکراس یا لوزالمعده
سرطان لوزالمعده یا سرطان پانکراس (به انگلیسی: Pancreatic cancer) زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های درون غدهٔ لوزالمعده که پشت معده قرار دارد، به صورت خارج از کنترلی شروع به تکثیر می‌کنند و یک توده تشکیل می‌دهند. این سلول‌های سرطانی توانایی حمله به دیگر بخش‌های بدن را دارند.
چند نوع سرطان پانکراس وجود دارد. رایج‌ترین نوع که آدنوکارسینوم پانکراس نام دارد، %۸۵ موارد را شامل میشود. این آدنوکارسینوم از بخشی از پانکراس شروع می‌کنند که مسئول ساخت آنزیم‌های گوارشی است. یک تا دو مورد از میان صد مورد سرطان پانکراستومورهای اعصاب و غدد هستند که از سلول‌های تولیدکنندهٔ هورمون پانکراس به وجود می‌آیند. در کل، میزان تهاجمی بودن این تومورها کمتر است.
علائم سرطان پانکراس:
معمولاً در مراحل اولیهٔ بیمارِی، نشانگانی وجود ندارد و نشانگانی که شاخص بیماری هستند و به اندازه‌ای خاص هستند که بتوانند ما را به سرطان پانکراس مشکوک کنند، معمولاً زمانی بروز پیدا می‌کنند که بیماری به مرحلهٔ پیشرفتهٔ خود رسیده‌است. تا زمانی که سرطان پانکراس تشخیص داده شود، معمولاً بیماری به نقاط دیگر بدن نیز گسترش یافته‌است.
سرطان پانکراس به ندرت در سنین پایین‌تر از ۴۰ سالگی رخ می‌دهد و بیش از نیمی از موارد آدروکارسینوم پانکراس افراد بالای ۷۰ سال هستند.
1. مرض قند بي‌سابقه (ديابت، به خصوص اگر ناگهاني ايجاد شده باشد)
تحقیقات نشان مي‌دهد كه 40درصد از افرادي كه سرطان پانكراس براي آنها تشخيص داده مي‌شود يك تا 2 سال قبل از تشخيص سرطان، براي آنها تشخيص بيماري ديابت گزارش شده است. در واقع دیابت توسط سلول‌هاي تومور كه هنوز كشف نشده‌اند، ايجاد مي‌شود. اما خب مشكل اين است كه بيماري دیابت بيماري بسيار شايعي است و در واقع اكثريت قريب به يقين بيماران ديابتي، سرطان پانكراس ندارند. حالا پژوهشگران بر اين نكته متمركز شده‌اند تا بتوانند وسايل يا آزمايش‌هايي براي تشخيص افتراقي اين دو بيماري بسازند. اما نكته مهمي كه بايد به آن توجه كنيد سابقه خانوادگي است. افرادي كه ناگهان به بيماري ديابت دچار مي‌شوند و هيچ شخصي در خانواده آنها سابقه ابتلا به اين بيماري را نداشته است، حتما بايد به احتمال ابتلا به بيماري سرطان پانكراس فكر كنند.
2. احساس ناخوشايند (پوست ملتهب و حس خارش درناحيه دست‌ها و كف پا)
اكثريت افرادي كه دچار يرقان مي‌شوند احساس خارش در پوست كف دست، پا، آرنج‌ها و بازوهاي خود مي‌كنند، اما برخي مبتلايان به تومور بدون آنكه دچار يرقان شوند، احساس خارش در پوست خود دارند كه اين خارش ناشي از واكنش پوست نسبت به بيلي روبين است.
3. ديگر از غذا لذت نمي‌بريد؟ (تغيير در احساس مزه و چشايي)
جالب است بدانيد در نتيجه تحقيق انجام شده در ايتاليا مشخص شد كه بسياري از افراد مبتلا به سرطان پانكراس به‌خاطر مي‌آورند كه قبل از تشخيص سرطان در آنها، دوره‌هايي از تغيير در حس چشايي خود و از دست دادن طعم و مزه برخي غذاها و نوشيدني‌هايي مثل قهوه يا سيگار را داشته‌اند. حتي برخي از آنها گزارش كرده‌اند به طور كامل احساس چشايي و طعم و مزه خود را از دست داده بودند.
4. کاهش اشتها
يك مطالعه نشان مي‌دهد تقريبا تمام افراد مبتلا به سرطان پانكراس 6 تا 8 ماه قبل از آنكه تشخيص سرطان براي آنها داده شود كاهش اشتهاي ناگهاني و شديد را تجربه كرده‌اند و بيشتر آنها دچار حالت پري زودهنگام پس از خوردن مقدار كمي غذا بوده‌اند و همچنين كاهش وزن هم در اين گروه از افراد شاخص بوده است.
5. درد شکم
افرادي كه دچار سرطان شده‌اند به‌ياد مي‌آورند كه قبل از تشخيص دوره‌هايي از دردهاي شكمي را تجربه كرده‌اند كه اين دردها، دردهاي تيز و تندي نيستند بلكه دردهاي مبهم و فشاردهنده‌‌اي بوده که اغلب اين دردها به پشت هم تير مي‌كشد. نكته مهم در مورد اين دردها اين است كه با خم شدن فرد به جلو كاهش مي‌يابد يا اصلا از بين مي‌‌رود.
6. زرد شدن چشم ها یا پوست
7. کیسه صفراوی بزرگ شده
به طور معمول بزرگي كيسه صفرا كه ناشي از تجمع صفرا در داخل آن است در سونوگرافي‌ها يا عكس‌هاي معمول قابل‌تشخيص است، حتي اگر پزشكان دقت كنند مي‌توانند با يك معاينه فيزيكي اين كيسه صفراي بزرگ شده را تشخيص دهند.
8. مدفوع کم رنگ و بدبو
عوامل خطرآفرین سرطان پانکراس
- استعمال دخانیات
- مرض چاقی
- دیابت
- شرایط ژنتیکی خاص و نادر
حدود %۲۵ درصد موارد این بیماری به خاطر سیگار کشیدن است و ۵–۱۰٪ ناشی از ژن‌های به ارث رسیده هستند.
تشخیص سرطان پانکراس
- تصویربرداری پزشکی مانند فراصوت یا توموگرافی کامپیوتری
- آزمایش خون
- آزمایش نمونه‌های بافت
پیشگیری از سرطان پانکراس
برای پیشگیری از سرطان پانکراس، حفظ وزنی سالم و محدود کردن مصرف گوشت قرمز یا گوشت فرآوری شده پیشنهاد میشود. احتمال ابتلای افراد سیگاری، در صورت ترک کاهش می‌یابد و پس از ۲۰ سال احتمال ابتلای آنها با بقیهٔ افراد برابر میشود.
مطالعات محققان نشان می‌دهد که مواد غذایی حاوی مقادیر بالای منیزیم، سپر مناسبی برای پانکراس در مقابل سرطان هستند. در صدر این مواد غذایی شکلات تیره قرار دارد.
دیگر مواد غذایی حاوی منیزیم عبارت اند از:
درمان سرطان پانکراس
روش‌های درمانی سرطان پانکراس شامل این موارد هستند:
- پرتو درمانی
- شیمی درمانی
- مراقبت تسکینی
گزینه‌های درمانی تا حدودی به مرحله ی سرطان بستگی دارد. جراحی تنها راه درمانی است که می‌تواند بیماری را معالجه کند؛ اما ممکن است برای بهبود کیفیت زندگی نیز به کار رود، بدون این که احتمال درمان وجود داشته باشد. مدیریت درد و داروهای بهبود گوارش نیز بعضاً لازم هستند. همچنین، مراقبت تسکینی برای همهٔ موارد مبتلا به این بیماری توصیه میشود، حتی برای کسانی که تحت مراقبت با هدف درمان هستند.
